گزارش مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی حاکیست در سال ۱۳۹۹ همه مناطق کشور بدون استثناء درگیر خشکسالی بودند و حتا در برخی مناطق نزدیک به ۱۰۰درصد کمتر از میانگین بلندمدت بوده و هیچ بارندگی نداشته‌اند.
اطلاعات مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، نشان می‌دهد که سال ۱۳۹۹ در ایران، همه مناطق کشور بدون استثنا، درگیر خشکسالی بودند، و حتی در برخی مناطق نزدیک به ۱۰۰درصد کمتر از میانگین بلندمدت باران بارید، یعنی تقریبا هیچ خبری از باران نبود.
به شکل میانگین و بلندمدت هر سال آبی تا ابتدای فروردین در کشور ۱۶۵.۴ میلیمتر باران می‌بارد، اما از ابتدای سال آبی (ابتدای مهر) تا تاریخ ۳۰ اسفند سال ۱۳۹۹ در کشور ۱۰۸.۲ میلیمتر باران باریده است؛ ۳۴.۶ میلیمتر باران کمتر از آنچه هر سال در ایران بطور میانگین باران می‌بارد.
مقایسه بارندگی از ابتدای مهرماه ۱۳۹۹ تا اوایل فروردین ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که همه استان‌ها در شش‌ماه گذشته «کم‌بارشی» داشتند که در برخی مناطق با میانگین بلندمدت بارندگی فاصله زیادی ندارند ولی در برخی مناطق این فاصله «بسیار نگران‌کننده» است.
https://kayhan.london/1399/11/05/%d8%b4%da%a9%d8%b3%d8%aa-%d8%aa%d8%a6%d9%88%d8%b1%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%aa%d9%8e%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%9f-%d8%b3%d8%a7%d9%84-%db%b1%db%b3%db%b9%db%b9-%d8%a8
آنطور که احد وظیفه رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی توضیح داده، بارندگی در مناطق «شمال غرب و شمالی» تقریبا در شرایط «نزدیک نرمال» و استان‌های غربی «زیر نرمال» اما فاقد ناهنجاری شدید بودند ولی «استان‌های جنوبی و نیمه شرقی به شدت آنومالی (ناهنجاری) بارش دارند که از ۴۰ تا ۹۰ درصد متغیر است.»
احد وظیفه با توجه به پایان فرصت بارندگیها و پیش‌بینی عدم بارندگی در مناطق جنوبی و شرقی، نتیجه گرفت: «می‌توانیم بگوییم که امسال خشکسالی بسیار وخیم و شدیدی در جنوب و شرق کشور حاکم است، با بررسی هرکدام از شاخص‌ها به این نتیجه می‌رسیم که وضعیت برای این مناطق بسیار ناراحت کننده است.»
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرد: «ناراحت هستم که این طور بیان می‌کنم، اما این خبر ناگوار را باید اعلام کنم که کشور ما دچار خشکسالی و خشکسالی شدید است.»
بر اساس گزارش مرکز ملی پایش خشکسالی، استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۹۹ شدیدترین خشکسالی را پشت سر گذاشته و میزان بارندگی در این استان تا ۳۰ اسفند، «۹۲.۹ درصد کمتر از میانگین» کشوری بوده است.
استان سیستان و بلوچستان سال‌هاست با بحران کمآبی مواجه است و این آمار حاکی از بارش تنها ۵ میلیمتر باران از ابتدای مهرماه تا آخر اسفندماه است که زندگی ساکنان این استان را با مخاطرات جدی روبرو کرده است.
هرمزگان پس از سیستان و بلوچستان سال سخت و کمآبی را داشته و از ابتدای سال آبی در این استان ۱۱.۹ میلیمتر بارندگی وجود داشته که ۹۰.۶درصد کمتر از میانگین بلندمدت است.
در این بین، در بیشتر مناطق کشور میانگین دما در سال آبی بیشتر از میانگین بلندمدت بود و تنها در استان گلستان و استان خراسان جنوبی اندکی دما متفاوت بود وگرنه از اول مهر تا ۳۰ اسفند ۱۳۹۹، دمای هوای کشور «۰.۶ درجه گرمتر از میانگین» بوده است.
به گفته‌ی احد وظیفه، «دما در این مدت بالاتر از نرمال بود و در نتیجه تبخیر زیاد می‌شود. البته که در جنوب کشور دیگر روی سطح آبی برای تبخیر شدن هم وجود ندارد. در بهمن میانگین دما ۳ تا ۳.۵ درجه بالاتر از نرمال بود، البته این روند در همه جای دنیا حاکم است، افزایش دما باعث ذوب بیشتر برف و کاهش مساحت پوشش برف می‌شود و ذخیره آبی را برای فصل خشک کاهش پیدا می‌کند. وضع پوشش برف هم کمتر از قبل است، به‌خصوص در حوزه زاگرس جنوبی مقدار پوشش برفی به شدت پایین است.»
پیش‌بینی‌های هواشناسی نشان می‌دهد که احتمالا در ماه‌های آینده سال ۱۴۰۰ نیز کم‌بارشی سال گذشته جبران نخواهد شد و خشکسالی شدید در مناطق شرقی و جنوبی کشور ادامه دارد. به گفته کارشناسان پیش‌بینی‌های بلندمدت هواشناسی حدود ۶۰ تا ۷۰درصد قابل اعتماد هستند.
احد وظیفه با اتکا به پیش‌بینی‌های تا سه ماه آینده گفته است: «بارندگیها در کل کشور کمتر از نرمال و در نیمه جنوبی و شرقی به شدت زیر نرمال است.»
او تأکید کرد: «چشم‌انداز آینده نشان از بهتر شدن شرایط نمی‌دهد. ضمن اینکه نزدیک به فصل گرم هستیم و در این فصل در جنوب کشور باران نداریم، مگر بارش‌های تابستانی در جنوب سیستان و بلوچستان که ممکن است شاهد آن باشیم.»
ارائه اطلاعات مرکز ملی خشکسالی در حالی حاکی از خشکسالی در سراسر کشور است که مقامات وزارت نیرو از جمله قاسم تقی‌زاده معاون این وزارتخانه در بهمن ۱۳۹۸ اعلام «ترسالی» کرده بودند.
او گفته بود: «سیل باعث شده که استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد و فارس که قبلا جزو استان‌های کم‌آب و گرفتار خشکسالی به شمار می‌رفتند جزو استان‌های دارای دوره ترسالی محسوب شوند.»
رئیس مرکز ملی خشکسالی در این ارتباط گفته است: «خیلی خوش‌بین نباشیم که با دو سال بارندگی بگوییم خشکسالی تمام شده است، کشورهای منطقه نیمه‌بیابانی هستند و صرفا به خاطر وجود البرز و زاگرس شرایط ما نسبت به عربستان و عراق تغییر کرده است.»
احد وظیفه گفته است: «حالا کسانی که گفتند ترسالی می‌شود باید پاسخگو باشند، آنها ذهن جامعه را به بیراهه کشیدند، این صحبت که از خشکسالی خارج شدیم منطقی نیست.»
