جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا هفته آینده به منطقه سفر میکند و قرار است با رهبران اسرائیل و عربستان سعودی دیدار کند.
گفته میشود یکی از اصلیترین اهداف سفر بایدن مذاکره با متحدان واشنگتن در مورد «فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی» است. همزمان گزارش شده که قرار است از تشکیل «ناتوی خاورمیانه» علیه تهدیدات جمهوری اسلامی نیز رونمایی شود.
آسوشیتدپرس مینویسد اولین سفر بایدن به خاورمیانه به عنوان رئیس جمهور در شرایطی صورت میگیرد که هماهنگی غیرقابل تصوری بین نظامیان اسرائیلی و نیروهای مسلح عرب منطقه برقرار شده است و موضوع ابتکار جدید برای مقابله با تهدیدات جمهوری اسلامی مطرح است. این مسئله «احتمال وقوع جنگ منطقهای را تشدید میکند.»
بعد از امضای توافق عادی ساختن روابط میان چند کشور عربی با اسرائیل در سال ۲۰۲۰ در دوران ترامپ، موسوم به «پیمان ابراهیم»، روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی منطقه وارد مرحلهای تازه شد. موازی با رشد روابط سیاسی و اقتصادی میان کشورهای عربی و اسرائیل از یک سال پیش پنتاگون در هماهنگی با اسرائیل کنترل تحرکات نظامی آمریکا را از فرماندهی آمریکا در اروپا به فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) تغییر داد. هرچند که عربستان سعودی هنوز رسماً روابط خود با اسرائیل را عادی نکرده اما تهدیدات مشترک منطقهای و «پیمان ابراهیم» سبب شکل گرفتن یک ائتلاف مشترک میان ریاض و متحدانش با اسرائیل علیه جمهوری اسلامی شده است.
جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا میگوید تشویق کشورهای عربی به تقویت روابط امنیتی و روابط سیاسی عمومی با اسرائیل یکی از اهداف سفر هفته آینده بایدن به اسرائیل و عربستان سعودی است.
ائتلاف علیه جمهوری اسلامی تا جایی تقویت شده که قرار است یک افسر رابط اسرائیلی در مقرّ ناوگان پنجم ایالات متحده در بحرین منصوب شود.
قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات ماه گذشته قانونی را ارائه کردند که به پنتاگون دستور میدهد تا یک سیستم دفاع هوایی مشترک برای اسرائیل و کشورهای عربی علیه موشکهای بالستیک و پهپادهای رژیم ایران مستقر کند.
جان کربی میگوید ایالات متحده بر هماهنگی سیستمهای دفاع هوایی منطقهای به عنوان گام اولیه در ائتلاف تاکید میکند و «بر همین اساس واقعاً پوششی مؤثر برای مقابله با رژیم ایران ایجاد خواهد شد.»
یک مقام اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود، به آسوشیتدپرس گفت که اعضای سنتکام برای امنیت دریایی مشترک همکاری خواهند کرد و مذاکرات امنیتی اعراب و اسرائیل را که هنوز عمدتاً پشت پرده است مورد بحث قرار دهند. این مقام اسرائیلی گفت، ایده این است که سنتکام میتواند بین این کشورها هماهنگی ایجاد کند «تحقق دیدگاه دفاع منطقهای» است.
جو بایدن در شرایطی به عربستان میرود که تا پیش از این به خاطر نقض حقوق بشر توسط حاکمان عربستان از آنها دوری میکرد. او با دفاع از این سفر اشاره کرده که تا حد زیادی به درخواست اسرائیل عمل میکند.
مقامات آمریکایی تا کنون جزئیات زیادی از همکاری تازه اسرائیل و اعراب ارائه نکردهاند.
دانیل شاپیرو سفیر پیشین اسرائیل و از حامیان برجسته ائتلافِ در حال ظهور بین اسرائیل و کشورهای عربی میگوید «برای رهبران عرب و اسرائیل، محرک شماره یک تهدید مشترکی است که هر دو از سوی رژیم ایران و نیروهای نیابتی آن احساس میکنند.»
شاپیرو گفت، «بهخصوص تا جایی که عربستان سعودی در این زمینه حضور داشته باشد، روابط امنیتی تحت هماهنگی سنتکام، چشمانداز تشکیل یک ائتلاف عربی سُنّی واقعاً متحد برای ایستادن در کنار اسرائیل در برابر رژیم ایران است که ادعای رهبری شیعیان را دارد.»
تشکیل ائتلاف علیه جمهوری اسلامی با همراهی ارتش مدرن اسرائیل میتواند نگرانیهای عربستان و امارات را که گمان میکنند ایالات متحده به اندازه کافی برای محافظت از آنها در برابر رژیم ایران اقدام عملی نکرده کاهش میدهد. با وجود شکست اسرائیل در دستیابی به یک راهکار سیاسی برای صلح با فلسطینیها که کشورهای عرب مدتها به عنوان شرطی برای به رسمیت شناختن اسرائیل مطرح میکردند، شرایط منطقه به گونهایست که کشورهای عرب را برای محافظت از خود به همکاری با اسرائیل ترغیب میکند.