یک روز پس از موافقت سازمان حمایت از مصرفکنندگان با افزایش حدود ۲۰۰ درصدی قیمت ماکارونی و گزارشهایی درباره افزایش قیمت نان فانتزی، قیمت نان ساندویچی با افزایش ۱۳ برابری روبرو شده است. یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی به مقامات دولتی هشدار داده که «صبر مردم» را امتحان نکنند!
موج گرانیهای عجیب روزهای گذشته در ایران پس از روغن، ماکارونی، مواد شوینده، به نان فانتزی رسیده است. گزارشهای میدانی از جهش قیمت ساندویچ در بسیاری از واحدهای خردهفروشی حکایت دارد.
فعالان صنف نان فانتزی گفتهاند در یک ماه گذشته قیمت آرد نان ساندویچی از ۹۰۰ تومان به ۱۲ هزار تومان رسیده است. گذشته از آرد مورد نیاز پخت نان فانتزی، ستاد تنظیم بازار نرخ آرد اصناف و صنایع را تا ۱۶ هزار و ۹۰۰ تومان بالا برد.
محمد جواد کرمی رئیس اتحادیه نانهای حجیم و نیمه حجیم تهران نیز گفته که «افزایش قیمت نان ساندویچی صرف افزایش نرخ آرد نیست. روغن، شکر، آب، برق، تلفن، دستمزد کارگران و… هم در سال جاری با رشد مواجه شدهاند. طبیعی است که این هزینهها در قیمت نهایی کالاها تخلیه شود.»
فعالان صنفی معتقدند اگر گرانی مواد اولیه از جمله آرد به همین ترتیب ادامه پیدا کند ممکن است قیمت نان ساندویچی و ساندویچ نیز طی روزهای آینده حداقل ۳۰ درصدی افزایش یابد.
یک شهروند در ویدئویی با نشان دادن دو نان بربری فانتزی که خریده میگوید: «دو عدد نان بربری فانتزی را با قیمت هر کدام ۱۳ هزار تومان خریدم و به دلیل قیمت بالا مجبور شدم از خرید دو نان دیگر صرف نظر کنم. من یه کارگرم، روزی ۱۵۰ تومن حقوقمه.»
پدرام سلطانی نایب رییس سابق اتاق ایران در واکنش به گرانی مواد خوراکی و دارو در توئیتی نوشته که «اگر ارز دولتی ۴۲۰۰ قطع شده، با مابهالتفاوتش میشد یارانه پرداختی را اقلاً ۶ برابر کرد، اگر نشده پس چرا قیمت دارو و کالاهای اساسی را چند برابر کردهاید؟ لااقل بگویید چکار دارید میکنید؟ سریعترین راه را برای رسیدن به بحرانی بیسابقه برگزیدهاید!»
هموطن دیگری در پیامی ویدئویی با نشان دادن افزایش قیمت رب گوجه فرنگی و ماکارونی خطاب به ابراهیم رئیسی، علی خامنهای و احمد علمالهدی میگوید: «انقلاب کردید که مردم پای سفرههای خالی بنشینند؟ مردم یک ماکارونی میخوردند که دیگر نمیتوانند بخورند!»
گرانی مواد غذایی و افزایش انتقادهای مردم حتی صدای برخی از مقامات نزدیک به دولت رئیسی را نیز درآورده است. احمد نادری نماینده مجلس شورای اسلامی و از اصولگرایان همسو با دولت رئیسی در توییتی نوشت: «افزایش عجیب قیمت قوت غالب مردم، محرومان و مستضعفان را درگیر بازی بقا خواهد کرد. جناب رییس جمهور! پیش از آنکه دیر شود، جلوی نئولیبرالهای ریشدار در دولت را بگیرید.»
محمد علیپور عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه قرار نبود با حذف ارز ترجیحی قیمت کالاهای اساسی افزایش پیدا کند گفته که «مجلس دولت را مکلف کرد که اگر قصد حذف ارز ترجیحی را دارد باید برنامه حمایتی دیگری را برای ممانعت از افزایش قیمتها جایگزین کند و اکنون دولت باید جلوی افزایش نامتعارف قیمتها بایستد.»
محمد علیپور افزوده که «نباید فشار مضاعفی بر زندگی مردم تحمیل شود. علاوه بر نانواییها از آرد در شیرینیپزیها و صنایعی نظیر تولید ماکارانی استفاده میشود. اکنون دولت فقط برای نان یارانه پرداخت می کند. هدف دولت رساندن یارانه به اقشار ضعیف است اما این ضروری است که نباید با افزایش قیمتها فشار دیگری بر مردم تحمیل شود.»
جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از عملکرد دولت خواسته که «صبر مردم» آزمایش نشود!
جلیل رحیمی جهان آبادی گفته که «️آزاد نمودن قیمت آرد و محاسبه آن با نرخ جهانی به دلار؛اشتباه فاحش مدیران اجرایی دولت است.اگر قرار است هزینه مردم به قیمت جهانی باشد درآمدشان هم باید در سطح جهانی و با دلار باشد نه ریال بی ارزش. صبر مردم را آزمایش نکنیم آستانه تحمل مردم سالهاست به پایین ترین حد ممکن رسیده است.»
در این میان وزیر جهاد کشاورزی پس از چند روز سکوت درباره شرایط فاجعهبار قیمتها در بازار گفته که دولت ناچار بوده قیمت آرد را آزاد کند اما در روزهای آینده به مردم یارانه میدهد!
جواد ساداتینژاد گفته که «شرایط جدیدی برای امنیت غذایی جهان ایجاد شده و دولت ایران هم برای حفظ پایداری امنیت غذایی کشورمان به علت قاچاق گسترده محصولات تولیدی با آرد، تصمیم به آزادسازی آرد برای مصارف صنعتی گرفته است. نان صنف و صنعت آزاد شده و برای جبران آن در روزهای آینده دولت با واریز مبلغی در قالب یارانه، این افزایش قیمت را هم جبران خواهد کرد که بیشتر از هزینه ناشی از این گرانی خواهد بود.»
وزیر جهاد کشاورزی همچنین یکی از دلایل بحران در بازار آرد و نان و ماکارونی را قاچاق آرد از ایران اعلام کرده است: «یکی از کشورهای همسایه حدود ۳ میلیون تن کسری گندم دارد که قصد دارد با قاچاق از ایران این گندم را تامین کند. یک کیسه آرد ۵۰ کیلویی در ایران ۳۸هزار تومان است و در آن سوی مرزها تا ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارد، جلوگیری فیزیکی از قاچاق آن میسر نیست.»
اینهمه در حالیست که موجی از نگرانی از شورش سراسری مردم در ایران در میان فعالان اصلاحطلب و اصولگرا موج میزند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی که حمایت همهجانبه از دولت رئیسی (قاضی مرگ) داشتند، حالا به منتقدان دولت تبدیل شدهاند. دولت رئیسی تلاش دارد دولت روحانی را مقصر گرانیها و بحران امروز نشان دهد و اصلاحطلبان هم در تلاشند از این بحران استفاده کنند تا عدم پایگاه اجتماعی و شکست سنگین خود در انتخابات نمایشی ۱۴۰۰ را جبران کنند.
برای نمونه محمود بادامچی فعال اصلاحطلب و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی گفته که مردم دیگر توان چندبرابرشدن قیمتها را ندارند و افزوده است: «مردم به حذف ارز ترجیجی معترض هستند و میدانند تبعات آن چه گرانیهایی را پشت سر خواهد داشت. مسئولان هنگامی که واکنش جامعه را میبینند، میگویند حذف نشده و تکذیب میکنند. مسئولان مردم را چه چیزی فرض میکنند که یک روز حرف میزنند و بعد آن را پس میگیرند.»
این فعال سیاسی اصلاحطلب بدون اشاره به نقش اصلاحطلبان که سالها مجلس اسلامی و دولت را در دست داشتند و در محورهای مهم اقتصادی دارای گروههای مافیایی خود هستند گفته «اخیرا معاونت بهداشت از ۶ الی ۷ برابر شدن قیمت کالاهای دارویی خبر داد، این بسیار یأسآور است، چرا که مردم نمیتوانند ۷ برابر گران شدن در کالاهای اساسی را تحمل کنند و باید هشدار داد ادامه این روند جامعه را با مشکل روبرو خواهد کرد.»
