روزهای یکشنبه و دوشنبه ۱۱ و ۱۲ دیماه مدارس و دانشگاهها در چند شهر از جمله تهران، ری، کرج، اصفهان، کرمانشاه و چند شهر دیگر تعطیل اعلام شده است.
هرچند ادعا میشود این تعطیلیها که شاید بیشتر نیز شوند به دلیل آلودگی هواست اما برخی منابع میگویند مسئله اساسی کنترل اعتراضات است زیرا تجربه بیش از سه ماه خیزش انقلابی نشان داده که موج اعتراضات در روزهایی که دانشجویان و دانشآموزان صبحها در دانشگاهها و مدارس تظاهرات میکنند به خیابانها کشیده میشود و تا نیمههای شب ادامه پیدا میکند.
در دهههای اخیر اغلب جریانهای فعال سیاسی در دانشگاهها تحت نفوذ گروههای اصلاحطلب بود اما مدتهاست که وضعیت دگرگون شده است. در جریان خیزش اخیر در ایران شعارهای بیسابقهای علیه علی خامنهای و کل نظام در دانشگاهها سر داده شد.
سردار پاسدار رمضان شریف سخنگوی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در یک سخنرانی با انتقاد از «کوتاهی در محیط آموزش و پرورش و دانشگاهها برای آگاهسازی جوانان» گفته «در جریانات اخیر فلش حمله دشمن به سمت رهبری بود!»
هفتههاست شرایط در مدارس و دانشگاههای ایران پُلیسی شده. یک معلم شاغل در یک مدرسه دولتی در غرب تهران به کیهان لندن میگوید: «وضعیت در مدارس افتضاح است. مدیران مدارس را مجبور میکنند از معلمان و دانشآموزان گزارش وضعیت بنویسند. معلمها را نسبت به هم بیاعتماد کردند. بعد از بازداشت چند مدیر و معلم شایعه شد حکومت در مدارس یکی دو نماینده بین پرسنل گذاشته است.»
دانشآموزان: مرگ بر دیکتاتور!
شهرک امید تهران
چهارشنبه ۲۰ مهرماه ۱۴۰۱#مهسا_امینی #IranRevolution2022 #MahsaAmini pic.twitter.com/lSPyma5T8w— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 12, 2022
او میافزاید: «در بعضی مدارس اخیراً به معلمان چادری یا آنهایی که علنی از نظام دفاع میکنند به هر بهانهای پاداش میدهند. مثلاً به دلیل رعایت حجاب یا مشارکت فرهنگی!»
مدیر یک دبیرستان پسرانه در خراسان نیز به کیهان لندن میگوید: «حکومت اگر میتوانست رسماً اعلام میکرد مدارس در تمام مقاطع تا اطلاع ثانوی تعطیل است اما نمیتواند! برای آنها تنها چیزی که اهمیت ندارد وضعیت درسی بچههاست. دو سه سال کرونا مدارس را تعطیل کرد حالا هم مدارس را تعطیل میکنند چون از اعتراضات میترسند. شاخص آلودگی هوا قبلاً هم بالا بود و حتا بیشتر از الان! چرا آنوقت تعطیل نمیکردند؟! موضوع این است که دیگر حریف جوانها نمیشوند.»
این مدیر دبیرستان در ادامه توضیح میدهد: «من قبلاً سالها دبیر بودم و بیشتر عمرم را سر کلاس با دانشآموزان سر و کار داشتم و میفهمم جنس نسلی که امروز محصل است حتا با بچههای پنج شش سال قبل هم قابل مقایسه نیست. چند نفر از این آقایان گفتهاند در زندان هیچکدام از بازداشتیها دنبال مُهر نماز نبودند! این یک واقعیت است! نظام آموزشی فعلی ظرفیت پاسخگویی به نسلهای جدید را ندارد؛ نه از نظر علمی و نه از نظر فرهنگی و اجتماعی. محسن شکاری که اعدام شد یکی از همین جوانها بود. اینها بچههایی نیستند که تحمل کنند و دم نزنند.»
اعتراضات دانشآموزان ادامه دارد: نه به جمهوری اسلامی!#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری#Iran #IranRevolution #IranProtests #IranProtests2022 pic.twitter.com/UdBWnEH5wS
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 4, 2022
در این میان، روزنامه بریتانیایی «دیلی میل» اول ژانویه ۲۰۲۳ در گزارشی نوشته است، شواهد نشان میدهد که رژیم ایران «کنترل دانشگاهها را از دست داده» و مقامات میگویند «جوانان به زبانی صحبت میکنند که ما نمیفهمیم.»
بررسیها نشان میدهد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دیگر نمیتواند مخالفت را در میان جوانان تحصیلکرده خنثی کند و کنترل اوضاع در دانشگاهها از دست حکومت خارج شده است.
«دیلی میل» مینویسد، وسعت اعتراضات در دانشگاههای ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ تا کنون هیچوقت به اندازه اعتراضات اخیر نبود. آنها خواستار سرنگونی رژیم هستند و علیه علی خامنهای شعارهای تند سر میدهند. این اعتراضات حتا پس از اعدام دو نفر از معترضان بازداشتی از جمله در ملاء عام و بازداشت هزاران نفر از مردم همچنان ادامه پیدا کرده است.
بسیاری تحلیلگران بر این باورند که حرکات دانشجویی به نوعی «الهامبخش اعتراضات است. شماری از رهبران دانشجویی که صحبتهای آنها به دست «دیلی میل» رسیده میگویند در ایران «مقاومت دانشجویی» شکل گرفته و بسیار بیش از آنچه به نظر میرسد «سازماندهیشده» است.
در این میان، سازمان مجاهدین خلق چنین تبلیغ میکرد که گویا اعتراضات دانشجویی را سازماندهی میکند! اما اواخر آبان ۱۴۰۱ دانشجویان دانشگاه «خواجه نصیر» در واکنش به این تبلیغات شعار دادند «مردم ما بیدارند، از رجوی بیزارند!»
دانشگاه خواجه نصیر: مردم ما بیدارند، از رجوی بیزارند!
تهران
یکشنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۱#انقلاب_ایران#برای_ایران#IranRevolution pic.twitter.com/jELEo0SLsy
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) November 20, 2022
از سوی دیگر، در تهران ۱۸ آذرماه دفتر بسیج دانشجویی دانشگاه «شریف» (آریامهر) به آتش کشیده شد. هشتم دیماه نیز دفتر بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال به آتش کشیده شد.
«دیلی میل» با اشاره به تحرکات دانشجویان به نقل از یکی از آنها مینویسد که وی به همراه یک نفر دیگر در تاریکی شب به یک پایگاه بسیج در سعادتآباد رفتند و آنجا را با بنزین به آتش کشیدند.