با عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و همچنین مقامهای جمهوری اسلامی افزایش ناگهانی قیمت نفت را پیشبینی میکردند اما بهای نفت برنت و وست تگزاس اینترمدیت (WTI) دو پایه اصلی قیمت‌گذاری نفت حتی اندکی کاهش یافت.
طبق داده‌های سایت اویل پرایس، بامداد چهارشنبه چهارم اردیبهشت (۲۴ آوریل) به وقت آمریکا، بهای هر بشکه نفت برنت با ۰٫۵۳ درصد کاهش به ۷۳٫۵ دلار و بهای هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدیت با ۰٫۵۷ درصد کاهش به ۶۵٫۹۲ دلار رسید.
نگرانی‌های بین‌المللی از افزایش ناگهانی با توجه به کاهش تولید نفت ونزئولا و لیبی در شرایطی که درگیر بحرانهای سیاسی و اجتماعی داخلی هستند تشدید شده بود اما برخی تولیدکنندگان نفت در خاورمیانه از جمله عراق، امارات و عربستان به دولت آمریکا وعده داده بودند با افزایش تولید کمبود نفت ایران را جبران کنند.
اسدالله قره‌خانی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در گفتگو با سایت «خانه ملت» ادعا کرد جبران خلاء نفتی ایران در بازار جهانی توسط برخی از کشورها امکانپذیر نیست.
این نماینده با اشاره به اینکه با تحریم نفتی ایران قیمت جهانی نفت افزایش چشمگیری خواهد داشت عنوان کرده، ایران آمادگی مقابله با این تحریم‌ها را دارد چرا که زمانی نفت، بنزین، کشتی‌ها و… ایران نیز تحریم بود اما باز هم نفت صادر کردیم. قره‌خانی همچنین مدعی شده «تحریم‌های آمریکا به سود ایران است چرا که ایران در صدد حرکت به سمت اقتصاد بدون نفت است!»
ولی‌الله نانواکناری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دیماه سال ۱۳۹۷، گفته بود «خریداران نفتی ایران تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا قرار نمی‌گیرند». به اعتقاد این نماینده «همسایگان به نفت جمهوری اسلامی وابسته هستند» و حتی اگر این تحریم‌ها اعمال شود «ایران با نفوذ بالا در منطقه می‌تواند تحریم‌های نفتی آمریکا را دور بزند.»
ایالات متحده آمریکا در ادامه سیاست «فشار حداکثری» به منظور به «صفر» رساندن فروش نفت ایران معافیت موقت خریداران نفت ایران را تمدید نکرد. در این میان بیشترین سهم خرید را چین و هند داشتند.
بیژن زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی، سه‌شنبه سوم اردیبهشت، در جلسه علنی مجلس گفت، خواب آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تعبیر نخواهد شد.
او خطاب به نمایندگان عنوان کرد، «… آمریکا و هم‌پیمانانش با سیاسی کردن نفت و استفاده از آن به عنوان سلاح اشتباه بزرگی مرتکب شدند که با توجه به وضعیت بازار دودش به چشمان خیلی‌ها می‌رود.» وزیر نفت جمهوری اسلامی این را هم تاکید کرد که در شرایط فعلی همه باید با همراهی و همدلی «وقت زیادی برای عبور از شرایط خطیر بگذاریم.»
رژیم ایران در عمل برای مقابله با افزایش فشارهای ایالات متحده آمریکا ابزاری به جز لافهای کارگزاران خود ندارد. همچنان که زنگنه تهدید میکند دود سیاستهای آمریکا به چشم خیلی‌ها می‌رود و یا علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دوشنبه، دوم اردیبهشت، مانند بسیاری از مقامات نظام در سال‌های گذشته، تهدید کرد چنانچه ایران نتواند نفت بفروشد، سپاه پاسداران این تنگه را خواهد بست. این‌بار این ادعا در شرایطی مطرح شده که سیاست آمریکا برای به صفر رساندن فروش نفت ایران جلوگیری از انتقال نفت مثلا از تنگه هرمز نیست بلکه با ابزار تحریم و مجازاتهای سنگین مالی روی خریداران نفت ایران تمرکز کرده و اینکه اصلا خریداری در کار نباشد!
بازار ظرفیت جبران نفت ایران را دارد
آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید با وجود تحریم‌های جمهوری اسلامی و لغو معافیتهای آمریکا برای چند کشور خریدار ایران، بازار نفت برای تامین کمبود نفت ظرفیت مناسب و کافی دارد. طبق گزارش این نهاد بین‌المللی در حال حاضر ظرفیت اضافی عرضه جهانی نفت حدود سه برابر میزان صادرات ایران است و پیشبینی شده با اقدام اخیر آمریکا بازارهای جهانی دچار بی‌ثباتی نخواهد شد.
لری کادلو مشاور اقتصادی کاخ سفید می‌گوید تصمیم دونالد ترامپ به عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران، موجب افزایش قیمت نفت نیز نخواهد شد. به گزارش رادیو فردا کادلو، سه‌شنبه ۲۳ آوریل (سوم اردیبهشت) با بیان این موضوع افزود که آمریکا مملو از نفت و گاز است و در صورت افزایش قیمت نفت، تولیدکنندگان داخلی در آمریکا می‌توانند میزان تولید و در نتیجه عرضه را افزایش دهند.
هوک: یا با ایران کار کنید یا با آمریکا؛ با هر دو نمی‌توانید!
اتحادیه اروپا از تصمیم آمریکا در رابطه با پایان دادن به معافیت برای خریداران نفت ایران انتقاد کرده و هشدار داده است که این اقدام برجام را به خطر می‌اندازد. همزمان چین نیز آمریکا را به ایفای نقش مخرب در خاورمیانه و بازار انرژی متهم کرد اما برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به خریداران نفت ایران گفته «یا می‌توانید با آمریکا کار کنید، یا با ایران. ولی با هر دو نمی‌توانید!»
او در مصاحبه با العربیه اعلام کرد که چین نیز همچنان به رعایت نظام تحریم‌های آمریکا علیه رژیم ایران ادامه خواهد داد.
وی تاکید کرد: «اگر کشوری تصمیم بگیرد خارج از نظام تحریم عمل کند و بازار ایران را بر بازار آمریکا ترجیح بدهد، گزینه‌هایی که ما پیش روی کشورها قرار می‌دهیم، این است که شما یا می‌توانید با آمریکا کار کنید، یا با ایران، اما نمی‌توانید همزمان با هر دو کار کنید!»
این مطلب را برای نویسندگان گاردین بفرستید شاید کمی سوادشان بیشتر شود.