رسول سنائی‌راد از سرداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و معاون دفتر عقیدتی سیاسی علی خامنه‌ای شنبه ۱۷ اردیبهشت در سرمقاله روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران از گران کردن قیمت نان و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی دفاع کرد و گفت «سرانه مصرف نان مردم ایران بالا است و با اجرای نرخ‌گذاری جدید مصرف نان ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت.»
این اظهار نظر یعنی اینکه در بالاترین رده‌های حکومتی در ایران معتقدند مردم زیاد نان می‌خورند در حالی که میلیون‌ها نفر از مردم به خاطر بالا بودن قیمت سایر اقلام خوراکی مجبورند به خوردن نان خالی روی بیاورند.
افزایش چشمگیر قیمت آرد در ایران این نگرانی را ایجاد کرده است که تصمیم اخیر مقامات مبنی بر پایان دادن به یارانه گندم وارداتی ممکن است به بهای گسترش ناآرامی‌های اجتماعی تمام شود.
پس از آنکه با تصمیم دولت یارانه گندم وارداتی قطع شد قیمت آرد حدود ۵۰۰ درصد افزایش یافت. برخی تحلیلگران پیش‌بینی کردند افزایش قیمت آرد همچنان ادامه خواهد داشت. با افزایش قیمت آرد، هزینه غذاهای اصلی مانند نان و ماکارونی و همچنین شیرینی‌ها و سایر محصولاتی که آرد مواد اولیه آن است افزایش یافته. نگرانی از ادامه افزایش قمیت این کالاها باعث هجوم مردم برای خرید آنها و کمبود نان و خالی شدن قفسه فروشگاه‌ها و خواربارفروشی‌ها شده است.
https://kayhan.london/1401/02/17/%d8%ac%d8%b2%db%8c%db%8c%d8%a7%d8%aa-%db%8c%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d9%88%d9%be%d9%86-%d8%a7%d9%84%da%a9%d8%aa%d8%b1%d9%88%d9%86%db%8c%da%a9%d8%9b-%da%a9
این وضعیت با هشدارهایی از سوی برخی مقامات حکومتی و تحلیلگران نسبت به بروز اعتراضات اجتماعی همراه شده است.
شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی در نامه‌ای به ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم و معروف به «قاضی مرگ» هشدار داده که «مردم تحمل اینهمه گرانی و تورم افسارگسیخته را ندارند» و «کشور دچار آشوب و ناآرامی‌های اجتماعی می‌شود.»
اینهمه در حالیست که قیمت جهانی گندم در یک سال گذشته بیش از ۵۰ درصد افزایش یافت اما جهش صعودی آن پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین آغاز شد. بطور متوسط یک چهارم رژیم غذایی اروپایی‌ها شامل نان است. در خاورمیانه و شمال آفریقا این میزان بیشتر می‌شود و نان و غلات بیشتر از نیمی از رژیم غذایی مردم را تشکیل می‌دهد.
در یک هفته گذشته با افزایش قیمت نان و ماکارونی و جهش قیمتی که سایر اقلام خوراکی داشت ناآرامی‌هایی در چند شهر ایران شکل گرفت.
جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی ادعا کرده که دولت اجازه نمی‌دهد نان گران شود اما بر اساس گزارش‌های میدانی تعداد زیادی از نانوایی‌ها و سوپرمارکت‌ها قیمت نان و سایر موادی را که وابسته به گندم هستند افزایش داده‌اند.
روزنامه اقتصادی «جهان صنعت» چاپ تهران نیز در گزارشی با عنوان «در مسیر گرانی» می‌نویسد «نان یک کالای استراتژیک در همه کشورهاست و هر زمان که دولت‌ها بخواهند به اصلاح نظام یارانه‌ای بپردازند نان آخرین مرحله از این اصلاح یارانه‌ای خواهد بود، چه آنکه نان قوت غالب مردم است و آنچنانکه گفته می‌شود اگر توزیع نان در یک کشور دچار مشکل شود می‌تواند به تغییر دولت نیز بینجامد.»
https://kayhan.london/1401/02/17/%d8%b4%d8%a7%d8%ae%d8%b5%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%ac%d8%a7%d9%85%d8%b9%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%86%d8%aa
در این گزارش به مسئولان نظام هشدار داده شده «زمانی که مردم قادر نباشند قوت‌لایموت خود را که نان است تامین کنند احتمال برافروخته شدن خشم اجتماعی چندان دور از انتظار نخواهد بود. تجربه حذف یارانه نان در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک در مصر و اغتشاشاتی که شکل گرفت نمونه روشنی از این مسئله است و حتی انقلاب کبیر فرانسه نیز از جایی شروع شد که به دلیل گرانی بسیاری قادر نبودند حداقل نیاز معیشتی خود را که نان بود تامین کنند.»
سردار مسعود داریوندی معاون امور زیربنایی سازمان پدافند غیرعامل جمهوری اسلامی که جانشین قرارگاه پدافند اقتصادی است اواسط آبان‌ماه ۱۴۰۰ در یک مصاحبه گفت راهبرد اصلی برای مقابله با جنگ اقتصادی «افزایش تاب‌آوری اقتصادی در برابر تکانه‌ها و مصون‌سازی زیرساخت‌های حیاتی است.»
روزنامه دولتی «ایران» در اواخر آبان‌ماه ۱۴۰۰ در گزارشی نوشته بود راهبرد اصلی دولت رئیسی «تأمین امنیت غذایی» است و بر همین اساس برای افزایش ذخایر کالاهای استراتژیک از ۲ به ۴ ماه اقدام شده است.
کیهان لندن در گزارش‌ها و مطالب تحلیلی خود به ویژه پس از روی کار آوردن دولت رئیسی همواره یادآوری کرده است که انتصاب پی در پی سرداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از وزارتخانه‌ها و نهادهای کلیدی نظام تا سطح استاندار‌ی‌ها و فرمانداری‌ها یکی از علائم شاخص غیرعادی بودن وضعیت سیاسی و امنیتی در ایران است. درهمین ارتباط سرتیپ پاسدار احمد وحیدی وزیر کشور که خودش از فرماندهان این نهاد نظامی- عقیدتی و نامتعارف و موازی است تأکید کرده که «وزارت کشور انقلابی است» و «اختیارات استانداران بیشتر می‌شود.» منظور از «اختیارات» چیزی جز آمادگی و «اختیار» برای سرکوب جنبش‌های اعتراضی مردم نیست که فقط حقوق اولیه خود را برای یک زندگی عادی می‌خواهند!
در تقریبا دو دهه گذشته، لبنان، مصر و اردن کشورهایی هستند که مستقیم به خاطر افزایش قیمت نان با بحران‌های اجتماعی و شورش‌های مردمی روبرو شدند. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۷ در کشور مصر مردم در اعتراض به گرانی مواد غذایی به خیابان‌ها آمدند و بسیاری از آنها در تظاهرات نان به دست گرفته بودند. در جریان «بهار عربی» در سال ۲۰۱۱ نیز یکی از شعارهای اصلی معترضان علیه حکومت حسنی مبارک «نان، آزادی و عدالت اجتماعی» بود.
اینهمه در حالیست که جمهوری اسلامی از سال‌ها پیش با بحران‌های متعدد از جمله مشکل حیاتی «آب» روبروست و راهکاری برای کاهش و یا غلبه بر کمبود آب و کم‌آبی و پیامدهای ناشی از آن ندارد و تنها کاری که کرده این بوده که اعتراضات مردم علیه بی‌آبی و کم‌آبی را سرکوب کند!
