مادلن آلبرایت که خانوادهاش در دوران کودکی وی از برابر نازیها در زادگاهش چکسلواکی در طول جنگ جهانی دوم فرار کرد و چند دهه بعد نخستین وزیر خارجه زن ایالات متحده شد، چهارشنبه ۲۴ مارس (۴ فروردین) در سن ۸۴ سالگی در اثر ابتلا به سرطان درگذشت.
آلبرایت از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل در دولت بیل کلینتون خدمت کرد. سپس وی به عنوان اولین وزیر خارجه زن معرفی شد و از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۱ در این سمت به خدمت پرداخت.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا مادلن آلبرایت را قهرمان دموکراسی و حقوق بشر خواند و خواستار نیمهافراشته شدن پرچم ایالات متحده به احترام وی شد. او گفت «مادلن همواره شخصاً از خطرات استبداد مینوشت و متعهد به دموکراسی و حقوق بشر بود.»
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا وزیر خارجه سابق ایالات متحده را یک دیپلمات باهوش و پیشگام شجاع و معلم فداکار نامید که عمیقاً آمریکا را دوست داشت و زندگی خود را وقف خدمت به ایالات متحده کرد.
.@Madeleine Albright was a brilliant diplomat, a visionary leader, a courageous trailblazer, a dedicated mentor, and a great and good person who loved the U.S. deeply and devoted her life to serving it. She loved @StateDept. And we loved her back. Madam Secretary, thank you.
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) March 24, 2022
سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز در توییتی نوشت: «مادلن آلبرایت در طول چند دهه یک مدیر، همکار و دوست بود. او اولین زنی بود که به عنوان وزیر امور خارجه خدمت کرد و تأثیری جاودانه از خود در دنیا برجای گذاشت.»
Secretary Albright was a mentor, colleague and friend over several decades. She was a trailblazer and luminary.
She was the first woman to serve as Secretary of State. And she left an indelible mark on the world and the @UN.
Our country and the UN are stronger for her service.
— Ambassador Linda Thomas-Greenfield (@USAmbUN) March 23, 2022
به گزارش پایگاه خبری «هیل»، خانواده آلبرایت در پیامی او را به عنوان «قهرمان خستگیناپذیر دموکراسی و حقوق بشر» یاد کردهاند.
از جمله دستاوردهای او به عنوان وزیر خارجه آمریکا گسترش ناتو به سمت شرق در کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق بود که به توافق با آنها در مورد عدم گسترش سلاحهای هستهای کمک کرد.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در همین ارتباط گفت «تاثیر حضور آلبرایت هر گوشه از وزارت خارجه آمریکا احساس میشود و به عنوان اولین وزیر خارجه زن پیشگام بود و به معنای واقعی کلمه درها را برای بخش بزرگی از نیروی کار ما باز کرد.»
آلبرایت در طول زندگی سیاسی خود در عرصه سیاست خارجی فعالیت میکرد و پس از ترک کاخ سفید نیز به اظهار نظر در مورد امور بینالملل ادامه داد.
آلبرایت در زمان مرگ، استاد دانشکده خدمات خارجی دانشگاه «جرج تاون» بود و به عنوان مؤسس و رئیس گروه «آلبرایت استونبریج» که یک گروه مشاور مستقر در واشنگتن در زمینه سیاست بینالملل بود، خدمت کرد.
در ماه فوریه ۲۰۲۲، درست چند روز قبل از حمله روسیه به اوکراین که سیاستمداران و کارشناسان وقوع آن را پیشبینی میکردند، آلبرایت در مقالهای که در «نیویورک تایمز» منتشر شد، هشدار داد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در صورت دست زدن به این حمله، مرتکب «خطای تاریخی» خواهد شد.
درگذشت آلبرایت با واکنشهایی از سوی برخی فعالان سیاسی ایرانی از جمله در توییتر مواجه شده که اغلب معتقدند وی از سیاستمداران مدافع مماشات با جمهوری اسلامی بوده است.
بی سبب و علت شیفته استاد طاهری نیستم.
تا می توانید ببینین و با دوستانتان بحث کنین.
هوشنگ امیراحمدی : من #مادلین_آلبرایت رو آوردم از مردم ایران درباره #۲۸مرداد معذرتخواهی کنه./ پاسخ تاریخی #امیر_طاهری: بیخود کردی. بهتر بود میرفتی مطالعه میکردی..@madeleine @AmirTaheri4 pic.twitter.com/0msIWl5GFa— Erfan Fard (@EQfard) September 9, 2020
در دوران اصلاحطلبان و ریاست حجتالاسلام محمد خاتمی بر دولت جمهوری اسلامی، مادلن آلبرایت با اظهار نظر درباره رویدادهای ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ و دخالت آمریکا در آن تلاش کرد تا دل رژیم ایران را به دست بیاورد و جز بحث و جنجال نیافرید.
دو فراز برجسته زندگی مادلین آلبرایت، وزیر خارجه اسبق آمریکا که در ۸۴ سالگی ریق رحمت را سر کشید:
۱- در سال ۲۰۰۰ الهامبخش آمریکایی ملی – منقلیها شد و گفت که آمریکا از کودتا علیه دولت مصدق متاسف است
۲- در ۲۰۱۶ گفت زنانی که به ترامپ رأی دهند، جای ویژهای در جهنم خواهند داشت
— MR YAZDANPANAH (@MRYAZDAN) March 23, 2022
مادلین آلبرایت وزیر خارجه بیل کلینتون درگذشت.
وی از هواداران مماشات و دوستی با رژیم ایران بود و در دوره خاتمی، به نمایندگی از کلینتون، دست دوستی بطرف رژیم دراز کرد که بی جواب ماند.
به سخنرانی شرم آور ایشان در شورای آمریکایی-ایرانی به ریاست هوشنگ امیر احمدی در بهار ۲۰۰۰ نگاه کنیم https://t.co/9IaPak7O89— Hassan Dai (@IranianForum) March 23, 2022
مادلن آلبرایت موافق دستیابی به «زمینههای مشترک» بین رژیم اسلامی ایران و آمریکا بود و همواره تأکید میکرد بدون هیچ پیششرط باید با جمهوری اسلامی وارد مذاکره شد. بر اساس همین سیاست بود که وی در سال ۲۰۰۰ با اشاره به نقش آمریکا در «کودتای ۲۸ مرداد» و سرنگونی دولت محمد مصدق از این رویداد و پیامدهای آن برای آمریکا و ایران ابراز تاسف کرد. اما این اظهار نظر نیز نقشی در بهبود روابط ایالات متحده و جمهوری اسلامی بازی نکرد.