به گفته منابع امنیتی غربی، جمهوری اسلامی ایران در ازای دریافت حمایت مسکو برای احیای برجام، پیشنهاد کمک به روسیه برای دور زدن تحریمهای غرب را داده است! محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین رژیم ایران اردیبهشت ۹۸ گفته بود «همواره راهکارهایی برای دور زدن تحریمها وجود دارد، ما در این زمینه دکترا داریم!»
روزنامه انگلیسی «تلگراف» ۲۴ مارس (۴ فروردین) به نقل از مقامات امنیتی گزارش داد جمهوری اسلامی محرمانه به روسیه پیام داده است که در ازای حمایت مسکو از توافق هستهای، به آن کشور برای دور زدن تحریمهای غرب کمک خواهد کرد.
پیش از این نیز ویتالی ساولیف وزیر حمل و نقل روسیه گفته بود «روسیه تلاش خواهد کرد از تجارب ایران برای رسیدگی به صنعت هوانوردی خود بهره ببرد.» نزدیک ۸۰ فروند هواپیمای متعلق به روسیه در خارج از این کشور توقیف شده است.
کارزار تحریمهای بینالمللی علیه روسیه که پس از تجاوز ارتش این کشور به اوکراین به راه افتاد بطور فزاینده سنگینتر میشود. جمهوری اسلامی که به دلیل سیاستهای خود همواره تحت تحریمهای گوناگون وجود داشته، بعد از خروج آمریکا از برجام در هشتم ماه م ه ۲۰۱۸ با تحریمهای بسیار گستردهتر روبرو شد. همچنین در جمهوری اسلامی از مدتها قبل ایده تشکیل «ائتلاف ضدتحریم» مطرح شده بود. ائتلافی شامل کشورهای عمدتاً ناسازگار با جهان و سلطهجو که معمولا تحت نفوذ روسیه قرار دارند و به خاطر غربستیزی مزمن که با اقدامات خرابکارانه و جنگافروزی همراه است، از سوی کشورهای غربی تحریم شدهاند.
البته حضور کشورهایی مثل کره شمالی، الجزایر، آنگولا، بلاروس، بولیوی، کامبوج، کوبا، اریتره، سوریه و ونزوئلا با اقتصادهای فلکزده کمکی به تشکیل چنین ائتلافی نمیکرد و نیاز به همکاری روسیه و چین احساس میشد. اما مقامات این دو کشور که به ارتباطات به ویژه اقتصادی با غرب نیاز دارند، از تشکیل چنین ائتلافی استقبال نمیکردند. ضمن ا ینکه قرار گرفتن در کنار تعدادی رژیم فاسد و منزوی و همکاری اقتصادی با آنها برای چین و روسیه جز دردسر عایدی دیگری نداشت. اکنون اما با تحریم روسیه، دستکم تا زمانی که جنگ اوکراین ادامه داشته باشد، مقامات جمهوری اسلامی امیدوارند که بتوانند از فرصت استفاده کرده و در سایه سرسپردگی بیشتر به مسکو به ویژه در مورد دور زدن تحریمهای بانکی سودی ببرند و در عین حال برجام را که بسیار مشتاق آن هستند احیاء کنند.
https://kayhan.london/1398/06/29/%d8%a2%d8%ae%d8%b1%db%8c%d9%86-%d9%86%d8%a8%d8%b1%d8%af-%d9%88%d8%b2%db%8c%d8%b1-%d9%86%d9%81%d8%aa-%d8%b1%d8%a7%d9%87%e2%80%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b2%db%8c%d8%a7%d8%af
در همین ارتباط کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در مسکو میگوید «ایران و روسیه در حال رایزنی برای به رسمیت شناختن کارتهای سیستم مالی میر (MIR) هستند.»
سیستم مالی MIR یک شبکه نقل و انتقال و پرداخت مالی تحت کنترل بانک مرکزی روسیه است که در سرتاسر فدراسیون روسیه از آن استفاده میشود و از سال ۲۰۱۴ همزمان با تهاجم روسیه به اوکراین و ضمیمه کردن شبهجزیره کریمه به خاک خود، به دنبال اعمال تحریمهای کشورهای غربی علیه نهادهای روسی آغاز به کار کرد اما در تمام این مدت با وجود درخواستهای جمهوری اسلامی مقامات روسیه از بازکردن دروازههای شبکه مالی خود به روی رژیم ایران خودداری کردند.
در هر حال، به نظر میرسد تلاشهای جمهوری اسلامی برای پیوستن به شبکه مالی روسیه به نتیجه نرسد. تحریمهای بینالمللی که آمریکا و اروپا و متحدانشان در سراسر دنیا علیه روسیه اعمال کردهاند شدیدتر از آن است که همکاری احتمالی با رژیم منزوی و ناتوانی مانند جمهوری اسلامی که خود در داخل گرفتار هزاران مشکل و در سیاست خارجی در تنگنای تحریمها دست و پا میزند، کمکی به مسکو کند، حتا اگر در دور زدن تحریمها «دکترا» داشته باشد.
همزمان روسیه از آلمان و ایتالیا خواسته در ازای خرید گاز روبل پرداخت کنند اما هر دو کشور این درخواست را نپذیرفتهاند.
فرانچسکو جیاوازی مشاور اقتصادی ماریو دراگی نخست وزیر ایتالیا میگوید «نظر من این است که ما این پول را به یورو بپردازیم زیرا پرداخت به روبل راهی برای جلوگیری از تحریمها خواهد بود، بنابراین فکر میکنم ما همچنان به یورو پرداخت میکنیم.»
رابرت هابک وزیر اقتصاد آلمان بزرگترین خریدار گاز روسیه نیز اعلام کرد که پرداخت پول با روبل نقض قراردادهای مربوطه است.
مشخص نیست خبر تلگراف مبنی بر «پیشنهاد جمهوری اسلامی به روسیه برای کمک به دور زدن تحریمها در ازای کمک به احیای برجام» تا چه اندازه دقیق است اما در شرایطی که روسیه با برجام از غربیها باجخواهی میکند چندان منطقی نیست که بپذیرد در ازای کمکهای ناچیز جمهوری اسلامی برای احیای توافق اتمی انعطاف نشان دهد! در چنین شرایطی این پرسش مطرح میشود که جمهوری اسلامی گرفتار در چنبره تحریمها و مشکلات داخلی مگر چقدر میتواند در دور زدن تحریمها به روسیه کمک کند که مسکو در ازای آن دست از گروکشی با برجام بردارد؟! آنهم در حالی که پیش از جنگ پوتین علیه اوکراین و باجخواهی با برجام نیز مذاکرات وین همچنان در بنبست بسر میبُرد!