کشاورزان اصفهان در اعتراض به باز نشدن آب به روی زمین‌های کشاورزی‌شان در کنار کانال‌ها تجمع کردند. مقامات استان از ماه‌ها پیش وعده داده بودند حقابه کشاورزان برای کشت امسال به‌موقع جاری خواهد شد.
بر اساس ویدئوها و تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده کشاورزان استان اصفهان امروز شنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۱ برای باز کردن آب به سوی زمین‌های کشاورزی‌شان در مقابل کانال آب فرعی غرب اصفهان تجمع کردند.
یکی از کشاورزان معترض گفته که تا کنون سازمان آب، اجازه جاری شدن آب غرب منطقه را که کشاورزان جهت آبیاری محصولات خود به آن نیاز دارند صادر نکرده است.
کشاورزان شرق استان اصفهان نیز روز گذشته جمعه ۲۶ فروردین ۱۴۰۰ به دلیل دریافت نکردن حقابه و دیگر مطالبات صنفی خود تجمع اعتراضی بزرگی برگزار کردند.
در پایان این تجمع بیانیه‌ای در رابطه با حقوق و خواست‌های کشاورزان از سوی یکی از معترضین خوانده شد.
کشاورزان استان اصفهان طی روزهای گذشته بارها تجمعاتی را در مناطق مختلف استان برگزار کردند. معترضان می‌گویند: «به اعتراض ادامه می‌دهیم تا آب زاینده‌رود جاری شود.» آنها تأکید می‌کنند: «۲۰ سال است که آب رودخانه زاینده رود را به غارت برده‌اند.»
کشاورزان معترض روز دوشنبه ۲۲ فروردین نیز در اعتراض به کم‌کاری مسئولان و اجرا نشدن مصوبات در رابطه با مشکل آب زاینده‌رود مقابل استانداری اصفهان تجمع کرده بودند.
در جریان این تجمع اعتراضی کشاورزان شعار می‌دادند: «اینهمه بی‌عدالتی هرگز ندیده ملتی» و «مردم دیگه بیدارند، از وعده‌ها بیزارند».
اعتراضات کشاورزان استان اصفهان در حالیست که زاینده‌رود دوباره خشک شده و گزارش‌های وزارت نیرو حاکی از آنست که نیمی از سدهای کشور خالی مانده و سال سخت کمبود آب و بی‌آبی در انتظار ایران است.
حسین محمدرضایی عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی اصفهان گفته که «اتمام کشت فعلی کشاورزان شرق این منطقه مستلزم تامین ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب از رودخانه زاینده‌رود است.»
حسین محمدرضایی تأکید کرده است «در صورتی که مسئولان رودخانه زاینده‌رود را برای یک دوره دیگر دیرتر بازگشایی کنند، کشت کشاورزان شرق اصفهان به ثمر نخواهد نشست و تلاش های چند ماه اخیر و هزینه های انجام شده بی نتیجه و بیهوده خواهد شد.»
در این میان خشک شدن سفره‌های آب زیرزمینی در استان اصفهان این شهر را در شرایط بیش از پیش بحرانی قرار داده است.
رضا اسلامی مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی این استان نیز در گفتگو با روزنامه شرق گفته که در همین هفته‌های اخیر دو فروریزش در خیابان‌های آمادگاه شرقی و آپادانا رخ داد که اگرچه گفته شد به خاطر نشت آب حاصل از پوسیدگی لوله‌های آب است اما باید تأمل کرد که آیا دلیل آن واقعا پوسیدگی لوله‌های آب بوده یا می‌توان به این احتمال فکر کرد که اختلاف سطح زمین در دو سوی خطوط انتقال آب به دلیل فرونشست، موجب شکستگی لوله‌ها شده است.
او می‌گوید که غیرممکن است ظرف یک شب حجم عظیمی خاک در آب حل شود و حفره‌ای به طول هفت متر و عرض یک تا دو متر و عمق پنج تا شش متر را ایجاد کند!
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی استان اصفهان افزوده که ترک‌ها و شکاف‌ها بر روی زمین به اشکال مختلفی چون لانه زنبور در نزدیکی ابو زیدآباد کاشان، فرودگاه اصفهان، شمال موغار، دندریتی یا شاخه درختی در شرق امامزاده آقا علی عباس، شمال ایستگاه شهرآب، دوایر متحد‌المرکز در شمال سن‌سن، فروچاله‌ها در شمال طاهرآباد، طولی در مهیار و مشکات رخ داده و همین گستردگی تنوع ترک‌ها فرونشست در اصفهان را ویژه می‌کند.
رضا اسلامی با اشاره به اینکه از مجموع ۶۰۹ دشت در ایران ۴۰۹ دشت با مخاطره فرونشست زمین درگیر هستند، می‌گوید: «در میان این دشت‌های در خطر فرونشست، دشت اصفهان- برخوار موقعیت استراتژیکی دارد چرا که در این دشت سه هزار و ۶۰۰ کیلومتری، کلان‌شهری با دو میلیون و نیم نفر جمعیت، شش هزار بنای تاریخی، دو پالایشگاه، سه فرودگاه، نیروگاه سیکل برق ترکیبی، ورزشگاه بزرگ نقش جهان، خطوط مترو، کریدور شمال به جنوب، دانشگاه، بیمارستان و ۸۱۶ هزار خانه مسکونی واقع شده است. او تأکید می‌کند که آبخوان دشت اصفهان- برخوار هزار و ۶۰۶ کیلومتر مربع و به شکل کاسه است و نوع لایه‌بندی آبرفت این دشت به صورت ساندویجی است و اصلی‌ترین دلیل فرونشست، برداشت‌های بیش از حد از آبخوان بدون انجام تغذیه مناسب آن است.»
بهرام نادی عضو هیئت علمی دانشگاه نجف‌آباد نیز گفته که برای نجات اصفهان کمتر از ۱۰ سال دیگر فرصت وجود دارد. وی توضیح داده که ۶۵ درصد منابع آب زیرزمینی که در طول هزاران سال در دشت اصفهان- برخوار ذخیره شده بود، ظرف مدت کوتاه و در دهه‌های اخیر مصرف شده و دیگر در اختیار نیست. به عبارت ساده‌تر میزان آب زیرزمینی در دسترس به ازای هر نفر در دشت اصفهان به چهار درصد کاهش یافته است و ۹۰ درصد باغات باغ‌شهر اصفهان قدیم و گونه‌های گیاهی و جانوری نابود شده‌اند و تالاب گاوخونی و زاینده‌رود به نفس‌های آخر افتاده‌اند و توفان ریزگرد شهر را در بر گرفته است. این اتفاق موجب شده که فرونشست تقریبی دو متر در برخی نقاط شهر اصفهان رخ دهد.
کارشناسان آب و محیط زیست اصفهان معتقدند که سیاست‌های وزارت نیرو اوضاع در هم شکسته منابع آب اصفهان را وخیم‌تر کرده است. آنها می‌گویند که این وزارتخانه به دنبال انتقال آب از حوضه ورشکسته زاینده‌رود به حوضه آبریز کارون است. طرحی که هرچند در سال ۹۴ و سه سال بعد از آغاز عملیات اجرائی، از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، فاقد مجوز زیست‌محیطی معرفی شد اما با اصرار وزارت نیرو ادامه یافته است.
کاهش منابع آبی در دیگر استان‌های ایران نیز زنگ خطر را با شدت تمام به صدا درآورده است. از جمله در استان تهران که از ابتدای سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ تاکنون ۱۵۵ میلیمتر بارندگی برای استان تهران ثبت شده که این میزان در مقایسه با ۲۰۸ میلیمتر متوسط بلندمدت ۵۳ ساله، ۲۵ درصدکاهش داشته است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا بر اساس آمارهای رسمی هم‌اکنون حجم ذخیره سدهای پنجگانه تهران به ۴۵۳ میلیون مترمکعب رسیده که در مقایسه با روز مشابه سال گذشته که ۷۱۷ میلیون متر مکعب بود، کاهش ۲۶۵ میلیون مترمکعبی را نشان می‌دهد. این آمار به‌روشنی بیانگر کاهش ۳۷ درصدی منابع آب تهران نسبت به سال گذشته است و طرف دیگر در حال حاضر به طور متوسط در هر شبانه‌روز سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر آب در تهران مصرف می‌شود.
این در حالیست که امسال گرما نیز زودتر از سال‌های گذشته آغاز شده. احد وظیفه رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور گفته که «از ابتدای فروردین‌ماه امسال متوسط دمای هوا دو درجه بالاتر از حد نرمال بوده و برآورد شده است که در هفته‌های آتی دما بیش از نرمال باشد.»
احد وظیفه افزوده که «در ۵۰ سال گذشته، بارندگی‌ها بطور سالانه یک میلیمتر نسبت به دوره قبل کاهش یافته است و مصرف بی‌رویه آب و توسعه خشکسالی موجب خیزش گرد و خاک را فراهم می‌کند.»
روشن است که گرمای هوا سبب افزایش مصرف آب و خشک شدن بیشتر منابع آبی ذخیره شده پشت سدها خواهد شد. در گزارش ایسنا آمده «اکنون که در فصل آبگیری مخازن سدها قرار داریم، از یکسو گرمای زودرس موجب تبخیر زودهنگام ذخایر برفی مخازن سدها می‌شود و از سوی دیگر نبود بارش‌های بهاری، تامین پایدار آب تهران را با چالش‌های نگران‌کننده‌ای مواجه خواهد کرد.»
