مذاکرات اتمی در وین به مرحلهای رسیده که هم مقامات جمهوری اسلامی و هم طرفین دیگر مذاکره ادعا میکنند «تا توافق نهایی چیزی نمانده است.»
اولاف شولتز صدراعظم آلمان روز شنبه ۱۹ فوریه (۳۰ بهمن) طی سخنانی در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «ما اکنون این فرصت را داریم که توافق با ایران را احیا کنیم تا تحریمها برداشته شوند. اما اگر به سرعت موفق نشویم این خطر وجود دارد که مذاکرات از هم بپاشد.» شولتز تأکید کرد مقامات ایران «این انتخاب را دارند. لحظه بسیار مهم تصمیمگیری فرا رسیده است.»
در همین حال ابراهیم رئیسی «قاضی مرگ» رئیس دولت جمهوری اسلامی در گفتگوی تلفنی با امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه تأکید کرده «هرگونه معامله در وین باید شامل لغو همه تحریمها، ارائه تضمین معتبر و بسته شدن مسائل و ادعاهای سیاسی باشد.»
به گزارش شبکه «پرس تیوی» رئیسی روز شنبه ۳۰ بهمن به ماکرون گفت «فشارها یا ادعاهای سیاسی با هدف حفظ اهرم فشار بر ملت ایران مطرح شدهاند و چشمانداز حصول توافق را تضعیف میکنند.»
رسانههای داخلی ایران اما بطور دقیق گزارش ندادهاند که ماکرون در پاسخ به این توقعات رئیسی چه گفته است. در گزارشهای منتشرشده به نقل از ماکرون چنین کلیاتی آمده است «در مذاکرات وین پیشرفت خوبی حاصل شد و امیدواریم مذاکرات هرچه زودتر به نتیجه برسد و روند مذاکرات نباید تحت تأثیر فشارهای سیاسی باشد.»
«پرس تیوی» مینویسد: «واشنگتن خواهان بازگشت تهران به تعهداتش در توافق است اما جمهوری اسلامی ابتدا از آمریکا میخواهد به توافق بازگردد، تحریمها را لغو کند و تضمین دهد که دیگر از توافق خارج نخواهد شد.»
اگرچه رئیس جمهوری فرانسه نیز مانند دیگر مقامات غرب خواستار به نتیجه رسیدن فوری مذاکرات وین شده اما با توجه به مواضع آنها که در رسانههای بینالمللی منتشر میشود و همچنین واکنش مقامات جمهوری اسلامی، به نظر میرسد ماکرون نیز در گفتگوی تلفنی با رئیسی درباره لزوم مذاکره بر سر مسائل موشکی و منطقهای صحبت کرده است اما رسانههای داخلی ایران اشارهای به این مسئله نمیکنند با این حال خبرگزاری تسنیم بدون هیچ مقدمه و توضیحی خود را موظف میبیند که بنویسد: «در این گفتگوی تلفنی آیتالله رئیسی با اشاره به نقش فعال ایران در مبارزه با تروریسم در کنار عراق و سوریه تصریح کرد: اگر مقابله مؤثر ایران و بخصوص شهید سلیمانی با تروریسم نبود، امروز داعش در اروپا مستقر شده بود!»
اما در گفتگوی تلفنی که موضوع بر سر «احیای برجام» و برنامههای اتمی است، چه نکتهای پیش آمده که رئیسی خود را مجبور دیده درباره نقش دروغین جمهوری اسلامی در مقابله با تروریسم و داعش توضیح بدهد؟! جز اینکه مجبور به دفاع از دخالتهای نظامی جمهوری اسلامی در منطقه و فعالیتهای قاسم سلیمانی شده است؟!
تلاش امیرعبداللهیان در مونیخ
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی که برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان بسر میبرد در دیدار با آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان به او توصیه کرد بهتر است طرف مقابل در این گامهای آخر اشتباه محاسباتی نکرده و مذاکرات را به فضای رسانهای نکشاند!
https://kayhan.london/1400/11/29/%d9%88%d8%a7%da%a9%d9%86%d8%b4-%d8%b3%d8%ae%d9%86%da%af%d9%88%db%8c-%d9%88%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac%d9%87-%d8%ac%d9%85%d9%87%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85
به نظر میرسد وی که سخنگوی وزارتخانهاش بلافاصله درباره گزارش رویترز مبنی بر عقبنشینیهای جمهوری اسلامی واکنش نشان داده و آن را «اطلاعات نادرست» و «خطرناک» خوانده، مانند دیگر مقامات تهران مایل است معامله و نرمش در خفا به ویژه دور از چشم و گوش هواداران نظام صورت گیرد. ضمن اینکه جمهوری اسلامی عادت دارد شکستها و عقبنشینیهای خود را پیروزی جلوه دهد و غربیها هم مشکلی با این دروغ ندارند.
در همین ارتباط کیهان لندن ۲۹ بهمن در گزارشی مربوط به واکنش سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی به خبر رویترز نوشت: «واقعیت اینست که در صورت عقبنشینی جمهوری اسلامی از برنامهها و مواضع خود، بیتردید حفظ آبروی رژیم ایران از جمله برای خوراک داخلی و هواداران نظام بخشی از توافق اعلام نشده خواهد بود. هم آمریکا و هم اروپا بارها ثابت کردهاند که حاضرند درباره نکاتی سکوت کنند تا مقامات و رسانههای داخل ایران بتوانند «عقبنشینی» را «پیروزی» اعلام نمایند. این ترفند در مورد توافق احتمالی «احیای برجام» نیز به کار بسته خواهد شد. همچنین ممکن است برای اینکه آزادی و مبادله زندانیان را جدا از این توافق نشان دهند، به این «توافق» برسند که اجرای آن را با فاصله زمانی و جدا از «مذاکرات وین» قلمداد کنند حال آنکه در همین مذاکرات به چنین توافقی رسیدهاند! ضد و نقیضگوییهای سیاستمداران و رسانهها عمدتا به دلیل همین توافقهای اعلامشده و اعلامنشده برای حفظ آبروی طرفین است.»
https://kayhan.london/1400/12/01/%d8%a2%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%d8%a7%d9%81%d9%82-%d9%87%d8%b3%d8%aa%d9%87%d8%a7%db%8c-%db%8c%da%a9-%d9%be%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%b1%da%98%db%8c%d9%85
همچنین عبدالرحمن الراشد تحلیلگر عرب نیز در مقالهای که دیروز ۳۰ بهمن در شرقالاوسط منتشر شد تأکید کرده است: « پس از نزدیک به یک سال مذاکره بین جمهوری اسلامی ایران و غرب و بعد از پنج سال تحریم، ما در آستانه اعلام توافق بین رژیم ایران و کشورهای غربی هستیم. به نظر من این رویداد احتمالی (توافق) با تبلیغات و پروپاگاندای گستردهای همراه باشد که از طریق آن تهران خود را به عنوان طرف پیروز معرفی کند!» الراشد افزوده «تصویر تهران در جهان به ویژه در میان مدافعان این رژیم، برای آن مهمتر از پایان دادن به بحرانهای داخلیاش است. به همین دلیل اکنون نیز در دوره پس از توافق هستهای جدید شاهد سیلی از تبلیغات از سوی تهران خواهیم بود تا مخاطبان خود را متقاعد کند که در جنگ با غرب بر سر پرونده هستهای پیروز شده است!»
این تحلیلگر شرق الاوسط در پایان نتیجه گرفته است: «البته که صدای تبلیغات و پروپاگاندای جمهوری اسلامی که در ادعای پیروزی بسیار اغراقآمیز و دروغ است، بلندتر خواهد شد. با اینهمه امروز شرایط مانند آن دورهی قبل نیست که تهران مخاطبان زیادی در منطقه عربی و فراتر از آن داشته باشد.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مونیخ با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز دیدار کرده و گفتگو کرده که بر اساس گزارشهای منتشرشده همان حرفهای معمول بین آنها رد و بدل شده است.
#Iran FM @Amirabdolahian and #EU HR/VP @JosepBorrellF now meeting in Munich. pic.twitter.com/eFCqUeef6U
— Abas Aslani (@AbasAslani) February 19, 2022
با اینهمه هرچند مقامات جمهوری اسلامی مرتب ادعا میکنند پیشرفتها در روند مذاکرات وین قابل توجه است اما هر دو طرف همزمان تأکید دارند موضوعات حل نشده زیادی هنوز باقیست که نیاز به تصمیم سیاسی دارد.
لارنس نورمن خبرنگار وال استریت ژورنال در توییتی نوشته «منابع من میگویند که حسین امیرعبداللهیان در حال حاضر یک بازیگر اصلی در پرونده هستهای ایران نیست و سفر او به مونیخ ارتباطی به این مذاکرات ندارد.»
First @HAabdollahian meeting with P5+1 country in Munich. There will likely be more. But my sources say he’s not currently a central player in Iran nuclear file and don’t expect much impact from MSC22 on talks. https://t.co/EfphRwQuPZ
— laurence norman (@laurnorman) February 18, 2022
حسین امیرعبداللهیان در یکی از نشستهای جانبی تکرار کرده «مذاکره مستقیم با آمریکا نیازمند لغو تحریمها و آزادسازی منابع مالی ایران است.»
او همچنین تلاش کرده موضوع آزادی دوتابعیتیهای ایرانی- آمریکایی را که جمهوری اسلامی آنها را برای اخاذی به گروگان گرفته بیارتباط با مذاکرات وین و توافق اتمی نشان دهد و در ادعایی عجیب گفته «به نظر ما تبادل زندانی یک مسئله بشردوستانه است و ارتباطی به توافق هستهای ندارد. ما میتوانیم سریعاً آن را انجام دهیم.» این در حالیست که پیش از این همواره دولتهای جمهوری اسلامی و وزارت خارجهاش مدعی بودند که این موضوع به قوه قضائیه مربوط است و در جمهوری اسلامی «اصل تفکیک قوا» رعایت میشود!
امیرعبداللهیان در عین حال گفت که اگر مذاکرات احیای برجام شکست بخورد، غرب مسئول آن خواهد بود. این در حالیست که رژیم ایران به این توافق بسیار بیش از غرب نیاز دارد! غرب اعم از اروپا و آمریکا خیالشان آسوده است که اسرائیل اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی دست از پا خطا کند!
وزیر خارجه دولت «قاضی مرگ» در پاسخ به پرسشی در ارتباط با آمادگی تهران برای انجام مذاکره مستقیم با واشنگتن، ضمن خودداری از رد این موضوع، گفت که واشنگتن باید «گامهای ملموس» و نشاندهندهی حسننیت، از جمله «آزادسازی داراییهای مسدودشده ایران در خارج از کشور» بردارد.
او در دیدار با الکساندر شالنبرگ وزیر خارجه اتریش تأکید کرد «انتخاب قطعی ایران در مذاکرات وین عدم عبور از خطوط قرمز است.»
https://kayhan.london/1400/12/01/%d8%a7%d8%ae%d8%aa%d9%84%d8%a7%d9%81-%d8%af%d8%b1-%d8%b3%d9%be%d8%a7%d9%87-%d9%be%d8%a7%d8%b3%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c
منظور امیرعبداللهیان از «خطوط قرمز» همان «مسائل ناموسی» انقلاب، یعنی برنامههای موشکی و حمایت از شبهنظامیان و مداخلات منطقهای است که علی خامنهای بارها تکرار کرده بر سر آنها مذاکره نخواهد شد! اما از آنجا که مذاکرهکنندگان رژیم ایران اصرار دارند که برخی مسائل «رسانهای» نشود، بیش از هر زمان دیگر این احتمال میرود که جمهوری اسلامی از «مسائل ناموسی» خود کوتاه بیاید تا به منابع مالی که در هر گفتگویی مرتب بر آن تأکید میکند، دست بیابد تا بعدا سر فرصت دوباره «مسائل ناموسی»اش را نیز «احیاء» کند!
امیرعبداللهیان در سخنرانی در کنفرانس مونیخ نیز به وضعیت مذاکرات پرداخت و گفت «اکنون که با شما سخن میگویم، همکاران من در وین با بازیهای دوگانه طرف غربی بر سر متن و زمان روبرو هستند.»
مقامات آمریکایی و اسرائیلی به پایگاه خبری «آکسیوس» گفتهاند، کاملا هریس معاون رئیس جمهوری آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با بنی گانتز وزیر دفاع اسرائیل دیدار خواهد کرد. این دیدار در حالی برگزار می شود که مذاکرات غیرمستقیم بین ایالات متحده و ایران در وین به مقطع حساس رسیده است. دولت اسرائیل همچنان در تلاش برای تأثیرگذاری بر مواضع ایالات متحده است و در صورت دستیابی به توافق جدید یا شکست مذاکرات، خود را برای مقابله با رژیم ایران آماده میکند.
As it seems that an agreement on the Iran nuclear deal may be nearing, negotiators from both sides will travel to Germany this weekend to keep talks going during the Munich Security Conference.https://t.co/MPAXqvU6Te
— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) February 18, 2022
پایگاه خبری «پولیتیکو» در گزارشی مینویسد از آنجا که مقامات غربی از نزدیک شدن به توافق اتمی خبر میدهند، انتظار میرود مذاکرهکنندگان هستهای اروپایی آخر این هفته به مونیخ سفر کنند تا مذاکرات را در جریان کنفرانسی درباره احیای توافق هستهای ادامه دهند. حسین امیرعبداللهیان و مقامات ارشد آمریکا مانند آنتونی بلینکن وزیر خارجه و کاملا هریس معاون رئیس جمهوری آمریکا نیز در آن حضور خواهند داشت.
طرفین مذاکرات وین ادعا میکنند پیامدهای بحران روسیه و اوکراین بر مذاکرات هستهای تأثیری نداشته و مالی و اولیانوف بطور منظم با یکدیگر ملاقات میکنند. اینکه آیا این وضعیت در صورت حمله مسکو به اوکراین نیز ادامه پیدا میکند یا نه، مسئلهای است که فشار را بر مذاکرهکنندگان برای دستیابی سریع به توافق افزایش میدهد.
یکی دیگر از مقامات ارشد غربی گفته است با توجه به اینکه طرفین در حال نزدیک شدن به یک توافق هستند هرگونه توقف در مذاکرات «خطرناک» خواهد بود. این مقام، شانس دستیابی به توافق را ۳۰ درصد اعلام کرده است.
از آنجا که دیپلماتهای روس امسال در کنفرانس مونیخ شرکت نمیکنند، بسیاری از ناظران منتظرند تا ببینند آیا هیئتهای جمهوری اسلامی و آمریکا موفق خواهند شد در راهروهای باریک و اغلب شلوغ سالن برگزاری کنفرانس مونیخ یا هتل پنج ستارهای که میزبان آنهاست همدیگر را ملاقات کنند یا نه!
یک مقام ارشد غربی گفت که ایالات متحده میتواند گام اول توافق را با آزادکردن بخشی از حدود ۱۰۰ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران بردارد. سپس جمهوری اسلامی ایران اورانیوم خود را به روسیه منتقل کند و آماده کاهش سطح غنیسازی و برچیدن بخشی از سانتریفیوژها شود.
گزارشها حاکیست مقامات اسرائیلی حاضر در کنفرانس امنیتی مونیخ تحرکات سازمانیافتهی سنگینی را برای افزایش فشارها به جمهوری اسلامی پیش میبرند. آنها با وزرای خارجه کشورهای حاضر در مذاکرات اتمی مذاکرات فشردهای داشتند.