محمدجواد ظریف: قرارداد ۲۵ ساله با چین به زودی نهایی می‌شود و ما به جاده ابریشم باز می‌گردیم!

محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین گفته که «احساس می‌کنم فاصله زیادی با تمام شدن توافق و بعد طی مراحل نداریم». رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین پیشتر منتقدان این قرارداد و حضور چینی‌ها در مزارع استخراج ارز دیجیتال در ایران را «چین‌هراسی» خوانده بود.

محمدجواد ظریف شامگاه یکشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۹ در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم جمهوری اسلامی درباره سیاست بین‌المللی جمهوری اسلامی از جمله برجام و روابط با آمریکا، کشورهای حوزه قفقاز، چین و همسایگان کشور صحبت کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفته «همسایگان خواهند دید که مردم ایران و جمهوری اسلامی و رهبری خواهان روابط همسایگی هستند. آغوش ایران همیشه به روی همسایگانش باز است و آنها می‌توانند به این آغوش بازگردند.»

محمدجواد ظریف درباره آخرین وضعیت نقشه راه ۲۵ ساله با چین گفته که «در سفر اخیرم به چین آقای وانگ یی وزیر خارجه این کشور پاسخ پیشنهادات ایران که در آبان سال گذشته فرستاده شده بود را در فروردین ماه داد، و ایران نیز اصلاحیه‌های لازم را در مرداد یا شهریور ارسال کرد، ما در حال نهایی کردن پیشنهاد ایران هستیم و فاصله زیادی با توافق ۲۵ ساله نداریم.»

https://kayhan.london/1399/04/28/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%ac%d9%88-%d8%b9%d8%a8%d8%a7%d8%af-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b4%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%82%d8%b1%d8%a7%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%af-%db%b2%db%b5

مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز ابتدای این هفته با انتقاد از برجسته شدن خبر حضور شرکت‌های چینی برای استخراج ارز دیجیتال در ایران اعلام کرد که هندی‌ها و لهستانی‌ها هم مزارع استخراج ارز دیجیتال در ایران دارند اما کسی درباره آنها صحبت نمی‌کند.

او با زدن برچسب «چین‌هراسی» به منتقدان حضور چینی‌ها برای عملیات ماینینگ در ایران گفته بود: «ما تا امروز قرارداد ۲۵ساله با چین منعقد نکردیم. موضوع این است که می‌خواهیم سندی تدوین کنیم و بر مبنای آن با طرف چینی تفاهم کنیم تا روشن شود در ۲۵ سال آینده در چه حوزه‌هایی و به چه میزانی می‌توانیم روابط اقتصادی داشته باشیم.»

مجید رضا حریری افزوده بود که «‌این مسئله همچنان در حال پیگیری است و زمانی که بر اساس این سند با طرف چینی به توافق نهایی برسیم؛ قاعدتا به سمتی می‌رویم که در هر بخش از اقتصاد، پروژه‌هایی تعریف کنیم و پس از آن برای انجام پروژه های مختلف در طول ۲۵ سال آینده قراردادهایی بسته خواهد شد. این کار مهم در حال پیگیری است و سر و صدایی که بر سر آن برپا شد به نظر من اصلا از داخل ایران نبود. من معتقدم کشورهایی که با نزدیک شدن رابطه اقتصادی ایران و چین مشکل دارند، چنین اخبار منفی‌ای را منتشر کردند.»

https://kayhan.london/1399/11/19/%d9%84%d9%87%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%d8%8c-%d9%87%d9%86%d8%af%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7-%d9%88-%da%86%db%8c%d9%86%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d8%b2%d8%a7

با اینهمه شب گذشته محمد جواد ظریف در سخنانش تلاش کرده مسئولیت مفاد داخلی این توافق را نپذیرد تا احتمالا در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ نخواهد هزینه انتقادات نسبت به این توافق را پرداخت کند. او گفته است: «رایزن بازرگانی را باید وزارت صمت بفرستد. ما وظیفه هماهنگی داریم و معاون اقتصادی متمرکز است و یکی از تجربیات موفق ما تجدید ساختار بود. ما کمتر در حوزه اقتصادی متمرکز شدیم و در حوزه‌های میدانی بیشتر تمرکز داشتیم و الان می‌توانیم تلاش کنیم آن تمرکز به حوزه اقتصادی ترجمه شود و نیازمند ایجاد یک توازن بین میدان و اقتصاد هم هستیم.»

وزیر امور خارجه در حالی که بطور مضحکی ادای سیاستمداران آمریکایی را در می‌آورد مدعی شد که «فشار ایران بر آمریکایی‌ها واقعی است. برخی از سیاست‌های سختگیرانه‌ای که در مورد ترانزیت و سایر موضوعات داشتیم واقعی است. شاید این درست باشد که کم‌کم آنها ما را دور می‌زدند، ما بسیاری را درمان کردیم. انشاءلله، در قرارداد ۲۵ ساله با چین که به زودی نهایی خواهد شد، این خطوط حمل و نقل باید از ایران عبور کنند. اینها برمی‌گردند. در ارتباطات خطوط انتقال برق ایران در منطقه نقش دارد. در قفقاز، اکنون برنامه‌ای وجود دارد که این خطوط حمل و نقل پس از پایان بحران قره باغ ما این خطوط حمل و نقل که در منطقه داشتیم و متوقف شده بود یکی از این خطوط راه آهن جلفا و دیگری راه آهنی است که ایران را به روسیه متصل می‌کند.»

محمدجواد ظریف در ادامه افزوده که «در طول سفر من به منطقه قفقاز ایران می تواند حلقه اتصال همه این خطوط حمل و نقل باشد. خدا را شکر، روابط ما با ۵ کشوری که درگیر خطوط ارتباطی هستند خوب است و ما توانستیم در این سفر پیش برویم. ما باید به دنبال یک بازی برد-برد باشیم و بازی‌هایی انجام دهیم که به نفع همه باشد و همسایگان ما نیز باید همین فکر را داشته باشند. بازی‌های برد یا باخت از گذشته است. اکنون می‌توان با یک کنسرسیوم در منطقه قفقاز راهی را ایجاد کرد که جمهوری آذربایجان و ارمنستان را آرام کند و بین گرجستان و روسیه و همچنین ارمنستان و ترکیه صلح بیشتری برقرار کند.»

ظریف در حالی مدعی شده ایران به مسیر «راه ابریشم» باز می‌گردد که ماه گذشته خبر حذف ایران از این مسیر توسط چین منتشر شد! چین برای توسعه راه ابریشم و تکمیل «یک کمربند- یک راه» در حال سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری در کشورهای مختلف از جمله کشورهای همسایه ایران است اما در این بین سهم ایران از این کریدور صفر است.

پیشتر اعلام شده بود که دو قطار باری آزمایشی از چین تا ایران را طی کرده و ایران جزیی از این مسیر ریلی بوده است اما به تازگی ترکیه تلاش کرد با احداث مسیر جدید ترانزیت ریلی بین استانبول تا شیان چین که به حذف ایران از این مسیر منتهی می‌شود کریدور تازه‌ای برای مسیر «راه ابریشم» ایجاد کند.

نخستین قطار باریِ ترکیه در تاریخ ۴ دسامبر ۲۰۲۰/ آذر ۱۳۹۹ عازم چین شد. این قطار که حامل محصولات صادراتیِ ترکیه‌‎ای بود از مقصد استانبول حرکت کرد و با پیمودن ۸۶۹۳ کیلومتر و عبور از پنج کشور ترکیه، گرجستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و چین پس از ۱۲ روز به «شیان چین» رسید.