اجرای حکم اعدام محمد ثلاث درویش گنابادی به اتهام زیر گرفتن سه مأمور نیروی انتظامی با موجی از انتقادها در ابعاد داخلی و بینالمللی مواجه شده است.
پرونده محمد ثلاث و ارائه دلایل بیگناهی وی توسط زینب طاهری وکیل مدافعاش و مهمتر از همه، تبری جستن محمد ثلاث از اتهام قتل در دو فایل صوتی انتشاریافته از درون زندان و گرفتن اعتراف زیر فشار شکنجه، با حکم اعدام مختومه اعلام شد. ولی اظهارات زینب طاهری وکیل مدافع محمد ثلاث مبنی بر در اختیار قرار دادن اسناد بیگناهی موکلش که حالا در گورستان دارلسلام بروجرد به خاک سپرده شده، موجب شد تا شائبه وجود اسناد دیگری بجز آنچه در رسانهها مطرح شده، به وجود بیاید. اما منصرف شدن زینب طاهری از انتشار این اسناد، موجی از انتقادها را علیه وی پدید آورد. از جمله آتنا فرقدانی فعال اجتماعی و موکل سابق این وکیل دادگستری، او را به تعلل در پرونده محمد ثلاث متهم کرده است. اما همه اینها مانع از بازداشت زینب طاهری نشد و این وکیل دادگستری ظهر روز سهشنبه ۲۹ خرداد توسط شعبه دو دادسرای فرهنگ و رسانه، بازداشت شد. با علیرضا روشن روزنامهنگار، شاعر و از دراویش گنابادی درباره ابعاد مبهم پرونده محمد ثلاث و دلایل بازداشت زینب طاهری گفتگو کردهایم.
-زینب طاهری وکیل محمد ثلاث به فاصله کوتاهی از اعدام این درویش گنابادی، بازداشت شد. این بازداشت ابهاماتی را در اذهان عمومی به وجود آورده. شما این موضوع را چطور تحلیل میکنید؟
-من در جایگاه یک درویش گنابادی و از زاویهای فردی صحبت میکنم که با مسئله اعدام محمد ثلاث درگیر است و از این زاویه خانم زینب طاهری وکیل یک درویش بوده است. زینب طاهری اعلام میکند که سندهایی دال بر بیگناهی محمد ثلاث در اختیار دارد و خواستار اعاده دادرسی میشود. او اطمیناناش را نسبت به بیگناهی محمد ثلاث علنی کرده و حتی از این عبارت استفاده میکند که راننده اتوبوس یک مرد جوان بوده است. پیگیریهایش ولی بینتیجه میماند و ثلاث نهایتا اعدام میشود. اما پس از آن اعدام نیز، اعلام میکند که محمد ثلاث را بیگناه اعدام کردند و میگوید که اسناد بیگناهی موکلش را هم در اختیار رسانهها قرار میدهد. ولی ساعاتی مانده به طرح مستنداتش، اعلام میکند که خانواده محمد ثلاث خواستار عدم پیگیری شدهاند و گفتهاند پدر ما دیگر مرده است. زینب طاهری هم گفت که تلاش کرده تا محمد ثلاث را زنده نگه دارد ولی نشد و دیگر سندها را منتشر نمیکند. همین هم باعث حمله علیه زینب طاهری شد که چرا وعده دادی و انجام ندادی، چرا اسناد را منتشر نمیکنی و… او را متهم به تناقضگویی کردند. در فضای مجازی و احتمالا در فضای حقیقی، علیه او هجومی صورت میگیرد. روز دوشنبه ساعت ۱۱ شب، به دفتر کار زینب طاهری حمله میکنند و به قصد تفتیش وسایل را به هم میریزند. پس از آن، به من خبر دادند که امکان دارد زینب طاهری ظرف دو سه روز آینده بازداشت شود. طولی نمیکشد یعنی فردای آن روز (سهشنبه) ساعت ۱۲ و نیم ظهر، زینب طاهری دستگیر میشود. میگویند به دستور شعبه دو دادسرای فرهنگ و رسانه که پیشتر او را احضار کرده بود، بازداشت شده و هنوز هم اصرار دارند که این هیچ ربطی به پرونده ثلاث ندارد. در حالی که به نظر میرسد خانم طاهری برای پرونده محمد ثلاث بازداشت شده و دست کم گمانهها بر این است که برای پیشکشیدن موضوع انتشار اسناد بیگناهی ثلاث بازداشت شده.
-اما این حملهها بر اساس شبهاتی است که در نوع رسیدگی به این پرونده وجود دارد. ضمن اینکه چرا اسنادی که وی از آنها صحبت کرد، چرا همان موقع دادرسی مطرح نشدند؟
-رئیس دادگستری در جلسهاش با خبرنگاران میگوید که این خانم اصلا در جریان پرونده ثلاث نبوده و حضوری نداشته. سوال این است که پس چه کسی اجازه حضور داشته؟ در حالی که سعید اشرفزاده وکیل دادگاه بدوی محمد ثلاث با خانم طاهری، جلسه مشترک داشتند و اعلان مشترک هم راجع به پرونده ثلاث میدهند. خانم طاهری اعلام میکند که اثر انگشت بررسی نشده در اتوبوس، انگشتنگاری نکردند. ثلاث خودش میگوید که راننده نبوده، ساعت دستگیری فرق میکند، و دو اتوبوس وجود داشته است. اما به هیچکدام از این حرفها توجه نمیکنند. به نظر میرسد میخواهند از فضای رسانهای علیه زینب طاهری استفاده کنند، که تو اسنادت را افشا کن. طبیعی است که اگر اسناد افشا شود به ضرر او خواهد شد، چون مسائل شهودش را افشا میکند. اما اینکه خود خانم طاهری وارد یک بازی میشود سر در نمیآورم.
-وقتی یک وکیل دادگستری از انتشار اسناد یک پرونده قضایی صحبت میکند، قاعدتا باید قبلا به ابعاد مختلف موضوع فکر کرده باشد. طاهری بطور رسمی اعلام کرده که اسناد را در اختیار رسانهها قرار داده و نه اینکه بعدا قرار میدهد. ضمن اینکه، باوجود بازداشت زینب طاهری، همچنان توئیتر و کانال تلگرامی وی فعال است.
-منظور از کلمه افشا چیست؟ این است که اسناد را بگذارد در توئیتر؟ از کجا میدانیم که رسانهها این اسناد را در اختیار ندارند؟ باید نگاه دقیقتری به این موضوع کرد. این شائبه پیش نیاید که من از وکیلی دفاع میکنم یا نمیکنم. بلکه من فقط دارم نظرم را اعلام میکنم بر اساس چیزهایی که میبینم. از کجا معلوم که زینب طاهری این اسناد را در اختیار یک سری رسانهها قرار نداده باشد؟ کما اینکه همچنان کانال تلگرامیاش فعالیت میکند، این کانال منتسب به اوست و یا در جریان مطالبی که منتشر میشود، هست. اما اینکه خودش گرداننده این کانال است، قطعا نیست، چون کانال بعد از بازداشت زینب طاهری هنوز دارد به فعالیتش ادامه میدهد. آیا منظور از افشا این است که اسناد را بگذارد در توئیتر یا فضای مجازی که همه از هر طیفی بتوانند به اطلاعات شهود و اطلاعات محرمانه دسترسی داشته باشند؟ افشا به معنی هوچیگری نیست. افشا از کانالهای حقوقی و رسانهای دُرست بازگوکننده است، نه به معنای هوچیگری که آی مردم ثلاث را کشتند.
-از نظر شما، بازداشت زینب طاهری با هدف اعمال فشار برای جلوگیری از انتشار اسناد مربوط به پرونده محمد ثلاث است؟
– از نظر من، به عنوان یک ناظر و یک درویش، علت بزرگتری در بازداشت زینب طاهری وجود دارد، علت در خود درویشهای گنابادی است. آیا بازداشت خانم طاهری را تنها میشود به مسئله محمد ثلاث و افشای اسناد پرونده او تقلیل داد؟ یعنی این باعث شده که خانم طاهری زیر فشار قرار بگیرد؟ بعد از اتفاق گلستان هفتم و سمپاشی علیه درویشهای گنابادی، که با داعشی نامیدن آنها آغاز شد، بدون سند و مدرک، درویشها را یک عده وحشی معرفی کردند. یک پیرمرد در تخت بیمارستان، در حالی که سرش باندپیچی بود، زیر گردنش شکافته بود و آثار بخیه وجود داشت، سرش کلا بانداژ شده بود، در حالی که تقریبا بجان بود و پیدا بود که در اثر تزریق مسکنهای شدید او را احیا کرده بودند، در جریان مصاحبهای که سوال پرسشکننده حذف شده بود و فیلم کات دارد، اقرار میکند که من قاتل بودم و آنها را کشتم! همه چیز علیه محمد ثلاث آماده است و همه چیز علیه جامعه درویشهای گنابادی آماده است تا تصویر درویشهای گنابادی را در ذهن جامعه بد کنند. ولی وقتی زینب طاهری این پرونده را به دست گرفت، حیثیت دراویش گنابادی در جامعه به آنها بر میگردد چون این گزاره مطرح میشود که دراویش داعشی نیستند و ثلاث این کار را نکرده. پس زینب طاهری در واقع نقشهای که برای تحقیر و دشمنسازی از درویشها کشیده بودند را از بین برد.
به نظر میرسد بازداشت خانم طاهری نه فقط به خاطر مسئله ثلاث، بلکه برای به هم ریختن نقشهای بوده که برای درویشهای گنابادی چیده بودند که آنها را در ذهن جامعه بد جلوه دهند. مسئله درویشهای گنابادی مسئلهای مسبوق به سابقه است و حکومت ایران از سال ۱۳۸۴ بعد از واقعه حسینیه قم تلاش کرد درویشهای گنابادی را ریشه کن کند، چون گویی آنها را به عنوان یک اپوزیسیون سرسخت میشناخت و میخواست با گلستان هفتم کل مسئله را ختم کند. در واقع بعد از آن واقعه تمامی مجالس درویشهای گنابادی در کل ایران تعطیل شد. در خانه دکتر نورعلی تابنده قطب درویشهای گنابادی بسته شد و در حصر آشکار قرار گرفت و این به این معنی است که کل سیستم درویشهای گنابادی فعلا خاموش شده.
گیرم که درویشهای گنابادی در داخل خودشان شروع کردند به حرف زدن، رسانهشان وبسایت «مجذوبان نور» که تعطیل شده بود، خودش را احیا کرد و اطلاعرسانی کرد و حرف زد. اما باز هم این یک مسئله داخلی بود و کمتر مردم آن را میشناختند ولی وکالت زینب طاهری باعث شد تا این وقایع در صدر اخبار قرار بگیرد و در مورد درویشهای گنابادی بازنگری شود. بازداشت زینب طاهری، بیشتر به نظر میرسد که به دلیل به هم ریختن نقشه کسانی است که در پی حذف درویشهای گنابادی و ترسیم چهره وحشی از آنها بودند.
-از وضعیت کنونی خانم زینب طاهری خبر دارید؟
– هنگامه شهیدی که پیشتر او را ترغیب کرده بود در دفاع از محمد ثلاث ایستادگی کند، در توئیتی خبر داد که زینب طاهری را به زندان قرچک منتقل کردهاند، یعنی همانجایی که ۱۰ زن درویش اکنون در اعتصاب غذا بسر میبرند. اعتصاب غذایی که پیامد حملهی گارد زندان قرچک به آنهاست. به خیلی از آنها با شوکر و باتوم حمله کردند و وضعیتشان وخیم گزارش شده است. قطعا کسی (زینب طاهری) که در این موقعیت بازداشت میشود در سلول انفرادی است.
این خانم طاهری اگر واقعا قصد داشته اسنادی منتشر کنه، هیچ وقت قبلش اعلام نمیکرد! چون میدونست اگه سندی به بیرون درز بده دستگیر میشه. پس تمام حرفاش دروغ بود. و به احتمال فراوان بازداشتش هم یک نمایش هست.
دادستان تهران: وکیل محمد ثلاث تعقیب قضایی میشود!!
دادستان تهران با حمایت از رد شدن درخواست تجدیدنظر حکم ثلاث از سوی دیوان عالی کشور٬ از افرادی که «اطلاعات فقهی» ندارند خواست در این زمینه اظهارنظر نکنند!.
زینب طاهری، وکیل او و فرزندانش، گفته بودند که آقای ثلاث «سه ساعت پیش از حادثه بازداشت شده و راننده اتوبوس نبوده است!».
آقای ثلاث با افشاگری خود و وکیل او با اشاره به نقصهای فاحش و عامدانه در پرونده موکلش و پرونده سازی دروغین برای وی، آخرین قُلابها را از پرده آویخته ی نمایش بیرون کشیدند و پُشت صحنه اش را در برابر دیدگان همگان گذاشتند. بیهوده نیست که ماشین ترور قضایی حُکومت عطای تشریفات معمول اعاده دادرسی را به لقایش بخشید، آقای ثلاث را به قتل رساند و پیکر شکنجه شده اش را با شتاب زیر خاک پنهان کرد.
این آقای به ظاهر روزنامه نگار، شاعر و در عین حال درویش از صحبتهاش کاملن هویداست که میخواهد از آبجی زینب طاهری یه رابین هود بسازه در قد و قواره نسرین ستوده! عجب در حیرتم به کجا رسیدیم که طرف روزنامه نگاره اما از صدر تا ذیل متن مصاحبه اش هیچ منطق درست درمونی نمیشه استخراج کرد.انگار داره یه بچه سه چهار ساله رو متقاعد میکنه.باشه بعد ثلاث، پروژه زینب طاهری تیتر رسانه ها خواهد بود.