مدیر مرکز ترک اعتیاد بانوان «سرای مهر» از کاهش هولناک سن کارتن‌خوابی میان دختران نوجوان معتاد به «۱۵ سال» خبر داده که مورد تجاوز جنسی نیز قرار می‌گیرند.
ندا ماندنی مدیر مرکز بانوان «سرای مهر» به وبسایت «رکنا» از کاهش هولناک سن کارتن‌خوابی میان دختران نوجوان معتاد به «۱۵ سال» خبر داده که «محیط نامساعد زندگی موجب گرفتار شدن آنها به اعتیاد و کارتن‌خوابی شده است و در این میان، حتا برخی از آنها مورد تعدی قرار گرفته‌اند.»
او نگهداری دختران «معتاد متجاهر زیر ۲۰ سال» را «دشوار» توصیف کرد و گفت که «این دختران نه می‌توانند در فضای سراهای بانوان زندگی کنند و نه در کمپ‌هایی که برای آنها احداث شده است، زیرا دختران زیر ۲۰ سال در اوج بحران اعتیاد قرار دارند و طبیعتا نگهداری از آنها در کنار زنان مسنی که تجربه‌های زیادی در زندگی‌شان داشته و بسیاری از آنها سابقه زندان نیز دارند، قطعا مناسب نیست.»
بر این مبنا، بیشتر دختران نوجوان معتاد یا در خانواده‌های بدسرپرست زندگی می‌کنند یا اساسا برخی از اعضای خانواده آنها دارای اعتیاد هستند و همین مسئله آنها را به دامان اعتیاد کشانده است.
ماندنی در توضیح بیشتر گفت که این دختران از زنان مسن‌تر مسائلی را در حوزه اعتیاد و غیره یاد می‌گیرند که «خودشان بلند نیستند و همین مسئله به تشدید آسیب‌های ناشی از اعتیاد در این دختران دامن می‌زند. بنابراین اصلا درست نیست که این دختران در کنار زنان معتاد که سنین بالاتری دارند، نگهداری شوند.»
این فعال حوزه اعتیاد در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان اینکه هیچگاه نمی‌توان آمار دقیقی از تعداد معتادان متجاهر زن به دست آورد، تاکید کرد که بر اساس مشاهدات میدانی و تجربی می‌توان گفت در دوره شیوع کرونا هم تعداد زنان معتاد متجاهر افزایش یافته و هم سن اعتیاد زنان به وضوح پایین آمده است.
آنگونه که این مدیر مرکز ترک‌اعتیاد زنان شرح داده، کمبود ظرفیت مراکز نگهداری باعث شده که شمار زنان معتادان «متجاهر» در سطح شهر تهران افزایش پیدا کند و برخی از این مراکز را مجبور به پذیرش بیش از ظرفیت‌شان کرده که منجر به کاهش استانداردهای نگهداری معتادان و افزایش فشار کاری نیروهای مددکاری شده است.
مدیر مرکز بانوان «سرای مهر» با تإکید بر کمبود فضای لازم برای حمایت از زنان و دختران معتاد عنوان کرد که با وجود تعداد «نسبتا زیادی سرپناه»، «بازهم ظرفیت این مراکز، کفاف تعداد زیاد زنان معتاد متجاهر را حتی در شهر تهران که از امکانات بیشتری برخوردار است، نمی‌دهد.»
او گفته است: «تعداد مراکز کاهش آسیب و سرپناه های مربوط به بانوان نسبت به تعداد زنان کارتن خواب بسیار کم است و در عین حال، در بسیاری از این مراکز به جز سم‌زدایی، هیچ توجهی به مسائل دیگر بانوان معتاد از جمله مسائل روانشناسی و جامعه‌پذیری آنها نمی‌شود.»
ندا ماندنی همچنین خواستار افزایش شمار مراکز ترک اعتیاد زنان در تهران و شهرستان‌ها توسط شهرداری‌ها، نیروی انتظامی و سازمان بهزیستی شد که به نسبت مراکز نگهداری مردان کمتر است و همین امر باعث شده تا «برخی مراکز ناچار باشند که بیش از ظرفیت خود از این زنان نگهداری کنند؛ این اتفاق طبیعتا مانع از رعایت فاصله اجتماعی مناسب در مراکز نگهداری از زنان معتاد می‌شود و قطعا می‌تواند شیوع بیشتر کرونا در میان این افراد را به همراه داشته باشد.»
او همچنین توضیح داد که «کمبود ظرفیت مراکز نگهداری از زنان معتاد متجاهر آنها را به پاتوق‌های ناسالمی سوق می‌دهد که دسترسی فعالان حوزه اعتیاد به آنان کمتر است. پاتوق‌هایی که در آنها زنان معتاد هم به لحاظ بهداشتی شرایط مناسبی ندارند و هم در معرض تعدی از سوی مردان معتاد و سایر مردان قرار می‌گیرند.»
به گفته‌ی ندا ماندنی، در برخی از مراکز نگهداری زنان دارای اعتیاد، بر اساس سن گزینش صورت می‌گیرد و این مراکز از پذیرش زنان معتاد مسن‌تر خودداری می‌کنند و حتا شیوه‌های سم‌زدایی نامناسبی دارند و «شنیده‌ام که در این مراکز متادون هم به افراد دارای اعتیاد داده می‌شود.»
آنگونه که ندا ماندنی توضیح داده، یک زن دارای اعتیاد بین «۳ تا ۶ ماه» در یک مرکز نگهداری و سپس «در سطح شهر رها می‌شود. در آن مدت هم صرفا سم‌زدایی از بدن آن زن انجام شده و هیچ آموزش یا امکاناتی در اختیار او قرار داده نشده است و در چنین شرایطی، طبیعی است که این زن مجددا به کف خیابان و پاتوق های معتادان بازمی‌گردد و به همین شکل، چرخه معیوب نگهداری و بازگرداندن زنان معتاد مدام تکرار می‌شود.»
وی همچنین گفته است: «با وجود حضور دختران نوجوان کارتن‌خواب در سطح شهر، زنان معتاد متجاهری هم در تهران هستند که بالای ۶۰ سال سن دارند. زنی که می‌تواند با وجود اعتیاد و کارتن‌خوابی به بالای ۶۰سال برسد، طبیعتا در دوره جوانی از قوای جسمانی بالایی برخوردار بوده است. البته اصولا تخریب چهره در میان زنان معتاد به سرعت اتفاق می‌افتد و به طور مثال، صورت یک زن معتاد ۳۰ساله، به خانم‌های ۴۰ تا ۴۵ساله نزدیکتر است.»
مدیر مرکز بانوان «سرای مهر» از رشد تعداد معتادان متجاهر زن «اتباع» و مهاجر از شهرستان‌ها در تهران به ویژه درسال‌های اخیر خبر داد و گفت که «طبق مشاهدات میدانی، می‌توان گفت آمار زنان کارتن‌خواب افغانستانی در تهران بیشتر شده است، البته بازهم تعداد آنها بسیار کمتر از زنان معتادی است که از شهرستان‌ها آواره کف خیابان‌های تهران شده‌اند.»
به گفته‌ی او، این زنان عمدتا به همراه همسران خود به تهران می آیند و یا همسران خود را گم می‌کنند و از آنها جدا می‌شوند، یا همسران آنها چنان درگیر اعتیاد می‌شوند که آنها را رها می‌کنند.
آمارهای سازمان بهزیستی حاکی از آن است که هم‌اکنون ۱۴۰ مرکز گذری کاهش آسیب اعتیاد در سطح کشور وجود دارد که از این میان، ۲۸ مرکز مربوط به زنان است. در این میان، ۱۰۵ مرکز سرپناه برای اقامت شبانه افراد دارای اعتیاد توسط بهزیستی و سازمان‌های مردم نهاد تحت پوشش آن در سطح کشور احداث شده که ۱۶ مرکز آن مربوط به بانوان است.
بر اساس آخرین آمارهای ستاد مبارزه با مواد مخدر، حدود ۱۵۶هزار زن معتاد در ایران وجود دارد که به ادعای آمارهای بهزیستی، فقط حدود یک هزار و ۵۰۰ نفر، معتاد متجاهر هستند. این در حالیست که فعالان اجتماعی معتقدند آمار کل جمعیت معتادان متجاهر به ۶۰ تا ۸۰ هزار نفر می‌رسد.
بر مبنای این گزارش، حدود ۶درصد از کل جمعیت معتادان کشور را زنان تشکیل می‌دهد و حدود ۲ درصد آنها «معتاد متجاهر» هستند.
با وجود اینکه طبق آمارهای بهزیستی، تعداد زنان متجاهر در سطح شهر تهران به حدود هزار نفر می‌رسد، اما ظرفیت کل سرپناه‌های مربوط به زنان در پایتخت ۵۰۰ نفر است و بنابراین ۵۰۰ زن معتاد مجبور به زندگی در خیابان است.
ترانه خواننده عزیز اقای سالار عقیلی درد و رنج مردم ایران را تا حدودی به خوبی به تصور میکشد!
ایران، فدای اشک و خنده ی تو
دل پر و تپنده ی تو
فدای حسرت و امیدت
رهایی ی رمنده ی تو
رهایی ی رمنده ی تو
ایران ، اگر دل تو را شکستند
تو را به بند کینه بستند
چه عاشقانه بی نشانی
که پای درد تو نشستند
که پای درد تو نشستند
کلام شد گلوله باران
به خون کشیده شد خیابان
ولی کلام آخر این شد
که جان من فدای ایران
تو ماندی و زمانه نو شد
خیال عاشقانه نو شد
هزار دل شکست و اخر
هزارو یک بهانه نو شد
ایران، به خاک خسته تو سوگند
به بغض خفته ی دماوند
که شوق زنده ماندن من
به شادی ی تو خورده پیوند
ایران، اگر دل تو را شکستند
تو را به بند کینه بستند
چه عاشقانه بی نشانی
که پای درد تو نشستند
که پای درد تو نشستند
حوصله کنید، دارند به مقام انسانیت می رسانند ما را!