وزیر خارجه روسیه با اشاره به اینکه «آمریکا برای تنبیه روسیه بدنبال احیای سریع برجام است» تأکید کرد که «روسیه هرگز به دوستان خود خیانت نمیکند»، پیامی که به نظر میرسد رو به مقامهای جمهوری اسلامی باشد!
سرگئی لاوروف از ایران به عنوان کشوری نزدیک به روسیه یاد کرد و گفت که بر خلاف واشنگتن، مسکو به دنبال منافع خودخواهانه نیست.
لاوروف همچنین گفت که «اقدامهای آمریکاییها آشکار است. آنها در صدد دشمنی با روسیه هستند و تنها برای تنبیه روسیه اقدام به برقراری رابطه با ونزوئلا کردهاند و تصمیم دارند در سریعترین زمان ممکن برجام را احیا کنند.»
با تحریم گسترده روسیه پس از تجاوز ارتش این کشور به اوکراین بازار جهانی نفت و گاز با بحران روبرو شد. هرچند غربیها برای جلوگیری از افزایش بهای انرژی و جبران کمبود نفت و گاز از متحدانشان مثل عربستان و قطر برای افزایش تولید کمک خواستند اما بعید است در مدت زمان کوتاه خلاء نفت و گاز روسیه قابل جبران باشد.
رهبران غرب حتا حاضر شدند با وجود مخالفتهای زیاد به رژیم دیکتاتور ونزوئلا برای گفتگوهای پنهانی چراغ سبز نشان دهند تا شاید با کاهش تحریمهای آنها نفت بیشتری وارد بازار شود. با اینهمه مذاکرات پیدا و پنهان آنها تا کنون نتیجهبخش نبوده. روزنامه «والاستریت ژورنال» گزارش میدهد که این گفتگوها با شکست روبرو شده است.
در چنین شرایطی نفت و گاز ایران که در تحریم قرار دارد جذابتر به نظر میرسد. مشکل اساسی غربیها آنجاست که تولیدکنندگان نفت و گاز که میتوانند بخشی از خلاء نفت و گاز روسیه در بازار را جبران کنند رژیمهایی مثل ونزوئلا و جمهوری اسلامی هستند که هم در تحریم قرار دارند و هم از نظر سیاسی و امنیتی روسیه بر آنها مسلط است.
برخی تحلیلگران میگویند تحریم نفت و گاز روسیه احتمال «احیای برجام» را تقویت میکند تا با لغو تحریمهای ایران عرضه نفت و گاز به بازار بیشتر شود اما این مواضع لاوروف که میگوید «روسیه به دوستانش خیانت نمیکند» پیام آشکار به مقامات جمهوری اسلامی است که مبادا برای پُر کردن خلاء نفت و گاز روسیه در بازار وسوسه شوند.
به گزارش «سیانبیسی»، کوین مک کارتی عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا میگوید ایالات متحده نباید به ونزوئلا و ایران برای جایگزینی نفت روسیه تکیه کند.
چشمانداز بازگشت به توافق اتمی برای متحدان واشنگتن در خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی، دو تولید کننده نفت خام اوپک خوشایند نیست. هر دو کشور با تهدیدات جمهوری اسلامی روبرو هستند و مقامات آنها به تماسهای جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا پس از حمله روسیه به اوکراین پاسخ ندادند، زیرا بایدن تلاش میکرد آنها را متقاعد کند که تولید نفت خود را برای کاهش قیمتها افزایش دهند.
اینهمه در حالیست که جمهوری اسلامی برای لغو تحریمها لحظهشماری میکند اما «گروکشی» روسیه با کارت برجام از آمریکا برای تهران گران تمام میشود. هرچند حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی در سفر به مسکو تلاش کرد تا شاید راهی برای خروج از این تنگنا برای تهران پیدا کند اما جدال روسیه و غرب فراتر از آن است که فشارهای جمهوری اسلامی به مسکو چندان در راهکارهای آنها در کشمکشهای بینالمللی تأثیرگذار باشد. درواقع آنچه را مسکو برای تأمین منافع خود میخواهد، قطعا بدون در نظر گرفتن پیامدهایش برای رژیم ایران دنبال خواهد کرد.
در ایران پیشبینی بر این است که غربیها برای جبران کمبودهای بازار انرژی به سراغ جمهوری اسلامی خواهند آمد. پایگاه خبری «نورنیوز» وابسته به شورای عالی «امنیت ملی» جمهوری اسلامی به نقل از یک متخصص نفتی مینویسد: «در این بین پتانسیل ورود ایران هم به این قضیه وجود دارد. اگر بحران شدت پیدا کند من فکر میکنم اروپاییها حتماً تمایل خواهند داشت که از پتانسیل گاز ایران در این قضیه استفاده کنند». اما او تأکید میکند «این اقدامات در یک بازه چند ساله امکانپذیر خواهد بود.»