در روزهای گذشته گزارشهایی از تعطیلی یا فعالیت نیمهوقت برخی نانواییها منتشر شده است. فعالان صنفی میگویند بحران در خوراک دام سبب افزایش تقاضای گندم به عنوان خوراک دام شده و آرد برای پخت نان با کمبود روبرو شده. در مقابل دامداران و مرغداران نیز از مشکلات تهیه نهادههای دامی و احتمال کمبود مرغ و گوشت و لبنیات در ماههای آینده خبر میدهند.
همدان، پیرانشهر، اهر، ساوه، کرمانشاه و بجنورد از جمله شهرهایی هستند که طی هفته گذشته خبرهایی درباره تعطیلی یا کاهش ساعت پخت نان به دو ساعت در تعدادی از نانواییهای آنها منتشر شده است. علت هم کمبود آرد عنوان شده است.
برخی کاربران توئیتر نیز نوشتهاند که برخی نانواییها فقط روزی ۲ ساعت فعالیت میکنند و برخی کلا تعطیل کردهاند. آنها نوشتهاند که زمان فعالیت نانواییها هم صفهای طولانی وجود دارد و برخی نانوایان نان را با محدودیت تعداد میفروشند.
اوایل تیرماه نایب علیقلی ایمانی نایب رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور از پیشبینی کاهش بیش از ۳ میلیون تن خرید تضمینی گندم خبر داده و گفته بود که احتمالا دولت برای تامین آرد و نان کشور مجبور به واردات ۴ میلیون تن گندم شود
محمدجواد عسکری نماینده داراب و زرین دشت و نایب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس شورای اسلامی نیز نهم خردادماه در برنامه «تهران ۲۰» گفته بود: مجبوریم ۵ تا ۷ میلیون تن گندم وارد کنیم.
جعفر حسینی مشاور عالی نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی ایران نیز با اشاره به کاهش خرید تضمینی گندم از سوی دولت گفته قیمت پایین دولت برای خرید تضمینی گندم سبب بیانگیزه شدن کشاورزان شده است.
کیهان لندن اوایل تیرماه در گزارشی با استناد به وضعیت تولید گندم و کاهش ذخیره گندم کشور از تهدید در تأمین نان مردم خبر داده بود.
https://kayhan.london/1400/04/03/%d8%aa%d9%87%d8%af%db%8c%d8%af-%d8%af%d8%b1-%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%86-%d9%85%d8%b1%d8%af%d9%85%d8%9b-%d8%a7%d8%b2-%da%a9%d9%85%d8%a8%d9%88%d8%af-%da%af%d9%86%d8%af%d9%85-%d9%88
اکنون حسین محرابی رئیس اتاق اصناف همدان با تأیید خبر تعطیلی برخی نانواییها گفته که «قیمت نان هنوز اصلاح نشده است تا زمانی که قیمت نان اصلاح نشود این مشکلات هم وجود دارد.»
محمدرضا مرتضوی رئیس کانون صنایع غذایی ایران درباره مشکل کمبود آرد و کاهش پخت نان در شهرهای مختلف گفته که امسال به دلیل تداوم تحریمها و تخصیص ندادن ارز، واردات نهادههای دامی بیشتر از ۳۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کرده است. همین مسئله باعث شده که مرغداران و دامداران برای خوراک به سراغ کشاورزان بروند و از مزارع گندم بخرند.
محمدرضا مرتضوی افزوده در این میان اصلاح نشدن قیمت نان و نرخگذاری دستوری نکته دیگری است که نانوایان به آن اشاره میکنند و میگویند که افزایش هزینهها و پایین بودن بهای نان باعث غیراقتصادی شدن فعالیت شغلی آنها شده است.
#دامداران کشور نیز معترضاند
این روزها بسیاری از شهرهایی که جزو مراکز دامداری کشور به شمار میروند، شاهد اعتراضات دامدارانی هستند که به دلیل کمبود و گرانی نهادههای دامی و همچنین نابسامانی در قیمتگذاری محصولات دامی خواهان استعفای مسئولان بیکفایت هستند pic.twitter.com/DvmGXF1IWe
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 28, 2021
اینهمه در حالیست که تولید مرغ و گوشت و لبنیات نیز با تهدید روبرو شده است. کمبود و گرانی نهادههای دامی در کنار نبود هیچگونه حمایتی از سوی دولت سبب شده دامداران که بیش از یک سال است با بحران تأمین خوراک دام و افزایش هزینههای تولید روبرو هستند، این روزها ناچار شدهاند گاوهای باردار را به دلیل کمبود خوراک دام راهی کشتارگاه کنند.
مجتبی عالی رئیس اتحادیه سراسری دامداران با اعلام این خبر گفته است: «با توجه به خشکسالی و نبود برنامهریزی مسئولین کاه به عراق و ترکیه قاچاق میشود و گاوهای باردار به دلیل کمبود خوراک دام راهی کشتارگاه میشوند.»
https://kayhan.london/1400/04/03/%da%a9%d8%b4%d8%aa%d8%a7%d8%b1-%da%af%d8%a7%d9%88%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%87-%d8%af%d9%84%db%8c%d9%84-%da%a9%d9%85%d8%a8%d9%88%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b1%d8%a7
محتبی عالی گفته که «مشکل اصلی دامداران کاهش شدید واردات خوراک دام است وگرنه کاه ارزش غذایی ندارد و صرفا دام با آن در حدی تغذیه میشود تا از گرسنگی تلف نشود. هرچند قیمت کاه با افزایش بیش از دو برابری به کیلویی چهار هزار تومان رسیده است.»
آمارهای گمرک نیز نشان میدهد که از ابتدای فروردین تا اواسط اردیبهشت امسال واردات پنج کالای اساسی از جمله کنجاله سویا، جو و ذرت که خوراک دام به حساب میآیند به لحاظ وزنی ۵۳ درصد و به لحاظ ارزشی ۲۲ درصد کاهش داشته است.
مقامات جمهوری اسلامی! میفهمید؟! گاو هم نمیفهمد!
این دامدار در مشهد با زبانی که مقامات جمهوری اسلامی نیز بفهمند توضیح میدهد که به خانواده بگویی پول نیست، میفهمه اما گاو نمیفهمه! باید سیر بشه! میفهمید؟ ما را بیچاره کردید! بدبخت کردید! یک سیانور به ما بدین راحت بشیم! pic.twitter.com/3dVXFhN5DL
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 28, 2021
بحران در دامداریها و مرغداریها اثرات خود را در بازار مصرفی نشان میدهد. هر چند دولت قیمت را برای هر کیلو مرغ حدود ۲۵ هزار تومان تعیین کرده اما در روزهای گذشته قیمت هر کیلوگرم مرغ به ۳۰ هزار تومان رسیده است.
گرانی و کمبود مرغ در بازار سبب جیرهبندی مرغ با نرخ دولتی در برخی شهرها شده است. اسماعیل نادری معاون امور بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت اصفهان گفته مصرفکنندگان باید هنگام خرید مرغ کارت ملی ارائه کنند که در سامانه «رهتاب» ثبت میشود و هر فرد با ارائه کارت ملی میتواند هفتهای ۶ کیلوگرم مرغ بخرد و با توجه به ثبت در سیستم بیش از این سهمیه امکان خریداری وجود ندارد.
https://kayhan.london/1400/04/04/%d8%aa%d8%af%d8%a7%d9%88%d9%85-%d8%a8%d8%ad%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%85%d8%b1%d8%ba-%d8%a7%d8%b2-%d8%ac%db%8c%d8%b1%d9%87%e2%80%8c%d8%a8%d9%86%d8%af%db%8c-%d9%85%d8%b1%d8%ba-%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa
از سوی دیگر دولت تصویب کرده که مرغها باید حتما «رهگیری» شوند و همه رانندگان ماشینهای حامل گوشت مرغ ملزم به نصب و استفاده از اپلیکیشن رهگیری شرکت پست در تلفن همراه خود شده و نمایندگان صمت، جهاد کشاورزی و شرکت پست با حضور در کشتارگاهها آموزشهای لازم را در این زمینه ارائه خواهند کرد.
این در حالیست که محمد یوسفی، رئیس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی نسبت به کاهش شدید تولید و کمبود گوشت مرغ و تخممرغ در کشور هشدار داده و گفته است: «زمانی که دان در اختیار مرغداران قرار نگیرد، جوجهریزی نیست و بر اساس برنامهریزی و پیشبینیهای انجام شده، صورت نخواهد گرفت و واحدهای مرغ مادر نیز تولید خود را کاهش میدهند. بنابراین این احتمال وجود دارد که با کاهش شدید تولید مواجه شویم.»
همچنین خبرهایی درباره احتمال کمبود گوشت قرمز نیز منتشر شده است. مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دامداری دیگر صرفه اقتصادی ندارد و دامداران در حال فروش دامهای مولد خود هستند میگوید: «اگر روال به همین صورت ادامه داشته باشد در آینده نزدیک با کمبود گوشت قرمز مواجه خواهیم شد.»
فرهاد اکبری رئیس اتحادیه سراسری مرکزی دامداران نیز گفته که همه نهادهها گران شده، از پنج ماه پیش همه اقلام مصرفی خوراک دام و لبنیات افزایش پیدا کرده، اما قیمت شیر خام را افزایش ندادهاند و تولید برای دامدار بهصرفه نیست.
فرهاد اکبری گفته که «نمیدانم چرا دولت روحانی اینطور است و واقعیت را نمیپذیرد، در حالی که همه نهادهها گران شده، مگر امکانپذیر است که تولید ادامه یابد، قیمت سبوس را از هزار و ۴۰۰ تومان به پنج هزار تومان رساندهاند، سایر خوراک دام نیز افزایش یافته و مسئولان فکر میکنند، علوفه مورد نیاز دامدار از بیابان به دست میآید، در حالی که برای همه آنها چند برابر پول پرداخت میشود.»
این فعال صنفی هشدار داده که «به خاطر افزایش هزینهها، کار به جایی رسیده که دامداران دام آبستن را به کشتارگاهها میفرستند و مجبورند. چون نمیتوانند شکم دام را سیر کنند ۱۰۰ گاو اگر داشته باشی، باید ۴۰۰ میلیون در ماه برای خوراکش هزینه کنید.»
در شرایطی که دولت هیچ برنامهای برای حمایت از دامداران و مرغداران ندارد، سازمان دامپزشکی کشور با صدور نامهای خطاب به مدیران کل ادارات دامپزشکی استانها تأکید کرده که کشتار دامهای مولد اعم از گاو، گاومیش، گوسفند و بز آبستن ممنوع است. دامداران اما توان تأمین هزینه خوراک دامهایشان را ندارند و به نامهها و اطلاعیههایی از این دست اصلا اهمیتی نمیدهند!