نگرانی مقامات اسرائیل از عقب‌نشینی احتمالی دولت بایدن در معامله با جمهوری اسلامی

در شرایطی که مقامات اروپایی ابراز امیدواری کردند که جمهوری اسلامی در نهایت پیشنهاد آنها برای احیای برجام را خواهد پذیرفت اما وبسایت «نور نیوز» وابسته به «شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی» اعلام کرد که پیش‌نویس اتحادیه اروپا «پاسخ روشنی درباره نگرانی‌های ایران در سه محور اصلی مذاکرات نداده است.»

خبرگزاری دولتی «ایرنا» گزارش داده بود «نقاط اختلاف باقی مانده حول سه موضوع می‌چرخد که در آن آمریکا در دو مورد انعطاف کلامی خود را بیان کرد، اما باید در متن گنجانده شود. مورد سوم مربوط به تضمین تداوم توافق هسته ای است.»

با اینهمه روزنامه «هاآرتص» پنجشنبه ۱۸ اوت (۲۷ امرداد) به نقل از مقامات اسرائیلی گزارش داد جمهوری اسلامی با وجود مسائل حل نشده، زمینه را برای امضای توافق هسته‌ای فراهم می‌کند.

منابع اسرائیلی می‌گویند با وجود پیشرفت در مذاکرات برای «احیای برجام» مواضع آمریکا و جمهوری اسلامی همچنان در تضاد است اما نگرانی اصلی آنها این است که ایالات متحده از وعده‌های خود به اسرائیل در مورد توافق عقب‌نشینی کند.

این وضعیت نشان می‌دهد با وجود اعلام آمادگی آمریکا برای پذیرفتن «متن نهایی» که جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ارائه داد اما به خاطر اینکه هنوز تصمیم نهایی در ایران گرفته نشده مشخص نیست آیا مذاکرات به نتیجه برسد یا نه!

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز چهارشنبه در جلسه غیرعلنی مجلس درباره مذاکرات ادعا کرد «هرگاه اطمینان پیدا کنیم همه خطوط قرمزمان مورد توجه قرار گرفته و نفع اقتصادی کامل از توافق پیش روی ما است، درباره مراحل بعدی بحث خواهد شد» اما مسئله اینجاست که او برای مصرف داخلی به نمایندگان مجلس شورای اسلامی و سایر مقامات و رسانه‌ها یک حرف می‌زند و برای خوشایند طرف غربی به ویژه آمریکا یک حرف دیگر! اتفاقاً مواضع متناقض امیرعبداللهیان با انتقاد حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان تهران مواجه شده است.

هنوز موانع کلیدی زیادی وجود دارد که دستیابی به توافق را پیچیده کرده است. بخشی از آنها مربوط به اختلافات میان جمهوری اسلامی و آمریکا در مورد تضمین و محدوده تحریم‌ها و مسائل موشکی و منطقه‌ای است اما بخش اساسی دیگر آن مربوط به اختلاف جمهوری اسلامی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

تریتا پارسی عضو پیشین نایاک و عضو مؤسسه «کوئینسی» که حامی معامله آمریکا با رژیم ایران است در توییتی ادعا کرده «پاسخ جمهوری اسلامی به متن نهایی اروپایی‌ها به‌موقع بوده و توپ در زمین آمریکاست.» او توافق احتمالی را «پیروزی بزرگ برای دولت بایدن خوانده است.»

With Iran's response given on time, the ball is now in the US court.

It will be a huge win for Biden to have the US return to the #IranDeal!

— Trita Parsi (@tparsi) August 15, 2022

نیکی هیلی سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل در دولت ترامپ در توییتی با اشاره به سوء قصد به جان مقامات آمریکایی و سلمان رشدی در خاک آمریکا نوشت «رهبر [رژیم] ایران آشکارا در تلاش است تا آمریکایی‌ها را در خاک ما به قتل برساند… ایالات متحده باید او را به عنوان یک تروریست تحریم کند، نه اینکه دست بدهد و با او معامله کند.»

Iran's Supreme Leader is openly trying to execute Americans on our soil.

The United States should sanction him as a terrorist, not shake hands and do a deal with him. https://t.co/fVYelS0AiW

— Nikki Haley (@NikkiHaley) August 17, 2022

روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران می‌نویسد «پرونده پادمانی، استخوان لای زخم مذاکرات شده است.» پرونده پادمانی اشاره به فعالیت‌های مشکوک اتمی جمهوری اسلامی با ابعاد نظامی است که آژانس اعلام کرده تهران باید در مورد آن پاسخگو باشد و مربوط به آثار اورانیوم کشف شده در سه سایت اعلام نشده است.

ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی درباره جلسه غیرعلنی که چهارشنبه در مورد وضعیت مذاکرات برگزار شد می‌گوید «تیم مذاکره‌کننده اصرار دارد که برای پایداری یک توافق لازم است موضوعات پادمانی بسته شود. ماهیت این سؤالات جدید را سیاسی می‌دانیم و به تبع آن لازم است آنها با اراده سیاسی کمک کنند که این موضوع بسته شود.»

به نظر می‌رسد پیچیدگی‌های مذاکرات و اختلافات میان جمهوری اسلامی و آمریکا و همچنین آژانس آنقدر زیاد باشد که تا هفته‌های آینده نیز بحث‌ها در اینباره ادامه پیدا کند بدون آنکه نتیجه مشخصی داشته باشد. مسئله‌ای که بارها اسرائیلی‌ها و برخی مقامات اروپایی به آن اشاره کردند و می‌گویند تهران به دنبال وقت‌کُشی برای دستیابی به بمب اتم است.