ولادیمیر پوتین و ابراهیم رئیسی شنبه ۱۲ اکتبر (۲۱ آبان) به صورت تلفنی درباره افزایش روابط روسیه و جمهوری اسلامی در زمینههای مختلف از جمله مسائل لجستیک و تدارکاتی گفتگو کردند و قرار شده تماس میان آنها افزایش یابد! همزمان در ایران شماری از عوامل حکومت در مورد اینکه جمهوری اسلامی قربانی منافع روسیه شود هشدار دادهاند آنهم در حالی که این اتفاق قبلا افتاده است!
سه روز پیش از این تماس، نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت ملی روسیه به تهران سفر کرد و با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی دیدار کرد. رسانههای حکومتی مدعی شدند در این دیدار «طیف وسیعی از مسائل سیاسی و اقتصادی در راستای توسعه روابط دوجانبه و همکاریهای بینالمللی» به بحث گذاشته شد اما روابط عمومی شورای امنیت ملی روسیه هدف از سفر پاتروشف را «ادامه رایزنیهای مستمر امنیتی» اعلام کرد و افزود که ماه پیش هم در همین چارچوب «یک جلسه امنیت اطلاعات سایبری» به ریاست الگ خراموف معاون دبیر شورای امنیت ملی روسیه در تهران برگزار شده بود.
در همین ارتباط، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از سفر به ایران و کمک احتمالی مسکو به تهران برای سرکوب خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، ابراز نگرانی کرد. ند پرایس تاکید کرد که هر دو کشور «متاسفانه تجربه زیادی در زمینه سرکوب دارند.»
روزنامه «اورشلیم پست» در همین ارتباط چنین تحلیل کرده که کاملاً قطعی است بعد از حمایت آمریکا از اوکراین پوتین به دنبال انتقام است و روی جمهوری اسلامی و کره شمالی برای اینکه در چند جبهه وضعیت جنگی به آمریکا تحمیل کند حساب باز کرده است. در این تحلیل تأکید شده روسیه باید کیم جونگ اون رئیس جمهوری کره شمالی و ملاها را متقاعد کرده باشد که آنها توانایی ضربه زدن یا محدود کردن منابع نظامی آمریکا را دارند.
در بخشی از این مقاله با اشاره به «پیوند راهبردی» جمهوری اسلامی و کره شمالی آمده است، تهران و پیونگ یانگ آگاهاند که مقاومت هر کدام از آنها در برابر آمریکا توانایی دیگری را در برابر آمریکا تقویت میکند.
درواقع ملتهب شدن خاورمیانه یا شبه جزیره کره هر دو تأمین کننده منافع جمهوری اسلامی و کره شمالی در مقابل آمریکاست.
با اینهمه حشمتالله فلاحتپیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی میگوید: «روسیه منافع ایران را قربانی تبانی با غرب میکند.»
او توضیح داده «روسیه یکی از بزرگترین مصادیق نقض منشور سازمان ملل متحد را با تجاوز به خاک اوکراین مرتکب شد، الان به گونهای وضعیت را مدیریت میکند که کشورهای اروپایی و حتا اوکراین درخواست مذاکره با روسیه را دارند اما همزمان غربیها ایران را به عنوان متهم این جنگ زیر سئوال میبرند، بدون آنکه ایران بهرهای از این جنگ برده باشد.»
در حملات اوکراین به مواضع روسیه ۱۰ عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کشته شدند
نعمتالله ایزدی سفیر پیشین جمهوری اسلامی در مسکو نیز درباره دخالت در جنگ اوکراین میگوید: «به نظر میرسد ما مغلوب یک عملیات فریب از جانب روسیه شده باشیم که به نظر من به هیچ عنوان تامینکننده منافع ملی ما نیست.»
او با اشاره به اینکه روسیه «منافع خود را فدای منافع ما نمیکند گفت «جنگ اوکراین ارتباطی با برجام نداشت، اما وقتی این توافق و مذاکرات آن به موضوع فروش پهپادها به روسیه گره میخورد، منافع ملی ما را هدف قرار داده که باید در این مسئله از مقامات روسیه طلبکار باشیم که ما را در جنگ اوکراین دخیل کردهاند.» این سخنان در حالیست که جمهوری اسلامی به روسیه پهپادهایی را برای استفاده در جنگ علیه اوکراین ارسال کرده است.
تحلیلگران اغلب روابط جمهوری اسلامی و روسیه را در مقطع فعلی بر اساس پشتیبانی و همکاری نظامی طرفین در جنگ اوکراین تفسیر میکنند اما در بعضی گزارشها نیمنگاهی نیز به تحولات داخلی ایران و تداوم خیزش مردم علیه حکومت انداخته میشود. منابع غیررسمی میگویند در دو ماه گذشته افزایش تعداد پروازهای مسافربری میان تهران به دو فرودگاه مسکو با هواپیماهای «ماهان ایر» اصلاً عادی نیست و این احتمال وجود دارد که مسافران آنها خانوادههای مسئولان ردههای مختلف جمهوری اسلامی باشند که از ایران به دامان روسیه یا «برادر بزرگ» فرار میکنند.