پس از اعلام رسمی اجرای حکم اعدام علیرضا اکبری معاون پیشین وزارت دفاع جمهوری اسلامی به اتهام جاسوسی برای انگلیس، تنشها در روابط تهران و لندن تشدید شد.
روزنامه ساندیتلگراف در گزارشی به نقل از منابع خود نوشت دولت بریتانیا، در پی اجرای حکم اعدام اکبری در حال بازنگری در سیاست خود در مورد توافق اتمی است و شاید به حمایتهای خود از احیای برجام پایان دهد.
روز شنبه ۲۴ دیماه دولت بریتانیا اعدام اکبری را که شهروند دوتابعیتی ایرانی- انگلیسی بود «بُزدلانه» و «وحشیانه» خواند و در واکنش به این اقدام محمدجعفر منتظری دادستان کل جمهوری اسلامی را تحریم کرد و موقتاً سایمون شرکلیف سفیرش در تهران را فراخواند. جیمز کلورلی وزیر خارجه انگلیس نیز تهدید کرد «پاسخ ما به جمهوری اسلامی ایران به امروز محدود نمیشود و در حال بررسی اقدامات بیشتر هستیم.»
آمریکا، آلمان، فرانسه و هلند نیز با محکوم کردن این اقدام، خواستار توقف اعدامها در ایران شدند.
خبرگزاری «میزان» وابسته به قوه قضائیه جمهوری اسلامی مدعی شد که اکبری برای جاسوسی دستمزدهایی به مبالغ یک میلیون و ۸۰۰ هزار یورو، ۲۶۵ هزار پوند و ۵۰ هزار دلار دریافت کرده است. همچنین اعلام شده جاسوسیهای وی «مصداق جنایت گسترده علیه امنیت داخلی و خارجی کشور است، به گونهای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور در حد وسیع شده است.»
از اتهامات اکبری ارائه آموزشهای اطلاعاتی، آموزش ضدتعقیب (با هدف تامین امنیت محکوم در قرارها)، آموزش ضد بازجویی، پوشش اطلاعاتی، آموزش جمعآوری اطلاعات (با هدف افزایش موفقیت محکوم در جمعآوری اطلاعات در مواجهه با افراد دارای دسترسی)، برگزاری جلسات گسترده با مأموران MI6 تأسیس شرکت پوششی در خارج از کشور به منظور به انحراف کشاندن نهادهای امنیتی ایران، ارائه ابزارهای ارتباطی ویژه و استفاده از عنصر رابط عنوان شده است.
امانوئل ماکرون رییس جمهوری فرانسه، اعدام علیرضا اکبری را اقدامی «فجیع و وحشیانه» خواند و ضمن اعلام همبستگی با بریتانیا و مردم ایران گفت: «نام اکبری به فهرست بسیار طولانی قربانیان سرکوب و مجازات اعدام در ایران اضافه شد.»
آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان هم با انتشار توییتی نوشت: «اعدام علیرضا اکبری یکی دیگر از اقدامات غیرانسانی رژیم ایران است. ما در کنار دوستان بریتانیایی خود هستیم و به هماهنگیهای نزدیک خود علیه رژیم و حمایت از مردم ایران ادامه خواهیم داد.»
🔴پس از پخش این خبر از رسانههای داخلی و صداوسیمای جمهوری اسلامی، رویترز از قول وزارت امور خارجه #انگلیس نوشت گزارشها مبنی بر بازداشت یک دیپلمات انگلیسی در تهران به اتهام جاسوسی «کاملا نادرست»است.
🔴سخنگوی وزارت خارجه انگلیس:گزارشهای دستگیری #دیپلمات_انگلیسی در ایران کذب محض است! pic.twitter.com/LTBGdEscA0— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 6, 2022
روزنامه «کیهان تهران» در گزارشی با عنوان «ایستگاه آخر وطنفروشی» نوشت «در شرایطی که انگلیس همواره به جاسوسان خود درباره عدم اعمال مجازات در صورت دستگیری اطمینان میدهد، اعدام علیرضا اکبری عنصر جاسوسی انگلیس بهعنوان اولین پرونده جاسوسی منجر به اعدام برای این کشور پیام واضحی برای سایر عوامل وابسته به انگلیسیها مخابره میکند.»
در این گزارش با تعریف و تمجید از دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی تأکید شده «اکبری اولین جاسوس انگلوساکسونها در ایران بود که اعدام شد. همین امر انگلیسیها را پریشان کرده چون تبعات این شکست، برای لندن بسیار بزرگ است. حال ایران با دستگیری و اعدام این جاسوس بزرگ، توان بالای اطلاعاتی خود را به رخ روباه پیر کشیده است.»
روزنامه «وطن امروز» از رسانههای نزدیک به نهادهای امنیتی نظام در گزارشی با عنوان «اعدام لندنسوز» واکنش مقامات بریتانیا به اعدام اکبری را «غم کارفرما در فراق جاسوس» خوانده است.
عبدالله گنجی عضو شورای اطلاعرسانی دولت (مدیر مسئول روزنامه همشهری) نیز خواستار حمله به سفارت انگلیس شده و مینویسد: «سفارت انگلیس جاسوس، اکبری را جذب و برای خروجش از کشور سناریو سکته را طراحی و اسرار وزارت دفاع را…؛ حالا بستن سفارت یا اخراج سفیر هیچ، لااقل بچهحزباللهیها اینجای تاریخ را به هم پیوند دهند که این سفارت کارکردش در امتداد سفارت آمریکا است و میشود نام آن را همیشه لانه جاسوسی ۲ گذاشت.»
بعضی معتقدند تصمیم انگلیس برای فراخواندن سفیرش مرتبط با تصمیم اروپاییها برای قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی است و خروج او در واکنش به اعدام اکبری صرفاً مواضع در چارچوب اعلامشدهی وزارت خارجه بریتانیاست و این تصمیم ماهیتی فراتر از اینها دارد.
با ادامه اعتراضات در ایران کیهان لندن اواسط آبان به نقل از منابع آگاه گزارش داد که وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه (ساس) سفارت انگلیس و پرسنل آن را به شدت زیر نظر گرفتهاند.
حالا اقدام بریتانیا مبنی بر فرا خواندن سفیرش از تهران احتمالاً وضعیت «احیای برجام» را بیشتر تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین یک روز پیش از اعلام رسمی اجرای حکم اعدام اکبری، نمایندگان پارلمان بریتانیا در یک رایگیری از افزودن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فهرست «سازمانهای تروریستی» این کشور حمایت کرده بودند.