در شرایطی که مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی متوقف شده است، گفته میشود همچنان پشت پرده طرفین در مورد تبادل گروگانهای آمریکایی در ازای آزاد ساختن بخشی از پولهای بلوکه شده ایران گفتگو میکنند.
وقتی سفیر سوئیس در تهران با نادیده گرفتن انقلاب آزادیخواهانه مردم ایران به ویژه زنان، چادر سایه به سر میکند و با همراهی ملایان راهی قم میشود، شک کردن به آنچه پشت پرده میگذرد چندان عجیب نیست زیرا سوئیس سالهاست واسطهی روابط رژیم ایران و ایالات متحده است.
کافیست پرسیده شود چه ضرورتی دارد وقتی زنان ایران علیه حجاب اجباری و تبعیض جان خود را کف دست گرفته و علیه حکومت دینی به خیابانها آمدهاند، چادر بر سر کردن سفیر سوئیس چه پیامی دارد هم به حکومت و هم به مردم دارد؟!
«مذاکرات واشنگتن و تهران» برای آزادی گروگانها؛ موفقیت سیاست گروگانگیری یا سیاست پهپادی؟!
در این میان، برخی تحلیلگران بر این باورند همین سطح گفتگوها نیز پوششی برای مذاکره درباره مسائل بیشتر خواهد بود. با وجود این دستکم دو سال است موضوع تبادل زندانیان در ازای آزاد ساختن بخشی از پولهای بلوکه شده ایران مطرح است اما در عمل این اتفاق نیفتاده است.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه اخیراً بطور رسمی از تلاش عمان برای تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا قدردانی کرده است. این در حالیست که شماری شهروند ایرانی به اتهام دور زدن تحریمها در آمریکا بازداشت هستند.
البته ناصر کنعانی مذاکرات غیرمستقیم بین آمریکا و جمهوری اسلامی را نیز تأیید میکند اما میگوید «تبادل در حال انجام بود که با بدعهدی آمریکا انجام نشده است.»
تظاهرات در ایذه: تا آخوند کفن نشود، این وطن وطن نشود
پنجشنبه ۲۷ بهمن ۱۴۰۱#مهسا_امینی #انقلاب_ملی_ایران#IranRevolution pic.twitter.com/M3yuOWmufC
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) February 16, 2023
پایگاه خبری «المانیتور» سوم اسفند گزارش داد رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، هفته گذشته همراه با یک هیئت آمریکایی برای گفتگوهای آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس به منطقه رفته است. وی با شرکای آمریکا در خاورمیانه برای اتخاذ مواضع بازدارنده قویتر علیه جمهوری اسلامی، تأکید مجدد بر نقض حقوق بشر در ایران و سرکوب معترضان و نگرانی از ارسال پهپادهای تهاجمی به روسیه علیه اوکراین و بیثبات ساختن خاورمیانه صحبت کرده است.
رابرت مالی همچنین یک سفر جانبی به عمان داشته است. کشوری که برای مدت طولانی رابط میان تهران و واشنگتن در برجام بود.
المانیتور مینویسد آمریکا در حالی که دیپلماسی را بهترین گزینه میداند اما برجام را نادیده میگیرد. علاوه بر میانجیگری اتحادیه اروپا، پیامهایی بطور مرتب از طریق مقامات قطری، عمانی، عراقی و بریتانیایی بین واشنگتن و تهران رد و بدل میشود.
به نظر میرسد بیشتر ترافیک دیپلماتیک مربوط به تبادل احتمالی گروگانهای آمریکایی باشد. مبادله با آمریکاییها احتمالاً منجر به بازگشت سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز به ایالات متحده میشود که همگی به ناحق در ایران زندانی شدهاند.
در صورتی که این مبادله عملی شود، حدود ۷ میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده ایران در بانکهای کرهجنوبی آزاد میشود.
۲/۲
پایگاه خبری «واشنگتن فریبیکن» گزارش داد ائتلافی از فعالان تحت حمایت جرج سوروس، چارلز کُخ و صندوق «برادران راکفلر» در حال راهاندازی یک کمپین لابی مخفی جهت «احیای برجام» از طریق مرتبط کردن آن با جنبش حقوق بشر در ایران هستند.https://t.co/0MfnchzsM8 pic.twitter.com/dQkVmUWn5V— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) February 3, 2023
طبق گزارشها، قطر در حال میانجیگری در مورد سازوکار تأمین مالی این بسته است که با توجه به تحریمهای بخش مالی و بانکی ایران، نیازمند کمی طراحی است. پیشتر گفته شده بود که مبالغ آزاد شده فقط میبایست به مصرف ضروریات خوراکی و دارویی ایران برسد. ولی معلوم نیست چه ابزاری برای کنترل این موضوع وجود دارد.
یک مقام ارشد ایرانی گفته «ما هنوز بطور غیرمستقیم در حال مذاکره هستیم و برای مبادله آمادهایم.»
المانیتور که به نظر میرسد موضع آن موافق با معامله رژیم ایران و آمریکاست در ادامه مینویسد «به نظر میرسد ایران در سیاست خارجی دچار دودستگی شده که از پیامدهای اعتراضاتی است که پس از سرکوب حکومت فروکش کرده است.»
واسطهها به حکومت ایران پیام میدهند که تا دولت بایدن سر کار است برای توافق قدم بردارد زیرا احتمالاً دولت بعدی آمریکا از جمهوریخواهان خواهد بود و معامله سختتر میشود.
مقامات جمهوری اسلامی با وجود اینکه اروپا و آمریکا دائم تکرار میکنند به دنبال مذاکره اتمی نیستند و روی اعتراضات متمرکز شدند اما اصرار دارند که راه برای معامله اتمی و مذاکره باز است. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه و ابراهیم رئیسی در اغلب مصاحبهها و سخنرانیهای خود در ماههای اخیر ادعا کردند که آمریکا پشت پرده برای مذاکره پیام میفرستد و «بطور مستمر با آنها در ارتباط هستیم» اما خودشان هم در یک مصاحبه دیگر همین ادعاها را نقض میکنند!
ادعای مذاکره وزارت خزانهداری آمریکا و بانک مرکزی جمهوری اسلامی
در بین مقامات جمهوری اسلامی تمایل شدیدی دیده میشود که اعلام کنند کانالهای ارتباطی با آمریکا برقرار است و بر اوضاع مسلط هستند. در همین ارتباط علی علیزاده عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی مجلس به نقل از امیرعبداللهیان ادعا کرده عمان پیامهایی میان مقامات ایران و آمریکا رد و بدل میکند و قرار است «در آیندهای نزدیک با خبری خوش به ایران سفر کند.»
علیزاده حتا گفته «اتفاق دیگری که در ارتباط با مسائل پولی و بانکی افتاده، ورود بانک مرکزی قطر به مناقشه ایران و آمریکا و ایفای نقش واسطه در این حوزه است، در همین چارچوب مذاکراتی غیرمستقیم میان خزانهداری آمریکا و بانک مرکزی ایران به واسطه بانک مرکزی قطر در جریان است.»
از سوی دیگر ند پرایس تأیید کرده رابرت مالی با مقامات عمانی مشورت میکند با اینهمه مذاکره برای احیای برجام را رد کرده است. قابل توجه اینکه موازی با این اخبار و شایعات، موضوع فعال شدن «مکانیسم ماشه» نیز طرح شده است. مسئلهای که میتواند زمینهساز ارجاع پرونده اتمی جمهوری اسلامی به شورای امنیت باشد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با رد ادعاهای علیزاده گفته پیگیری مذاکرات اتمی برای آمریکا اولویت ندارد. ند پرایس گفته پیام دولت بایدن به جمهوری اسلامی روشن است: آزادى شهروندان ما، توقف تأمین پهپاد برای روسیه و آزادى مردم ایران.