اثرات حذف ارز ترجیحی و افزایش هزینه تولید بر صنایع مختلف نمایان شده است. تولیدکنندگان روغن در پی مشکلاتی که با افزایش هزینه‌ها دچار شده‌اند بخش زیادی از کارگران خود را اخراج و سطح تولید را به شدت کاهش داده‌اند.
کارخانه روغن نباتی جهان در زنجان ۷۳ کارگر از مجموع ۸۵ خود را اخراج کرد. این خبر از یکسو شوک بزرگی برای کارگران شاغل در این کارخانه بود و از سوی دیگر هشداری جدی نسبت به تولید مواد خوراکی و امنیت غذایی ایران است.
کارخانه روغن نباتی جهان به دلیل مشکلات زیاد مالی، پس از اخراج اغلب کارگران شاغل، تصمیم دارد خط تولید را هم خاموش کند. ۷۳ کارگر از مجموع ۸۵ کارگر شاغل در کارخانه روز گذشته حکم اخراج خود را دریافت کردند. آنها به خبرگزاری ایلنا گفته‌اند قصد شکایت به اداره کار را دارند تا بتوانند تا زمان تعیین تکلیف کارخانه از حقوق بیمه بیکاری برخوردار شوند.
تعدادی از کارگران که به صورت میانگین ۱۵ سال سابقه کار دارند، گفته‌اند که «در حالی با اتمام قرارداد یک ماهه اخراج شده‌ایم که ۱۳ نفر از همکارانمان برای وصول مطالبات عقب افتاده خود برای شکایت به ما ملحق شدند.»
آنها می‌گویند چهار ماه حقوق فروردین تا تیرماه امسال را هم از کارفرما طلب دارند و همچنین طلبی قدیمی مربوط به سال‌های ۹۳ تا ۹۷ از کارفرما دارند و شکایت آنها پیرو آن مطالبات مزدی در اداره کار زنجان وجود دارد.
کارگران می‌گویند که «خواسته ما این است که با وصول مطالبات خود همانند گذشته بتوانیم در کار سابق خود مشغول کار شویم و برای همین تصمیم گرفتیم تا از کمک مراجع قانونی استفاده کنیم.»
در استان فارس نیز کارخانه روغن نرگس شیراز به دلیل مشکلات مالی برای تأمین مواد اولیه بیش از سه ماه است که خطوط تولید را خاموش و حقوق کارگران را پرداخت نکرده است.
یکی از کارگران شاغل در این کارخانه گفنه که «حدود سه ماه است که کارخانه روغن نباتی شیراز هیچ‌گونه تولیدی نداشته است و این در حالی است مجموعه نرگس شیراز در ماه‌های گذشته نیز با یک پنجم ظرفیت کارخانه فعالیت می‌کرد.»
به گفته این کارگر، تولید کارخانه روغن نباتی در ماه‌های گذشته سوددِه نبوده و مشکلات به حدی در این کارخانه عمیق است که واحد قوطی‌سازی و چاپ‌خانه کارخانه روغن نباتی شیراز حدود پنج الی شش سال است که به صورت کامل تعطیل شده است.
بر اساس اعلام کارگران، حدود ۴۰ الی ۵۰ نفر از نیروهای کارخانه روغن نباتی شیراز در یک الی دو سال آینده بازنشسته خواهند شد و تعداد پرسنل در دو الی ۳ سال آینده به ۱۰۰ نفر خواهد رسید.
کارگران روغن نرگس شیراز نه تنها سه ماه حقوق طلب دارند بلکه کارفرما حق بیمه درمانی آنها هم به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نکرده و حالا آنها نمی‌توانند از خدمات بیمه درمانی استفاده کنند. در آنسو مشکلات شدید معیشتی و هزینه سرسام‌آور اجاره خانه از دیگر مشکلات کارگران عنوان شده است.
به‌روز نشدن دستگاه‌ها و ماشین‌آلات کارخانه به دلیل تورم، و همچنین بحران در تأمین مواد اولیه و افزایش دستمزدها در ماه‌های گذشته توان تولید را از بسیاری از تولیدکنندگان گرفته و حجم تولید را در کشور کاهش داده است.
گزارش آماری مربوط به تورم تیرماه نشان می‌داد در این ماه نسبت به تیرماه سال گذشته، قیمت روغن مایع با افزایش ۳۲۷.۵ درصدی، روغن‌نباتی جامد ۲۸۵.۸ درصدی، برنج ایرانی درجه یک ۱۸۸.۴ درصدی، سیب‌زمینی ۱۷۳.۵ درصدی و ماکارانی ۱۶۶ درصدی داشته و در رأس گرانی اقلام اساسی بوده‌اند.
داریوش محمودی دبیر سابق انجمن روغن نباتی ایران یک سال پیش با هشدار نسبت به حذف نسنجیده ارز ترجیحی توسط دولت گفته بود که «تردیدی نیست که با حذف ارز ترجیحی قیمت کالاهای اساسی از جمله روغن ۱۰۰ درصد افزایش را تجربه خواهند کرد.»
به گفته دبیر سابق انجمن روغن نباتی ایران گفته بود که توان تولید ما در بخش روغن خام کمتر از ۱۰ درصد است و برای تامین این نیاز ملزم به واردات هستیم. بدین ترتیب روغن پالم از مالزی، روغن آفتابگردان از اوکراین و روسیه و روغن سویا از کشورهای آمریکای جنوبی وارد می‌شود.
در این میان حمله ولادیمیر پوتین به اوکراین هم قیمت جهانی دانه‌های روغنی را افزایش داد و در زنجیره تأمین این دانه‌های اختلالاتی ایجاد شد. در چنین شرایطی دانه‌های روغنی که قیمت جهانی آنها افزایش داشته به جای اینکه با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد ایران شوند با ارز نرخ صرافی در محدوده ۲۶ تا ۲۹ هزار تومان، وارد شوند. این تنها بخشی از چند برابر شدن هزینه تولیدکنندگان است. تورم عمومی کشور که در محدوده ۵۰ درصد است و همچنین افزایش دستمزدها نیز از دیگر دلائل افزایش هزینه تولید است که همه تولیدکنندگان توانایی رویارویی با آن را ندارند.
