رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که برای شرکت در نشست سهجانبه با جمهوری اسلامی و روسیه به تهران سفر کرده است روز سهشنبه ۲۸ تیرماه با علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی دیدار و گفتگو کرد.
در این دیدار که طبق معمول خامنهای روی یک صندلی تکی کنار پرچم جمهوری اسلامی نشسته بود، بدون رعایت پروتکلهای دیپلماتیک اردوغان و ابراهیم رئیسی روی یک صندلی دو نفره مقابل او نشستند و از پرچم ترکیه هم خبری نبود.
آنطور که خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد در این سفر خلوصی آکار وزیر دفاع ملی، سلیمان سویلو وزیر کشور، مولود چاووشاوغلو وزیر امور خارجه، نورالدین نباتی وزیر دارایی و خزانه داری، فاتح دونمز وزیر انرژی و منابع طبیعی، محمد محرم قصاباوغلو وزیر ورزش و جوانان، مهمت موش وزیر بازرگانی، مصطفی وارانک وزیر صنعت و فناوری، فخرالدین آلتون رئیس دفتر ارتباطات ریاست جمهوری و ابراهیم کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه، اردوغان را همراهی میکنند.
اردوغان پیش از آنکه با خامنهای دیدار کند با ابراهیم رئیسی در کاخ سعدآباد جلسه داشت اما گفتگوهای آنها «پشت درهای بسته» صورت گرفت و جزئیات آن مشخص نیست. آنچه بین علی خامنهای و اردوغان گذشت تا زمان تنظیم این گزارش و ساعت ۱۴:۳۰ به وقت تهران (سهشنبه) رسانهای نشده است.
خط تبلیغاتی مقامات جمهوری اسلامی و رسانههای حکومتی در مورد سفر پوتین و اردوغان به تهران «بزرگنمایی» است. روزنامه «کیهان» چاپ تهران که به تریبون «بیت رهبری» مشهور است به «ترافیک دیپلماتیک در تهران» اشاره کرده و مدعی شده «ایران کانون رایزنیهای سیاسی و اقتصادی منطقه» شده است! این روزنامه بدنام و بیتیراژ نشست تهران را نشانه شکست سفر بایدن به اسرائیل و عربستان دانسته است!
خبرگزاری دولتی ایرنا نیز در گزارشی ادعا کرده پیام سفر پوتین و اردوغان به تهران «اثبات جایگاه محوری جمهوری اسلامی در معادلات منطقهای» و «پیریزی و تقویت ائتلافهای ضدغربی» است.
بازداشت اعضای یک شبکه تروریستی وابسته به جمهوری اسلامی در استانبول
رسول سناییراد معاون سیاسی دفتر عقیدتی سیاسی علی خامنهای در مطلبی در روزنامه «جوان» تلویحاً بازدید روسها از پایگاه پهپادی کاشان را تأیید کرده و میگوید سفر پوتین به تهران با «وزن ژئوپلتیک ایران» پیوند دارد و ناشی از وجود ظرفیتهای راهبردی جمهوری اسلامی برای ایفای نقش در معادلات و تحولاتی است که پیامدهای سرنوشتسازی دارد. سناییراد تأکید کرده سفر پوتین به تهران کمک به دور زدن تحریمها میکند.
خبر فروش پهپادهای انتحاری جمهوری اسلامی به روسیه در شرایطی رسانهای شد که پهپادهای «بیرقدار» ترکیه مورد استفاده در ارتش اوکراین بسیار مؤثر عمل کردند و شهرت جهانی یافتند. هرچند که شراکت با روسیه در جنگ اوکراین برای جمهوری اسلامی تبعات سنگینی دارد اما به خاطر مصالح مقطعی هم که شده در تهران آن را تأیید کردهاند.
بین مقامات روسیه و مقامات جمهوری اسلامی در مورد سفر پوتین یک دوگانگی مشترک وجود دارد: شماری از آنها میگویند این سفر ارتباطی به سفر بایدن به منطقه ندارد و شماری دیگر آن را راهبردی استراتژیک برای مقابله با ائتلاف غرب و اسرائیل و کشورهای عربی منطقه دانستهاند.
در شرایطی که روسیه نفت خود را زیر قیمت در بازار میفروشد و با این کار لطمه سنگینی به فروش نفت ایران در بازار سیاه وارد آورده، شماری از مقامات و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ایران این توهم را دارند که در این سفر روسیه راضی به همکاری با جمهوری اسلامی شود تا در کنار هم «بازی غرب در حوزه انرژی را بهم بزنند!»
هشدار یائیر لاپید در مورد اقدامات تروریستی علیه اتباع اسرائیل در ترکیه توسط عوامل جمهوری اسلامی
ترجیح مقامات جمهوری اسلامی این است که حتا اگر فقط برای جنبههای تبلیغاتی هم که باشد از سفر پوتین و اردوغان برای نمایش ظرفیتهای جمهوری اسلامی بهرهبرداری شود اما در مورد اختلافات شدید تهران و آنکارا در ارتباط با صادرات نفت به اروپا، احساس تهدید جمهوری اسلامی از نزدیکی دولت ترکیه به آذربایجان و اسرائیل، درگیری گروههای نیابتی دو طرف در سوریه و عراق و تعارض منافع در سوریه و لیبی و همچنین جدال حیاتی بر سر منابع آبی کمتر صحبت میشود.
دولت ترکیه برای بهبود وضعیت اقتصادی و ارتقاء مناسبات سیاسی خود در منطقه و فضای بینالمللی روی ریلی قرار گرفته که توازن قوا را به ضرر جمهوری اسلامی بهم میزند. درواقع بخشی از آنچه هدفگذاری ترکیه را برای دستیابی به منافع بیشتر تشکیل میدهید درست در نقطه مقابله سیاستهای ماجراجویانه جمهوری اسلامی قرار دارد. به عنوان مثال ابزار جمهوری اسلامی برای ضربه زدن به اسرائیل ربودن یا قتل شهروندان اسرائیلی در خاک ترکیه است حال آنکه چنین تاخت و تازی به شدت علیه منافع امنیتی و راهبردی ترکیه محسوب میشود.