«اکسپو دبی» به عنوان یکی از بزرگترین و مهم‌ترین رویدادهای نمایشگاهی جهان، پس از ۶ ماه برگزاری روز ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ در حالی به کار خود پایان داد که به گفته بیشتر بازدیدکنندگان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بدترین غرفه‌ها شناخته شد.
ایران در این رویداد که برای نمایش بهترین و جذاب‌ترین دستاورهای کشورهای مختلف به ویژه در زمینه فناوری، نوآوری و معماری برگزار می‌شود، با روایتی از شهرزاد قصه‌گو و با شعار «ایران؛ تمدن کهن و استوار تنوع اقوام و میزبان ملت‌ها» در غرفه‌ای بالغ بر ۲۰۰۰ متر حضور پیدا کرد.
نمایشگاه «اکسپو» برای اولین بار در منطقه خاورمیانه برگزار می‌شد و فرصت مغتنمی بود تا ایران بتواند تمام داشته‌های فرهنگی و علمی خود را در معرض نمایش بگذارد. در واقعیت اما نه تنها چنین اتفاقی رخ نداد بلکه عملکرد بسیار ضعیف برگزارکنندگان طبق معمول در همه نمایشگاه‌های داخلی و خارجی به اندازه‌ای بود که رسانه‌های ایران از آن به عنوان بزرگترین آبروریزی یاد کردند.
درستی این آبروریزی وقتی بر همه معلوم شد که از بین ۵۱ کشور شرکت کننده، کشورهایی چون یمن، سوریه و حتی پاکستان و فلسطین در این اکسپو در بخش‌های مختلف موفق به دریافت مدال‌های طلا، نقره و برنز شدند در حالی که جمهوری اسلامی حتی در بخش جذب مخاطب خارجی هم هیچ سهم و محبوبیتی نداشت.
مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دلیل تمام اتفاقات را تزریق نشدن به‌موقع بودجه برای برگزاری اکسپو ۲۰۲۰ دبی عنوان کرد.
لیلا اژدری مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قبل از برگزاری این رویداد بزرگ جهانی گفته بود که طی شش ماه برگزاری، استان‌های مختلف با حضور هنرمندان بومی به مدت ۱۰ روز در محل حاضر شده و به صورت زنده به اجرای برنامه‌های گوناگون می‌پردازند.
این مدیر دولتی با اینکه در گذشته بسیار امیدوار بود «طی این مدت گردشگران بسیاری در مقاطع زمانی مختلف جذب ایران شده و قصد سفر به کشور ما را داشته باشند» الان می‌گوید که به دلیل‌عدم تامین به‌موقع بودجه هیچ یک از برنامه‌ها و اهداف‌شان عملی نشد و ایران صرفا به اعزام چند راهنمای گردشگری و تولید محتوای دیجیتال از معرفی جاذبه‌های گردشگری بسنده کرد.
اژدری در رابطه با میزان بودجه‌ای که در اختیار داشتند، گفته است: «هیچ نداشتیم و اسپانسر هم نمی‌توانستیم بگیریم. حتی مسئول برپا کردن غرفه گردشگری از جیب هزینه کرد. اعزام راهنمایان و… با سختی‌های زیادی همراه بود. دلیل هم آن بود که بودجه‌ای در نظر گرفته نشده بود.»
وی افزود: «هرچند قبل از برگزاری اکسپو می‌دانستیم که این رویداد برگزار خواهد شد اما از آنجایی که پول‌ها وقتی می‌رسند که کارها تمام شده، از این رو با چنین اتفاقاتی روبرو می‌شویم. در بیشتر موارد پیش‌بینی‌های لازم برای بودجه انجام می‌شود اما بطور مثال، ۲۸ اسفند ماه به یکباره مطرح می‌شود که پول به حساب آمده و اگر استفاده نکنید، به خزانه بازگردانده خواهد شد. این مشکلی است که همیشه با آن دست به گریبان هستیم. در خصوص برگزاری اکسپو دبی نیز، پول‌ها به‌موقع به دست ما نرسید.»
اینهمه در حالیست که ایران در پاویونی ۲۰۱۴ متری که ۱۴ میلیون درهم امارات، معادل سه میلیون و هشتصد هزار دلار، برای آن هزینه شده حضور یافته بود.
عدم درک درست از این رویداد تا جایی پیش رفت که وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت سیزدهم، حسن زمانی، مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی و کمیسر جنرال ایران در اکسپو ۲۰۲۰ دبی را در دی‌ماه برکنار کرد.
بازدیدکنندگان و رسانه‌های ایرانی می‌گویند در حالی که بسیاری از کشورها آخرین دستاوردهای خود را در اکسپو دبی عرضه کرده بودند، غرفه ایران با نمایش چند عدد فرش و فروختن گز و پسته و سوهان شرکت کرده و این رویداد را در حد نمایشگاه‌های درجه چندم داخلی دست کم گرفته بود.
به گفته اژدری، در پایان ماه رمضان جلسه‌ای با حضور راهنمایان گردشگری برای جمع‌بندی و نقاط ضعف و قوت برگزار خواهد شد «تا بتوانیم برنامه‌ریزی‌های لازم برای حضور در اکسپو بعدی را انجام دهیم.»
نمایشگاه «اکسپو» دوره بعد در سال ۲۰۲۵ در ژاپن برگزار خواهد شد.
