حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی برای دیدار با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه درباره برجام و مسائل منطقهای به مسکو رفته است؛ همزمان تنشهای امنیتی و نظامی میان تهران و اورشلیم و ادعاهای مقامات و رسانههای جمهوری اسلامی اوج گرفته است.
دیدار امیرعبداللهیان و لاوروف در شرایطی صورت میگیرد که مذاکرات اتمی وین از جمله به دلیل «گروکشی روسیه از آمریکا با برجام» متوقف شده و این وضعیت یعنی تحریمها علیه جمهوری اسلامی فعلا ادامه پیدا خواهد کرد.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی با اشاره به انبوه حدس و گمانها در مورد وضعیت برجام در توییتی نوشته است «پایان مذاکرات اتمی وین که بسیار نزدیک است تنها به روسیه بستگی ندارد.» نکته قابل توجه اینکه وی که بارها اعلام کرد توافق همین امروز و فردا قرار است به نتیجه برسد، در این توئیت به «پرسشهایی» از سوی «دیگر شرکتکنندگان» اشاره کرده که پیشتر جایی در سخنان وی نداشتند: «تعدادی دیگر از شرکتکنندگان پرسشهایی را مطرح کردهاند که باید برای نهایی کردن توافق بر سر احیای برجام به آنها پرداخته شود.»
In light of endless speculations there is the need to recall that the conclusion of the #ViennaTalks, which is very close, doesn’t depend on Russia only. A number of other participants raised questions which need to be addressed to finalise the deal on restoration of #JCPOA.
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) March 14, 2022
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دوشنبه ۱۴ مارس (۲۳ اسفند) با تأکید بر پیچیده شدن مذاکرات اتمی وین سخنان قبلی خود و دیگر مقامات آمریکایی را تکرار کرد و گفت «به خط پایان این مذاکرات نزدیک شدهایم اما همچنان چند مسئله حل نشده باقی مانده است که از دشوارترین مسائل هستند.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا حرفهای جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را که گفت «عوامل خارجی» باعث متوقف شدن مذاکرات وین شدهاند تأیید کرد و گفت: «هیچ کشوری نباید از مذاکرات برجام برای دریافت تضمینهایی که ارتباطی با مذاکرات ندارد استفاده کند.»
او همچنین گفت «اگر وجود این عوامل خارجی بازگشت به برجام را غیرممکن کند، ما آماده استفاده از گزینههای دیپلماتیک جایگزین هستیم.»
ند پرایس در بخش دیگری از این کنفرانس تأکید کرد که آمریکا و کشورهای اروپایی و همچنین روسیه و چین به صورت واحد به دنبال عدم دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی هستند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به پرتاب موشک توسط جمهوری اسلامی به اربیل عراق و اقدامات تحریکآمیز از جمله حمایت از شبهنظامیان و حملات سایبری گفت اگر دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای برای همیشه محدود نشود آنها با آزادی عمل بیشتر به این اقدامات خواهند پرداخت.
سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره اثر تحریمهای روسیه بر برجام گفت «منتظریم از مجاری دیپلماتیک آن را بشنویم!»
علی شمخانی: کنشهای مثبت و منفی کشورهای حاضر در مذاکرات وین با هدف تامین منافع انجام میشود و قابل درک است!https://t.co/QqXnLLwORQ pic.twitter.com/Dx7GstHvlI
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 7, 2022
هشدار سناتورهای جمهوریخواه به بایدن
۴۹ سناتور جمهوریخواه در بیانیهای اعلام کردند از توافقی که برنامه موشکی جمهوری اسلامی را محدود نکند، حمایت نمیکنیم. در این بیانیه تأکید شده آنها از توافقی حمایت خواهند کرد که با پشتیبانی جمهوری اسلامی از تروریسم مقابله کند. آنها همچنین تأکید کردند که قصد دارند ساز و کاری را به اجرا بگذارند که برداشته شدن تحریمهای مربوط به تروریسم علیه رژیم ایران مشروط به رأیگیری در سنا شود.
آیتاللهها و سپاه، روسیه را شریک راهبردی خود میدانستند اما از آنجا که در سیاست متحد مادامالعمر وجود ندارد، اکنون «احیای برجام»، حیاتیترین گزینهی رژیم برای باز کردن مجرای تنفس اقتصاد به اهرمی برای گروکشی روسیه در برابر تحریمهای گسترده غرب تبدیل شده https://t.co/wUSzQNFn4v pic.twitter.com/3lMvxuF0gI
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 11, 2022
هرچند مذاکرات اتمی گذشته از «مسائل مهم باقیمانده» که طرفین غربی تکرار میکنند، در حال حاضر به خاطر باجخواهی روسیه از آمریکا متوقف شده اما مقامات جمهوری اسلامی با احتیاط در مورد روسیه صحبت میکنند. سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه رژیم ایران بار دیگر تأکید کرد «آمریکا مسئول وضع فعلی مذاکرات است.» وی گفت «رویکرد روسیه و چین تا به امروز سازنده بوده و در بین مذاکرهکنندگان در کمیسیون مشترک در ۱۱ ماه گذشته نزدیکترین مواضع با ایران را داشته و اطمینان داریم این مسیر تا پایان ادمه مییابد.» او در مورد اینکه پس چرا روسیه برجام را به گروگان گرفته چیزی نگفت!
همزمان با سفر امیرعبداللهیان به مسکو خبرگزاری «تسنیم» مدعی شد که سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی «یک تیم صهیونیستی» که قصد خرابکاری در تأسیسات هستهای فردو را داشتند بازداشت کرده است.
در این گزارش ادعا شده که این شبکه قصد داشت تا قبل از تعطیلات عید نوروز اقدام خود را عملی کند. همچنین منابع اسرائیلی گزارش دادند که تعدادی از سایتهای دولتی اسرائیل تحت حملات سایبری قرار گرفته است.
اینهمه در حالیست که تأسیسات فردو در قم مستقیم زیر نظر روسها فعال است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیهای اعلام کرد نقاطی که هدف قرار گرفت «مرکز راهبردی توطئه و شرارت صهیونیستها» بود.
در این بیانیه تهدید شده «تکرار هرگونه شرارت با پاسخهای سخت، قاطع و ویرانگر مواجه خواهد شد».https://t.co/Wg29JLoj69 pic.twitter.com/QIVqTiYrce
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 13, 2022
دو روز پیش از این سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با چند موشک بالستیک نقاطی در اربیل عراق را هدف قرار داد که ادعا شد مرکز جاسوسی اسرائیل بوده است. سپاه پاسداران اعلام کرد این اقدام به انتقام کشته شدن دو عضو «سپاه قدس» در سوریه در حملات هوایی اسرائیل انجام شده است. برخی منابع نیز گفتند این حمله پاسخی به حمله پهپادی اسرائیل به پایگاه موشکی سپاه در کرمانشاه بود که یک ماه پیش از این اتفاق افتاد اما جمهوری اسلامی در مورد آن سکوت کرد.
https://kayhan.london/1400/11/25/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84
در ماههای اخیر نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل دستکم سه بار به مسکو سفر کرده و با ولادیمیر پوتین درباره برجام و جنگ سوریه گفتگو کرده است. سفرهایی که در نهایت به تشدید حملات موشکی اسرائیل به پایگاههای سپاه قدس و گروههای نیابتی مورد حمایت رژیم ایران در سوریه و عراق منتهی شده است.
در این میان، شماری از مقامات جمهوری اسلامی مختل شدن مذاکرات اتمی را از چشم اسرائیل میبینند. از همین رو بعید به نظر نمیرسد که تنشها در منطقه در روزهای آینده بیش از پیش تشدید شود.