سرانجام وزارت بهداشت ورود آبله میمونی به ایران را با اعلام شناسایی یک بیمار در شهر اهواز تأیید کرد. وزیر بهداشت جمهوری اسلامی اما میگوید، به اندازه شیوع کرونا از آبله میمونی نگرانی ندارد و این بیماری ظرفیت شیوع اندکی دارد.

دکتر رحیم سروری رئیس انستیتو پاستور اعلام کرد: اولین مورد بیماری آبله میمونی در کشور توسط انستیتو پاستور ایران در اهواز تایید شد. به گفتهی او، این بیمار با کیتهای مخصوص غربالگری تولید این انستیتو در دانشگاه علوم پزشکی اهواز آزمایش شده که نتیجه آن مثبت بوده است.
به گفتهی محمد علوی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز، «اولین مورد کشف شده ابتلا به آبله میمونی در سیستم درمانی دانشگاه علوم پزشکی اهواز بستری نبوده و از بیماران سرپایی اهل و ساکن یکی از استانهای شمال غربی کشور است که همسر او سابقه مسافرت به کانادا داشته و ظاهرا از همسر خود مبتلا شده است.»
از این رو، روشن نیست تا چه میزان فرد شناسایی شده در جریان رفت و آمدها از محل سکونت خود به اهواز، چند نفر را مبتلا کرده باشد. بهرام عیناللهی وزیر بهداشت امروز در این رابطه گفته است: «مشغول رصد کردن این مورد هستیم و پایگاههای مرزی خود را هم تقویت کردهایم چون متاسفانه در منطقهای قرار گرفتهایم که در اطرافش شیوع بیماریها نسبتاً زیاد است.»
سخنگوی وزارت بهداشت با انتشار اطلاعیهای آبله میمونی را فاقد کُشندگی و قابل درمان توصیف و بیان کرد، «افرادی که در گذشته دور واکسن آبله را تزریق کردهاند تا حدود قابل توجهی نسبت به این بیماری مصونیت خواهند داشت.»
امروز چهارشنبه ۲۶ امردادماه، احمد مهری مدیر مسئول رسانه متخصصین بهداشت ایران درباره وضعیت بیمار مبتلا به آبله میمونی در توئیتر ضمن انتشار تصویری از علائم پوستی وی نوشته است: «بیمار در قرنطینه است و مراحل درمان خود را طی میکند.» او به شهروندان این توصیه را داشته که «هرگاه نسبت به یک ضایعه پوستی و علائم مشکوک آبله میمونی شک کردید به نزدیکترین مرکز، خانه، پایگاه بهداشت محل سکونتتان مراجعه کنید تا کادر بهداشتی درمانی شما را ببینند.»
تصاویر ضایعه پوستی بیمار مبتلا #آبله_میمونی در اهواز. بیمار در قرنطینه است و مراحل درمان خود را طی میکند. هرگاه نسبت به یک ضایعه پوستی و علائم مشکوک آبله میمونی شک کردید به نزدیکترین مرکز، خانه، پایگاه بهداشت محل سکونتتان مراجعه کنید تا کادر بهداشتی درمانی شما را ببینند. pic.twitter.com/DXY3hAiBtm
— Ahmad mehri (@Ahmadmehri1) August 17, 2022
از سوی دیگر، بهرام عینالهی وزیر بهداشت نیز در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره شناسایی آبله میمونی در ایران گفته است، ما رصد و کنترل خود را اعمال میکنیم و اگر موردی بود با آن مقابله خواهیم کرد.
به گفتهی وزیر بهداشت، این وزارتخانه نگران بروز بیماری بوده و نقاط آلوده را نمونهگیری هم کرده ولی در نهایت دیروز «یک خانم از اهواز که همسرش به تازگی از کانادا بازگشته بود» شناسایی شده است.
او در عین حال تأکید داشته که «در هیچ جای دنیا به صورت پاندمی در نیامده است و مانند کرونا نگرانکننده نیست، اما افرادی که بیماری مستعدکننده دارند باید در این زمینه مراقبت بیشتری به عمل آورند.»
از اوایل خردادماه تا کنون موارد متعددی از ابتلا به آبله میمونی در قزوین، مشهد، اصفهان و تهران مشاهده شد و کارشناسان پزشکی در مورد ورود این بیماری به ایران هشدار داده بودند. با این وجود مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت هربار و حتی تا ۱۰ مورد ابتلا به آن را در کشور تکذیب و اعلام عدم نگرانی از ورود بیماری کرد.
بهزاد امیری رئیس اداره بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت با اشاره به اینکه آبله میمونی یک بیماری است که توسط ویروس آبله میمونی ایجاد میشود، گفت: این بیماری بین انسان و حیوان مشترک است، به این معنی که میتواند از حیوانات به انسان سرایت کند و همچنین از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
به گفتهی او، علائم معمولا شامل تب، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، ضعف، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی است. بثورات پوستی معمولا در عرض یک تا سه روز پس از شروع تب آشکار میشوند. تاولها ممکن است صاف یا کمی برجسته بوده و با مایع شفاف یا زرد پر شده و سپس پوسته، پوسته و خشک شده و بریزند. تعداد تاولها در یک فرد میتواند از چند عدد تا چند هزار متغیر باشد. بثورات روی صورت، کف دستها و کف پا، دهان، اندام تناسلی و چشم بروز میکند. بهبودی علائم معمولا بین دو تا چهار هفته طول میکشد و در اکثر موارد بدون درمان خود به خود از بین میروند.
آنطور که این مسئول در وزارت بهداشت تأکید داشته، علائم آبله میمونی به خودی خود در عرض چند هفته از بین میرود، اما «در برخی افراد میتواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود». نوزادان، کودکان و افراد مبتلا به نقص ایمنی زمینهای ممکن است در معرض خطر علائم جدیتر و مرگ ناشی از آبله میمونی باشند.
براین اساس، در کشورهای بومی (آفریقای مرکزی و غربی) حدود ۳ تا ۶ درصد مرگ در مبتلایان گزارش شده است که اغلب در کودکان یا افرادی بوده است که دچار بیماریهای زمینهای دیگری بودهاند. عوارض موارد شدید آبله میمونی شامل عفونتهای پوستی، عفونت ریه، التهاب مغزی و عفونتهای چشمی است که میتواند منجر به از دست دادن بینایی شود.
امیری درباره راههای انتقال این ویروس گفت که «از انسان به انسان از طریق تماس مستقیم با ضایعات پوستی عفونی یا مخاطی است. تماس نزدیک پوستی بین افراد، از جمله در حین رابطه جنسی و… نیز جزو راههای انتقال است. انتقال از راههای دیگر شامل قطرات و ترشحات تنفسی و احتمالاً آئروسلهای کوتاه برد که نیاز به تماس نزدیک طولانی مدت دارند، انتقال حین بارداری از طریق جفت از مادر به جنین یا حین زایمان و یا با تماس نزدیک پس از زایمان از مادر به نوزاد هم ممکن است اتفاق افتد.»
به گفتهی این پزشک متخصص، «تماس با مواد یا اشیایی که در تماس با ترشحات عفونی بیماران آلوده به ویروس شده است نظیر لباس یا ملافههای آلوده، بانداژ و پانسمان آلوده و ظروف آلوده شامل این انتقال از محیط آلوده میشود.»
«تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده، خوردن گوشت خام و یا کاملا پخته نشده و سایر محصولات حیوانات آلوده، گاز گرفتن یا چنگزدن و ایجاد خراش توسط حیوانات آلوده، استفاده از محصولات ساخته شده از حیوانات آلوده و لمس و یا حمل حیوانات آلوده یا مرده» از عوامل انتقال حیوان به انسان است که رئیس اداره بهداشت وزارت بهداشت برشمرده است.
راهکارهای پیشگیری از ابتلا به این بیماری در صورت مجاورت با یک فرد مبتلا از جمله، تماس نداشتن با افراد مشکوک به آبله، ایزوله کردن فرد بیمار یا مشکوک به بیماری، پوشاندن ضایعه پوستی با وسایلی چون گاز استریل، استفاده از ماسک بخصوص در صورت سرفه، خودداری از تماس پوستی، استفاده از دستکش، تعویض مکرر لباس، روتختی، شستن با آب و صابون بدن و ناحیه درگیر و ضدعفونی با محلول حاوی الکل به شمار میرود.
موضوع دیگر در این بین تأمین واکسن آبله میمونی است که با وجود اعلام تمایل به خرید واکسن از کشورهای تولیدکننده ظاهرا هنوز خریداری و وارد نشده است. اوایل امردادماه با اعلام وضعیت بهداشت اضطراری از سوی سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت از تلاش برای تأمین این واکسنها خبر داد.
امیری آنزمان گفته بود: «ما واکسن علیه این بیماری را تولید نمیکنیم اما درخواست خرید آن را دادیم که در حال بررسی است تا فعلاً تعداد محدودی را از کشورهای خارجی وارد کنیم که آن هم برای موارد احتمالی است؛ چون هیچ موقع این واکسیناسیون علیه آبلهمیمونی مانند کرونا عمومی نخواهد بود. اگر در آینده مواردی از بیماری در کشور شناسایی شوند، واکسن برای کادر درمانی خواهد بود که در مواجهه با بیماران باشند و جنبه استفاده عمومی نخواهد داشت.»
کمال حیدری معاون وزارت بهداشت تأیید کرده، بررسیها نشان میدهد افرادی که واکسن آبله را تزریق کردهاند تا حدی نسبت به این بیماری مصون هستند و دوره کمون بیماری آبله میمون پنج روز است. او اضافه کرد: «با اعلام سازمان جهانی بهداشت مبنی بر شیوع بیماری آبله میمون کیتهای تشخیصی در ایران تولید شده و آزمایشگاه مرجع کشور آمادگی نمونهبرداری در این خصوص را دارند.»
در کشورهای امارات متحده عربی، مراکش، هند، عربستان، آلمان، ایتالیا، کانادا، استرالیا، مکزیک، آرژانتین،بلژیک، دانمارک، فنلاند، نروژ، اسرائیل، هلند، اسپانیا، سوئد،بریتانیا، سوئیس نیز شماری از مبتلایان به این بیماری شناسایی شدهاند.