دور جدید مذاکرات غیرمستقیم میان نمایندگان جمهوری اسلامی و آمریکا برای «معامله اتمی» در حالی برگزار میشود که اختلافهای درون حکومت میان جریانهای پرقدرت رژیم در مورد سود و زیان توافق با آمریکا بیش از پیش تعمیق مییابد.
ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی جمهوری اسلامی با دفاع از تصمیم نظام برای افزایش سطح غنیسازی و ذخایر اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژهای «IR-6» آن را «ابزاری توانمند» در پاسخ به زیادهخواهی طرف مقابل دانسته و میگوید، «این مذاکرات برای رفع تحریمهاست.»
حسین طائب رئیس پیشین اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که اخیراً به طرز مشکوکی برکنار شد در اولین سخنرانی رسمی خود پس از برکناری در مورد ادامه مذاکره هشدار داده و میگوید، «تمام تمرکز و باور بایدن و تیم او این است که ایران را پای میز برجام بکشانند تا از این طریق از ایران امتیاز بگیرند!»
او حتا در مورد مذاکرات برجام این نکته را افشا کرده که «هروقت تیم مذاکرهکننده ما وارد مذاکره میشد، طرف داخلی گرا میداد و میگفت خزانه خالی است.»
شاهزاده رضا پهلوی: بخشیدن حیات دوباره به رژیم ایران اشتباه است و بهایش را مردم میپردازند
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی آن زمان که فقط عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بود سرسختانه با برجام مخالفت میکرد اما رویکرد او به توافق با غربیها پس از آنکه رئیس مجلس شورای اسلامی شد تغییر کرد. قالیباف اسفند ۱۴۰۰ در یک جلسه غیرعلنی گفت، «دیگر این مسئله مطرح نیست که در مذاکرات بمانیم یا نمانیم، ما باید در مذاکرات بمانیم و آن را تا رسیدن به انتفاع اقتصادی پیش ببریم.» اما حسین سلامی فرمانده کل سپاه معتقد است «امروز به جایی رسیدهایم که از برجام بینیاز شدیم.»
سلامی همچنین گفته «برجام نشان داد هر جا مذاکره کردیم، دشمنان پیش میآیند.» وی تعبیرش این است که «مذاکره یک جنگ است.» علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی نیز پیش از اینها میگفت «ماکره با آمریکا بیفایده است و بیش از این اجازه نداریم فرصت ملت را صرف روندهای بیحاصل کنیم.» البته این مقامات توضیح نمیدهند چرا «فرصت ملت» را بدون توجه به برجام به کار نمیبندند و راهکارهای خود را پیش نمیبرند!
در این میان، دور از انتظار نیست که اختلافات فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با مذاکرهکنندگان خود جمهوری اسلامی بیشتر شود زیرا در ابتدای مذاکرات یکی از شروط آنها خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا و رفع تحریمهای این نهاد نظامی- عقیدتیِ موازی و نامتعارف بود اما اکنون نمایندگان جمهوری اسلامی بیسر و صدا این مطالبات را از روی میز برداشتهاند اگرچه برخی مقامات آن را انکار میکنند.
یک منبع اروپایی به المانیتور گفته در وین یکی از مسائل اصلی، اختلافِ میان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی است. بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی نیز تأیید کرده که یکی از مسائل باقیمانده در مورد مسائل پادمانی است که مرتبط با ابعاد مخفی برنامههای اتمی در ایران است.
دیپلماتهای جمهوری اسلامی در وین مأموریت دارند از آمریکا بخواهند «پرونده پیامدی» (ابعاد مخفی و نظامی برنامه هستهای) بسته شود اما به نظر نمیرسد که آنها بپذیرند زیرا متعهد هستند اجازه دستیابی به سلاح اتمی را به جمهوری اسلامی ندهند. از این رو تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی و غربیها با اهداف متناقض به مذاکره میپردازند و تا چنین است هرگز به جایی نخواهند رسید و اگر هم توافقی شود، عین برجام ۲۰۱۵ ناپایدار خواهد بود.
در همین ارتباط محمد مرندی پسر پزشک مخصوص علی خامنهای و مشاور هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی در مصاحبه با شبکه «المیادین» گفته «نمیدانم به توافق دست خواهیم یافت یا نه. شانس دستیابی به توافق ۵۰ درصد است.» او با بیان اینکه اختلافات باقیمانده میان ایران و آمریکاست، تأکید کرد: «اختلافی بین ایران و اروپاییها یا روسیه وجود ندارد.»
در شرایطی که مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی از آمریکا میخواهند «واقعبینانه» به توافق بازگردد، سیداسماعیل خطیب وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در خطابهای به مناسبت عاشورا اعلام کرده «تاریخ همواره شاهد نبرد حسینیان و یزیدیان بوده و امروز نیز شاهد جنگ تمامعیار جبهه استکبار با جبهه مقاومت و انقلاب اسلامی هستیم که انشاءالله با افول کامل رژیم نامشروع و آدمکش صهیونیستی و اضمحلال آمریکای جنایتکار پرونده نکبتبار یزیدیان بطور کامل بسته خواهد شد و به برکت این سوگواریهای خالصانه و فراگیر، هر روز شاهد پیشرفت و پیروزی ملّت عزیز ایران در تمامی صحنههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و دفاعی خواهیم بود!» او توضیح نداد که با گریه و نوحه و سینهزنی و عربده چطور میتوان باعث «پیشرفت و پیروزی» در حل مشکلات «اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و دفاعی» شد و چرا در این ۴۳ سال این اتفاق نیفتاده است!