طبق آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی که خرداد ماه ۱۴۰۱ به شورای حکام ارائه شد ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده است.
طبق توافق اتمی جمهوری اسلامی تنها میتواند ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم ذخیره کند اما این میزان به بیش از ۳۸۰۰ کیلوگرم رسیده است.
همچنین میزان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران به بیش از ۴۳ کیلوگرم رسیده. این در حالیست که کارشناسان میگویند برای ساخت بمب اتم اورانیوم با غنای ۹۰ درصد نیاز است.
چندی پیش از آنکه اروپاییها طرح پیشنهادی خود را به عنوان «متن نهایی توافق» ارائه دهند، «انجمن کنترل تسلیحات» در گزارشی هشدار داد با توجه به میزان ذخایر «اورانیوم ۲۳۵» با غلظت ۶۰ درصد، جمهوری اسلامی ظرف ۱۰ روز میتواند در صورت افزایش غنیسازی مواد کافی برای ساخت یک بمب اتم ۲۵ کیلوگرمی را به دست آورد و در مدتی که بازرسیهای آژانس را مختل کرده امیتواند به سمت «نقطه گریز اتمی» حرکت کند.
رافائل گروسی: غنیسازی اورانیوم در ایران به سطح کشورهای سازنده بمب اتم رسیده است
در تمام یک سال و نیم که مذاکرات برجام در جریان بوده است مقامات اسرائیل هشدار دادند به هرگونه توافق که در آن امنیت و موجودیت اسرائیل به مخاطره بیفتد پایبند نیستند و در صورت لزوم برای حفظ کشور خود آمادگی دارند از همه گزینهها از جمله حمله نظامی به تأسیسات اتمی و استراتژیک جمهوری اسلامی برای توقف این تهدیدات استفاده کنند.
در ماه اوت همزمان با آغاز دور دیگری از مذاکرات اتمی در وین برای بررسی طرح پیشنهادی اروپا اسرائیل در یک عملیات گسترده به نام «سپیده دم» علیه گروه تروریستی جهاد اسلامی شماری از رهبران این گروه وابسته به جمهوری اسلامی را حذف کرد. در این درگیریها صدها راکت از غزه به اسرائیل پرتاب شد که بیش از ۹۷ درصد آنها رهگیری و منهدم شد.
پایگاه خبری «هیل» وابسته به کنگره آمریکا در گزارشی مینویسد به نظر میرسد، این عملیات نظامی ارتباط زیادی با برنامه هستهای ایران دارد. یائیر لاپید با این عملیات به رژیم ایران پیام فرستاده که دولت اسرائیل میتواند ابتکار عمل را به دست بگیرد و در صورت تهدید منافع امنیتی این کشور حملات پیشگیرانه را با موفقیت انجام دهد.
با وجود اختلافاتی که در محافل سیاسی اسرائیل وجود دارد اما همگی آنها در مورد عملیات نظامی علیه گروههای تروریستی متحدند. یک نظرسنجی پس از درگیریهای نظامی اخیر نشان داد ۴۸ درصد از اسرائیلیها، از جمله ۷۰ درصد راستگرایان اسرائیل، که پایگاه اجتماعی لاپید نیستند، از مدیریت او در مخاصمات ابراز رضایت کردند.
مقامات جمهوری اسلامی فشارهای اسرائیل را یکی از دلایل اصلی میدانند که باعث شده بعد از یک سال و نیم مذاکره برای «احیای توافق» این تلاشها به نتیجه نرسد. آنها معتقدند اسرائیل با فشار به آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اروپا و آمریکا کارشکنی میکند.
نقش سیدامامی در افشای «آثار مواد رادیو اکتیو در محیط زیست» و توقف پروژههای عمرانی سپاه
در این میان، در جریان مذاکرات اتمی مقامات جمهوری اسلامی بارها خواستار بسته شدن پرونده «PMD» مرتبط با بازرسی آژانس از تأسیسات مخفی اتمی شدند. آنها زیر بار پاسخگویی در مورد آثار مواد رادیواکتیو نمیروند. حال آنکه اگر ریگی به کفش نداشتند میتوانستند خودشان با توضیحات قانعکننده این پرونده را ببندند!
لو رفتن پروژههای اتمی جمهوری اسلامی
یکی از موانع اصلی توافق اتمی اختلاف میان جمهوری اسلامی و آژانس بر سر ابعاد نظامی پروژههای اتمی در ایران است. رافائل گروسی مدیرکل آژانس اسفندماه ۱۴۰۰ در سفر به تهران به صراحت گفت تا این اختلافات حل نشود خبری از توافق نیست. عمدهترین اختلاف مربوط به آثار اورانیوم کشف شده در سه چهار سایت اعلام نشده در ایران (تورقوزآباد، ورامین و مریوان) است. بعد از سرقت اسناد اتمی رژیم ایران توسط موساد چند مرکز نظامی مخفی دیگر از جمله در آباده و سرخهحصار نیز لو رفت. در این سایتهای مخفی آثار اورانیوم با منشاء انسانی و نه طبیعی کشف شده بود. درز این اطلاعات برای جمهوری اسلامی که اطلاعی در مورد فعالیت در این سایتها نداده بود و بازرسان آژانس اطلاعی درباره آنها نداشتند بسیار گران تمام شد.
یکی از دلایل اصلی بینتیجه ماندن مذاکرات طی یکسال و نیم گذشته سختگیریهای آژانس بر اساس اسناد سرّی اتمی بود که موساد از ایران سرقت کرد. یوسی کوهن رئیس سابق موساد گفته بود ۲۰ مأمور ما در این عملیات شرکت داشتند که همه زندهاند و برخی از آنها از ایران خارج شدند و هیچیکدام اسرائیلی و یهودی نبودند.
خط و نشان امنیتیها برای «عوامل اجنبی»
در ایران طی سالهای اخیر شماری از فعالان محیط زیست به اتهام جاسوسی بازداشت شدند. نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ادعا میکنند آنها خاک ایران را سرقت کردند.
بر اساس ادعاهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران (ساس) این افراد در مناطق ممنوعه نظامی از جمله در «کویر شهداد» به دنبال نمونهبرداری از خاک بودند.
اسماعیل کوثری از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نماینده مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری فارس گفته «کشورهای معاند به این افراد گفته بودند که از برخی نقاط که به ظن آنها مشکوک بوده، خاک جمعآوری کنند تا مورد آزمایش قرار گیرد. جاسوسهای اجنبی باید بدانند که دستگاههای امنیتی ما آنها را به حال خود رها نکرده و نمیکنند و دائما در حال رصدشان هستند.» این تهدید فرمانده ارشد سپاه رو به کسانی است که در داخل ایران با اسرائیل همکاری دارند.
کوثری اشاره مستقیم به نمونهبرداری فعالان محیط زیست از خاک آلوده به مواد رادیواکتیو نکرده اما گفته است «این جنایتکاران در نظر نمیگیرند که آمریکا بیش از ۵ هزار و رژیم صهیونیستی بیش از ۲۵۰ کلاهک هستهای دارد ولی با وجود اینکه ما با اعلام رسمی و رسانهای میگوییم که غنیسازی اورانیوم را برای تولید برق و مسائل کشاورزی انجام میدهیم، میخواهند تا با سندسازی و سرقت خاک ایران علیه ما اقدام کنند!»
اسماعیل کوثری نسبت به آنچه «سندسازی علیه جمهوری اسلامی» خوانده هشدار داد و گفت محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی گفته «اگر اینها [غربیها] بخواهند مذاکرات را طولانی کنند و به تعهدات و تضمینهایی که دادهاند عمل نکنند، ما قدرت سانتریفیوژهای خودمان را به ۱۹۰ هزار سو میرسانیم.»
این سپاهی تأکید کرده «غربیها به دنبال آتو از ما میگردند در صورتی که ما به صورت علنی و شفاف اعلام کردهایم که فعالیتهای صلحآمیز هستهای خودمان را دنبال میکنیم و آنها هم از این قضیه مطلع هستند و ما چیز پنهانی نداریم.»
مسئله اما فقط بر سر تهدید نیست. وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در همکاری با قوه قضائیه جمهوری اسلامی برای مقابله با اقدامات اسرائیل از طریق عوامل خود در ایران برنامه ریخته است. برنامهای که در گذشته نیز درباره آن ادعاهایی شده بود اما باز هم تأثیری نداشت و سلسله انفجارهایی در تأسیسات اتمی و نظامی ایران به وقوع پیوست.
یوسی کوهن در مراسم تودیع: به قلبِ قلب ایران نفوذ کردیم و اسرار رژیم را فاش کردیم
برنامهریزی برای اقدامات تهاجمی علیه اسرائیل
اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در نشستی با مقامات قضایی تأکید کرد «مقابله تهاجمی با اقدامات رژیم صهیونیستی اولویت اول وزارت اطلاعات است.»
دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی عزم خود را جزم کردهاند تا علیه اسرائیل دست به اقدام بزنند و برای این کار مرحله جدیدی از زمینهسازیهای عقیدیتی و نظامی آغاز شده است. مجتبی ذوالنوری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در یک نشست سیاسی گفته «در قرآن کریم یهود به عنوان بدترین دشمن مسلمانان معرفی شده است.»
فریدون عباسی دوانی رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی میگوید افزایش غنیسازی اورانیوم آنچنان نمیتواند بر روند مذاکرات و تغییر رفتار طرف مقابل اثرگذار باشد و لذا باید به سمت تغییر مناسبات جدید جهانی حرکت کنیم!
عباسی دوانی در توصیف اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد گفته «ایران باید اقدامات و حضور منطقهای خود را افزایش دهد و امنیت رژیم صهیونیستی نباید حفظ شود؛ درواقع حتما باید مرزهای اسرائیل ناامن باشد!»
او همچنین گفت « اگر بلندیهای جولان و مناطق جنوبی لبنان از دست رژیم صهیونیستی آزاد شود و کرانه باختری مسلحتر شود و بتوانیم محاصره غزه را بشکنیم، میتوانیم دست برتر را در منطقه داشته باشیم!»
کنار هم چیدن قطعات این پازل اتمی- امنیتی که چندان هم پراکنده نیست، نشان میدهد که یک توافق دوباره و «احیای برجام» نیز نمیتواند به بحران اتمی با جمهوری اسلامی و نقش خرابکارانه و خطرناک آن در منطقه پایان دهد. اینکه این برنامه چه ضرر و زیانهای جبرانناپذیر برای محیط زیست و سلامتی مردمی که در اطراف تأسیسات اتمی زندگی میکنند و در بسیاری موارد اصلا اطلاعی از این موضوع ندارند، بجای خود! موضوعی که کارشناسان و رسانهها بیشتر باید به آن بپردازند.