فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی بار دیگر در نشست آتی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که ۶ ژوئن (۱۶ خرداد) برگزار خواهد شد مورد بررسی قرار میگیرد.
نزدیک سه ماه است که مذاکرات وین متوقف شده. در همین مدت رژیم ایران با ادامه غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم همچنان به نقض مفاد برجام ادامه میدهد و بر اساس آنچه مقامات سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی اعلام کردند کارگاه ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته در تونلهای زیرزمینی تأسیسات نطنز در حال ساخت است.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دوباره هشدار داده که تهران هنوز به پرسشهای آژانس در مورد علت کشف آثار اورانیوم با منشاء انسانی در سه سایت اعلام نشده پاسخ نداده است.
در چنین شرایطی علی باقری کنی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی یکشنبه اول خرداد به کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی رفت تا در مورد وضعیت مذاکرات و آینده برجام و نتیجه سفر انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا به تهران با نمایندگان مجلس گفتگو کند.
وحید جلالزاده رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی میگوید، «واقعی و عینی است که در مذاکرات وین، مذاکره بین ایران و آمریکاست. البته این مذاکره به صورت چهره به چهره و حضوری نیست و در کنار مذاکرات طرف ایرانی با ۱+۴ به صورت (none paper) و غیررسمی در حال انجام است اما در نهایت ما در دو موضوع اصلی با آمریکاییها به مشکل برخوردیم.»
https://kayhan.london/1400/11/09/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%87
او ادامه داد، «یکی از این موضوعات اختلافی موضوع تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که آنها این نهاد را در زمره سازمانهای تروریستی قرار دادند و یکی هم لیستی که مربوط به تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی است و در این دو موضوع ما در وین اختلافاتی با آمریکاییها داشتیم.»
جلالزاده افزود، «باقری کنی معتقد است مذاکرات ادامه دارد و سفرهای مورا به تهران و نامهنگاریها به منزله ادامه مذاکرات است و موضوع به بنبست رسیدن مذاکرات را وارد نمیدانست.»
اما مسائل کلیدی که از آغاز مانع احیای برجام شده فقط خلاصه به دو موردی که جلالزاده میگوید نیست. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اواسط اسفند ۱۴۰۰ به مقامات جمهوری اسلامی گفت «تا اختلافات بر سر موضوعات خاص با آژانس حل نشود توافق در کار نیست». علاوهبر آن مسائل، حمله روسیه به اوکراین نیز عامل دیگری را وارد معادلات کرد. لغو تحریمهای جمهوری اسلامی به منافع روسیه ضرر میزند. مسکو نمیخواهد در شرایطی که پس از حمله به اوکراین تحت تحریمهای شدید بینالمللی قرار گرفته نفت و گاز ایران وارد بازار شود.
روسیه در دو ماه گذشته با ارزانفروشی نفت، چین را از صف مشتریان جمهوری اسلامی که نفت ارزان و با تخفیف دریافت میکردند، بیرون کشید و صادرات نفت ایران به چین به طرز چشمگیری کاهش یافت. فشارهای اسرائیل بر دولت بایدن از یکسو و افزایش مخالفتها در داخل آمریکا با خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی از سوی دیگر احتمال دستیابی به توافق را بسیار کاهش داد.
مخالفان «احیای توافق اتمی» با جمهوری اسلامی در داخل آمریکا اکنون به نظر میرسد دست بالا را دارند. جاناتان شاختر تحلیلگر سیاسی و مشاور سیاست خارجی در مقالهای که پیش از این در پایگاه خبری «هیل» وابسته به کنگره آمریکا منتشر شد مینویسد اساس توافق اتمی که سال ۲۰۱۵ توسط باراک اوباما منعقد شد این بود که جمهوری اسلامی تنشزدایی با آمریکا را بپذیرد و دستکم اقدامات خشونتآمیز و بیثباتکننده خود را در ازای امتیازات اقتصادی و هستهای کاهش دهد اما زمان زیادی طول نکشید تا رژیم ایران ثابت کند که این فرضها غلط بود.
او مینویسد، «پس از توافق برجام نه فقط اقدامات تجاوزکارانه رژیم ایران در سراسر خاورمیانه تشدید شد، بلکه بودجه نظامی جمهوری اسلامی جهش ۳۰ درصدی داشت و پشتیبانی آنها از گروههای تروریست مثل حماس، حزبالله و جهاد اسلامی فلسطین بیشتر شد و حامیان رژیم همچنان شعار «مرگ بر آمریکا» سر میدادند.»
جاناتان شاختر تأکید کرده، «مفاد برجام حتا به عنوان یک توافق محدود در زمینه کنترل تسلیحات هستهای آنقدر ضعیف، محدود و موقتی بوده است که هیچ کمکی به مهار برنامههای اتمی جمهوری اسلامی نکرد.»
https://kayhan.london/1401/01/20/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA
برخی تحلیلگران میگویند حتا اگر اختلافات مانع «احیای برجام» شود تا زمانی که دولت بایدن گزینه دیگری روی میز قرار ندهد، رژیم ایران به تشدید تهدیدات اتمی و موشکی خود ادامه میدهد و منطقه را به آشوب میکشد و به این امید که ارادهای برای برخورد قاطع با این سلسله اقدامات خرابکارانه نیست، میتواند به معامله دقیقه نود حتا بدون ضمانت اجرا نیز دست یابد.
حالا ترور حسن صیاد خدایی (شکاری) از فرماندهان ارشد «سپاه قدس» بازوی خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قلب تهران با فرض اینکه تسویه حساب درون سازمانی نبوده پیام روشنی به جمهوری اسلامی از سوی اسرائیل است. آنهم در شرایطی که اعلام شد قرار است آمریکا و اسرائیل در مرحله آخر رزمایش «ارابههای آتش» حمله به تأسیسات اتمی و زیرساختهای استراتژیک رژیم ایران را تمرین کنند.
https://kayhan.london/1401/02/30/%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d9%85%d9%86%db%8c%d8%aa%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d8%a6%db%8c%d9%84-%d9%85%db%8c%da%af%d9%88%db%8c%d9%86%d8%af
هنوز بطور مشخص مسئولیت صیاد خدایی در سپاه پاسداران مشخص نیست که مأمور انجام چه کارهایی بوده است. بعضی منابع اسرائیلی او را مرتبط با برنامههای موشکی سپاه میدانند و بعضی رسانهها او را یکی از عوامل ترور و ربودن شهروندان اسرائیلی معرفی کردهاند. چند روز قبل از این ترور رسانههای اسرائیلی بر اساس منابع امنیتی اسرائیل گزارش دادند عوامل جمهوری اسلامی خارج از ایران برای نزدیک شدن به شهروندان اسرائیل برنامهریزی میکردهاند و هدفشان ربودن آنان یا آسیب رساندن به آنها بوده است. بر اساس این گزارش، عوامل رژیم ایران برای فریب دانشگاهیان، روزنامهنگاران یا بازرگانان اسرائیلی اقدام کردند و در پوشش برنامههای علمی یا فعالیتهای بشردوستانه به دنبال کشاندن آنها به جلسات غیرواقعی دانشگاهی و نشستهای اقتصادی بودند.
از سوی دیگر، ماههاست مقامات اسرائیل میگویند آماده اجرای «طرح B» برای «قطع کردن سر اختاپوس در تهران» هستند. بنی گانتز وزیر دفاع این کشور سال گذشته به صراحت گفته بود برای توقف تهدیدات جمهوری اسلامی اگر لازم باشد در داخل ایران نیز دست به اقدام خواهیم زد.