با گذشت دو سال از وجود بحران در بازار کاغذ ایران، اکنون این بحران دامن کارگران شاغل در بخش چاپ و نشر را گرفته است و بسیاری از آنها بیکار شده‌اند.
با ادامه روند افزایش قیمت کاغذ و کمبود آن در بازار طی سال گذشته تعدادی از چاپخانه‌ها تعطیل و یا ناچار به کاهش تولید شده و در نتیجه کارگران آنها بیکار و اخراج شدند.
دو سال پیش و در پاییز سال ۹۶ زمزمه‌های گرانی ۲۵درصدی کاغذ بلند شد؛ روند گرانی کاغذ تا کنون وجود داشته و وعده مسئولان در وزارتخانه‌های مختلف برای حل این بحران پوچ و نافرجام بوده است.
در ابتدای موج طولانی و پر دردسر گرانی کاغذ در پاییز سال ۹۶ ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران حذف ارز مبادله‌ای، گرانی قیمت ارز، کاهش تولید داخلی و کاهش ثبت سفارش را عوامل گران شدن کاغذ بیان کرده بود.
حالا این بحران در شرایطی ادامه پیدا کرده که به گزارش خبرگزاری ایلنا «تولیدات صنعت کاغذ به چهار گروه انتشارات و تحریر، بسته‌بندی، مطبوعات و کاغذ‌های بهداشتی تقسیم می‌شود. گرانی کاغذ بیش از هر چیز بر آن گروه از واحد‌های تولیدی یا خدماتی تاثیر گذاشت که مستقیما با تهیه کاغذ درگیر بودند. سال ۹۷ حداقل دو روزنامه «همبستگی» و «اعتدال» طاقت گرانی کاغذ را نیاوردند و تن به تعطیلی خودخواسته دادند. دو هفته‌نامه «صدا» و «مثلث» هم حداقل برای مدتی دست از انتشار کشیدند.»
در آذرماه سال گذشته یعنی درست یک سال پس از شروع بحران کاغذ، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مدعی پایان بحران کاغذ شد: «نمی‌گویم در زمینه کاغذ مشکلی نداریم، اما از بحران خارج شدیم.»
با وجود اینکه کاغذ در فهرست کالا‌های اساسی و واجد شرایط برای اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات شد اما وجود مافیا و تخلفات گسترده در ارزهایی که در این میان جیب به جیب شد موجب بی‌نتیجه بودن این اقدام بر بازار کاغذ شد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی دو شرکت هانا تجارت ترولیت و صنعت ساحل پرشیا ۶۷ درصد ارز دولتی اختصاص یافته به کاغذ یعنی ۲۳ میلیون یورو را دریافت کرده‌اند.
قیمت کاغذ در حالی از سال گذشته تا کنون حدود ۳۵۳ درصد افزایش داشته که به گزارش وبسایت «نود اقتصادی» طی سال گذشته دو شرکت ارمغان گستر نوید و نگارگستر هامون ۳۳.۷ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ برای واردات کاغذ گرفته‌اند.
بر اساس این گزارش بررسی‌ها نشان می‌دهد برادران طهرانی با شرکت ارمغان گستر نوید و برادران خوش‌بین با شرکت نگارگستر هامون کل بازار کاغذ روزنامه را در دست دارند.
با افزایش خبرها درباره تخلفات گسترده صورت گرفته در واردات کاغذ برخی مسئولان نسبت به آن هشدار داده و متخلفان را تهدید کردند. در همین رابطه خبرگزاری ایلنا نوشته است که رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت اوایل اردیبهشت‌ماه جاری در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به کسانی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی کاغذ خریدند، اما در انبار یا خارج از شبکه توزیع آنها را پخش کردند، هشدار داد که با آنها برخورد خواهد شد.
هر چند به نظر می‌رسد برخوردی با متخلفان صورت نگرفته و با فعالیت مافیای کاغذ در کشور همچنان گرانی آن ادامه دارد که برخی روزنامه‌های دیگر نیز تعداد صفحات چاپی خود را کاهش داده و یا با به‌کار گرفتن ابتکارهایی تلاش کردند توجه مسئولان را به این موضوع جلب کنند.
برای نمونه روزنامه‌های «همشهری» و «ایران» به ناچار و به دلیل بحران کمبود و گرانی کاغذ، تا اطلاع بعدی ۸ صفحه از روزنامه‌شان را حذف کردند و روزنامه‌های ۱۶ صفحه‌ای منتشر می‌کنند.
روزنامه اقتصاد جهان صنعت نیز چند روز پیش نیم صفحه اول خود را خالی و با تک تیتر «کاغذ نداریم» منتشر کرد.
در این میان اما کارگرانی که در حوزه چاپ و نشر شاغل بودند یا اخراج شده‌اند یا اگر همچنان کار می‌کنند اما امنیت شغلی خود را به شدت در خطر می‌بینند.
این موضوعی است که از سوی چاپخانه‌داران نیز تأیید شده است. محمد کیان احمدی مدیر چاپخانه صنوبر در گفتگو با ماهنامه «صنعت چاپ» گفته است که «در سال‌های اخیر با بالا رفتن قیمت ارز هر روز به مشکلات ما اضافه شده است. گرانی مواد اولیه فقط منحصر به کاغذ نیست. ما برای چاپ مقدار زیادی مواد اولیه وارداتی لازم داریم که همه گران شده‌اند. تاثیر مهم دیگر گرانی کاغذ بر تولید و نیروی کار است. در چاپخانه من ۱۰۰ نفر مستقیما کار می‌کردند، اما با گرانی‌های اخیر مجبور به تعدیل [اخراج] ۳۰ درصدی نیرو شده‌ام.»
ماهنامه «صنعت چاپ» همچنین به نقل از علی‌اصغر شادمانی، مدیر و موسس چاپخانه شادیران که چاپخانه‌اش در شمار چاپخانه‌های تعطیل شده است، نوشته که «من دور و بر خودم ۳۵ چاپخانه را می‌شناسم که تعطیل شده‌اند.»
