رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه از مشکلات تجار ایرانی که به ترکیه صادرات دارند خبر داده و گفته که مأموران گمرک این کشور در هفته‌های گذشته به بهانه بازرسی کالا به بارهای ایران آسیب می‌زنند.
مهرداد سعادت رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه می‌گوید مأموران گمرک ترکیه به بهانه بازرسی کالاهای صادراتی به ترکیه به بارها آسیب می‌زنند و در برخی موارد بار ترانزیتی به دلیل آسیب وارد شده به کشور مرجوع می‌شود.
مهرداد سعادت گفته که «ما این حق را به گمرک ترکیه می‌دهیم که بارها را بازرسی کند اما نباید به بهانه بازرسی کالا آسیب بخورد. در بعضی موارد حتی با آسیب وارد شده کالا نمی‌تواند صادر شود و باید به کشور بازگردد.»
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه توضیح داده که « نامه‌ای از انجمن تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور به من رسیده که موضوع آن آسیب به محموله‌های ترانزیتی کاشی و سرامیک در بازرسی‌های ترکیه است، این مورد استثنا نیست و به بیشتر کالاهای ترانزیتی ما در گمرک ترکیه آسیب وارد می‌شود.»
او مشکل دیگر صادرکنندگان را معطل نگه داشتن کامیون‌های ایرانی در مرز از سوی گمرک ترکیه دانسته و گفته که «کامیون‌های ما بطور بلندمدت در گمرک ترکیه می‌مانند، بطوری که کامیونی در گمرک گل بولاغ ترکیه ۷۰ روز است که منتظر ترخیص مانده؛ آنهم به دلایلی که کاملاً غیرمنطقی بوده و استعلام از وزارت تجارت ترکیه نیز بی‌پاسخ مانده است.»
مهرداد سعادت در ادامه گفته که «بار این کامیون ترانزیتی روغن موتور است، هیچگونه مشکل قانونی ندارد و فقط از ترکیه عبور می‌کند. با این شرایط ما نمی‌توانیم بارهایمان را به کشورهای هدف برسانیم. یک بازرگان نمی‌تواند هزینه‌های این معطلی را بپردازد؛ بطوری که اگر کل بار آن کامیون هم فروخته شود هزینه این ۷۰ روز تأمین نمی‌شود.»
او درباره پیگیری رسمی درباره این مشکل گفته که «در هفته‌های گذشته مشکلاتی با گمرک ترکیه داشتیم که این موضوع را به ارگان‌های مربوط با تجارت دو کشور اعلام کردیم. اما متأسفانه توجهی نشده است.»
در شرایطی که ترکیه از دیرباز یکی از شرکای تجاری ایران به شمار می‌رفته اما به نظر می‌رسد روابط تجاری دو کشور با بحران‌های اعلام نشده‌ی زیادی روبروست بطوری که مهرداد سعادت به تجار پیشنهاد داده دیگر کالایی به ترکیه صادر نکنند: «با این روش دیگر صادرات به ترکیه دیگر معنا ندارد و به همه توصیه می‌کنم در فکر صادرات به ترکیه نباشند چرا که با این روند فقط ضرر می‌کنند. با این روش‌هایی که ترکیه در پیش گرفته امکان توسعه تجارت با این کشور وجود ندارد.»
او افزوده که «مسائل داخلی کشور ما مانند تحریم، مشکلات ارزی، حمل و نقل و غیره نیز موثر هستند. نوع برخوردها در ترکیه و این مشکلات عواملی هستند که باعث شده‌اند دیگر صادرات به ترکیه معنای خود را از دست بدهد.»
در توضیحات بعدی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه مشخص می‌شود که در مقابل صادرکنندگان ترکیه نیز برای ارسال کالا به ایران با مشکلات و کارشکنی‌هایی روبرو می‌شوند. مهرداد سعادت گفته که «واردات از ترکیه نیز با مشکلاتی مواجه هستند. بارهای ترانزیتی که از طریق ترکیه به کشور وارد می‌شوند با محدودیت‌های داخلی مواجه می‌شوند که رغبت صادرات به ایران را کاهش می‌دهد. واقعیت این است که تجار ترکیه‌ای نمی‌توانند به ایران صادرات داشته باشند.»
با شیوع کُرونا در ایران مشکلات ترانزینی میان ایران و ترکیه افزایش یافت. در شرایطی که مرزهای ترکیه به دلیل شیوع بیماری بر کالاهای صادراتی ایران بسته و حجم صادرات به این کشور ۹۰ درصد کاهش یافته بود، برخی تجار از ورود آزاد کالاهای ترکیه به ایران خبر می‌دادند و باز بودن یکطرفه مسیر تجارت به نفع ترکیه را اجحاف در حق تجار ایرانی می‌دانستند.
اکنون مشخص است با بازگشایی مرزها نیز همچنان تنش‌هایی میان دو کشور در حوزه تجارت وجود دارد. هرچند مشخص نیست عامل اصلی بروز مشکل در ابتدا دولت ترکیه بوده یا جمهوری اسلامی، اما عملکرد دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی در برقراری روابط تجاری با کشورهای همسایه، همواره با ضعف و ناکارآمدی روبرو بوده است.
فیروز دولت آبادی سفیر پیشین جمهوری اسلامی در ترکیه و کارشناس اقتصاد سیاسی در این‌باره گفته که «اقتصاد ایران الان یک اقتصاد ایستا است که پول می‌دهند و کالای کشور را می‌گیرند و روش تهاجمی برای صادرات ندارد و دولت ایران هیچ برنامه‌ای برای آن در نظر نگرفته است.»
به گفته فیروز دولت آبادی «مشکل این است که ایران گسست اقتصادی دارد و با وجود تشکیل وزارتخانه صمت رهبری اقتصادی وجود ندارد. همچنین بخش خصوصی و اتاق بازرگانی از ظرفیت کافی برای مدیریت اقتصادی ندارد، در هیچ دوره‌ای تا این اندازه عناصر بی‌انگیزه و بی‌اطلاع در اتاق بازرگانی ایران دارای سمت نبودند. در بخش دولتی هم وزارتخانه صمت به گونه‌ای است که نمی‌تواند اقتصاد ایران را وارد معادلات منطقه کند.»
اگر مشکلات داریم درعوض امنیت داریم. شعارهای بی معنی کتلت و املت،از سوی بدخواهان است .