رئیس پیشین بانک مرکزی که در بحران تورم، رشد نقدینگی و کاهش ارزش پول ملی مسئول بوده، در یادداشتی درباره افزایش نقدینگی در کشور طی چهار ماه ابتدای امسال هشدار داده و از این موضوع ابراز نگرانی کرده و تبعات آن را «بزرگ» خوانده است.
عبدالناصر همتی رئیس کل پیشین بانک مرکزی و نامزد ناکام سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در یادداشتی نسبت به افزایش حجم نقدینگی در کشور هشدار داده است. همتی تأکید کرده که چناچه این روند سریعا تغییر نکند تبعات بزرگی خواهد داشت.
او در کانال تلگرامی خود نوشته «قصد نداشتم تا پایان دولت دوازدهم نقدی بر سیاست‌های اقتصادی دولت مستقر داشته باشم. ولی نگرانی از تأثیر عمیق برخی بی‌عملی‌ها که احتمالا به دلیل عدم وجود انگیزه کافی و وجود برخی ناهماهنگی‌ها در تیم اقتصادی فعلی حادث شده و تبعات ناگوار آن بر معیشت مردم و آینده اقتصاد کشور، ناگزیرم نکاتی را تذکر بدهم.»
در ادامه یادداشت همتی با بیان اینکه پیشتر این نکات را «به صورت خصوصی به دولتمردان مستقر تذکر داده‌ام» آمده که علت اصلی افزایش حجم نقدینگی در کشور «استقراض بی‌رویه دولت از بانک مرکزی در قالب تنخواه‌هایی است که چشم‌اندازی برای تسویه آنها وجود ندارد.»
رئیس کل پیشین بانک مرکزی با اشاره به اینکه درآمدهای بودجه ۱۴۰۰ و فروش نفت و گاز را تا پایان دولت روحانی غیرممکن می‌دانسته گفته که «در اواخر سال ۱۳۹۹ نیز تأکید کردم که منابع بودجه ۱۴۰۰ غیرواقعی است و کسری زیادی دارد و تأمین افزایش حدود ۱۰۰ درصدی هزینه‌های بودجه ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل امکانپذیر نیست. اما چرا مجلس و دولت در خصوص کنترل هزینه های بودجه اقدام نکردند، بحث جداگانه‌ای است.»
در بخش دیگری از یادداشت عبدالناصر همتی آمده «نکته مهم دیگر افزایش بین ۶۰ تا ۱۰۰ درصدی قیمت بین‌المللی کالاهای اساسی مختلف، خصوصاً نهاده‌های کشاورزی، به دلیل تأثیر ادامه‌دار شیوع جهانی ویروس کرونا و افزایش نیاز به ارز برای تامین منابع لازم برای خرید این نهاده‌ها است. به عبارت دیگر هشت میلیارد دلار منابع تعیین شده در بودجه ۱۴۰۰ برای تأمین کالاهای اساسی و دارو کفاف میزان ارزی را که برای واردات ضروری است، نمی‌دهد و علاوه بر فساد ارز ترجیحی، سبب ایجاد کمبود کالا در کشور خواهد شد.»
عبدالناصر همتی تأکید کرده «وجود بلاتکلیفی و تعلل در تصمیم‌گیری بین دو دولت ۱۲ و ۱۳ چه در چشم‌انداز مذاکرات و چه در نحوه تأمین بودجه ریالی وارزی مورد نیاز کشور در حال دمیدن بر تنور افزایش خلق نقدینگی است که معیشت مردم را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.»
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی و گزارش‌های وضعیت اقتصاد کلان کشور، سطح نقدینگی از ۳۷۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده و پایه پولی با رشدی بیش از ۹ درصدی در سه ماه ابتدایی امسال وارد کانال ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی شده است.
همچنین افزایش نقدینگی سبب ایجاد تورم می‌شود و در نتیجه موجی از افزایش قیمت در بازارهای مختلف را در اقتصاد رکودزده ایران ایجاد می‌کند. برای نمونه کارشناسان معتقدند پیش‌بینی روند قیمتی مسکن در کشور وابستگی بسیاری به متغیرهای کلانی همچون رشد نقدینگی، نرخ تورم و رشد اقتصادی کشور دارد و باید گفت این عوامل بر همه ارکان ساخت مسکن مانند مصالح ساختمانی و سازه‌های فولادی همچون تیرآهن و میلگرد و سیمان اثرگذار است.
در همین رابطه مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران در توییتی به رشد نقدینگی اشاره کرد و نوشته است: «طبق آمار بانک مرکزی میزان نقدینگی از ۳۷۰۰ هزار میلیارد عبور کرده و نسبت به دو سال پیش ۲ برابر شده است. اگرچه طی ماه‌های گذشته نسبت به عواقب افزایش نقدینگی بر اقتصاد و تورم هشدار داده شده «اما دریغ». با این روند در ماه‌های آینده دولت با تورمی روبرو خواهد شد که هیچگاه در کشور تجربه نشده است.»
