برای جمهوری اسلامی که به دلیل پشتیبانی تسلیحاتی از روسیه در جنگ علیه اوکراین، سرکوب اعتراضات داخلی، تهدیدات اتمی و موشکی از سوی غربی‌ها به ویژه دولت‌های اروپایی زیر فشارهای سیاسی و تحریم قرار گرفته است هر روزنه‌ای از هر سو برای مذاکره امیدوارکننده است.
با زمینه‌سازی چینی‌ها کاترین کولونا وزیر خارجه فرانسه پنجشنبه ۱۷ فروردین با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی در پکن دیدار کرده است. کولونا در هیأتی که در رأس آن امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه قرار داشت برای بهبود روابط دوجانبه با چین به پکن سفر کرده بود.
در رسانه‌ها گزارش شد که وزیر خارجه فرانسه از امیرعبداللهیان خواسته به بازداشت خودسرانه و همچنین ممنوعیت خروج شهروندان فرانسوی در ایران پایان داده شود و فوری آزاد شوند.
این افراد شامل سسیل کوهلر و همسرش که عضو فدراسیون آموزش و فرهنگ سندیکای نیروی کار فرانسه هستند به همراه برنارد فلن، لوئیس آرنو، بنژامن بری‌یر، فریبا عادلخواه شهروند فرانسوی- ایرانی و یک فرد دیگر است که نام او اعلام نشده است.
وزارت خارجه فرانسه در بیانیه خود به این موضوع نیز اشاره کرده و گفته است کاترین کولونا در این دیدار به وضعیت داخلی ایران، منطقه و برنامه اتمی جمهوری اسلامی نیز پرداخته و بر نگرانی فرانسه از نحوه برخورد مقامات جمهوری اسلامی با این موضوعات تاکید کرده است.
امیرعبداللهیان در توییتی درباره گفتگو با وزیر خارجه فرانسه نوشت که ملاقت‌شان دو ساعت طول کشید و درباره مناسبات دوجانبه، توافق اخیر تهران و ریاض، اوکراین، مسائل منطقهای از جمله فلسطین و لبنان، لغو تحریم‌ها و برنامه اتمی جمهوری اسلامی صحبت شده است.
وی تأکید کرد «ضمن انتقاد از رفتار دولت فرانسه در عدم اجرای تعهدات برجامی، بر لزوم رعایت و احترام به حقوق شهروندان معترض فرانسوی تاکید کردم!» وی همچنین گفت «بر تداوم مذاکرات و رعایت احترام متقابل برای عبور از چالش‌ها توافق داریم.»
همچنین ضمن انتقاد از رفتار دولت فرانسه در عدم اجرای تعهدات برجامی، بر لزوم رعایت و احترام به حقوق شهروندان معترض فرانسوی تاکید کردم.
بر تداوم مذاکرات و رعایت احترام متقابل برای عبور از چالش‌ها توافق داریم.۲— H.Amirabdollahian امیرعبداللهیان (@Amirabdolahian) April 7, 2023
صباح زنگنه کارشناس مسائل بین‌الملل به خبرگزاری ایسنا گفته «چین از توان اقتصادی بالایی برخوردار است و می‌تواند با اصلاح روابط ایران و اروپا مسیر تجارت بین‌المللی را هموار کند.»
او ادعا کرده «در حال حاضر چین عملاً قبله‌گاه کشورهای مختلف و به خصوص مناطق بحرانی دنیا شده است، یکی از بحران‌های بزرگ جهان، بحران روسیه و اوکراین است که چین در این زمینه ابتکارهایی را از خود مطرح کرد و خواهان حل و فصل بحران اوکراین به صورت مسالمت‌آمیز است.»
وی تصریح کرد: «یکی دیگر از بحران‌ها و موضوعات منطقهای که تنش در روابط میان ایران و عربستان بود با میانجیگری چین و ادامه این فعالیت‌ها منجر به توافق بین ایران و عربستان شد.»
این تحلیلگر همچنین گفته «چین یکی از اعضای امضاکننده‌ی برجام بوده و به نظر می‌رسد بتواند از بحرانی‌تر شدن مسئله اتمی جمهوری اسلامی و درگیر شدن کشورها جلوگیری نماید.»
پیش از این نیز شماری از کارشناسان و افراد امنیتی جمهوری اسلامی مطرح کردند که چین می‌تواند روابط پر تنش میان جمهوری اسلامی و اسرائیل را نیز تغییر دهد.
حسین موسویان از مهره‌های امنیتی جمهوری اسلامی که به عنوان پژوهشگر در دانشگاه پرینستون فعالیت می‌کند در یادداشتی که اواین فروردین ۱۴۰۲ «میدل‌ایست آی» منتشر کرد با اشاره به توافق با عربستان می‌نویسد «اسرائیل و ایران عملاً در شرایط نیمه‌جنگی بسر می‌برند. پکن با هر دو طرف رابطه قوی دارد و می‌تواند برای برقراری آتش‌بس بین دوطرف میانجیگری کند.»
برای جمهوری اسلامی این برنامه که چین بخواهد بین آنها و دولت‌های اروپایی میانجیگری کنند یک فرصت فوق‌العاده است با اینهمه ماکرون در دیدار اخیر خود با شی جین‌پینگ رئیس‌جمهوری چین، با اشاره به جنگ اوکراین از وی خواست که روسیه را «سر عقل بیاورد.» این در شرایطی است که روس‌ها پای جمهوری اسلامی را به جنگ اوکراین باز کردند.
شبکه «پرس تی‌وی» به نقل از امیرعبداللهیان گزارش داده «ایران و فرانسه بر ادامه گفتگوها برای غلبه بر چالش‌ها توافق کردند.» این در حالیست که کاترین کولونا اواسط بهمن ۱۴۰۱ در سفر به عربستان گفته بود مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی به بن‌بست رسیده است.
وی با اشاره به افزایش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی تأکید کرده بود «متأسفانه نگرانی ما به موضوع هسته‌ای محدود نمی‌شود، ایران برای کل منطقه یک تهدید است و به دنبال بی‌ثبات کردن آن است و مستقیم یا از طریق نیابتی‌ها و واسطه‌ها به دنبال دخالت در کشورهای همسایه است.»
منابع حکومتی در ایران گزارش دادند سران چین و فرانسه «حمایت خود را از مذاکرات سیاسی و دیپلماتیک برای رفع تحریم‌های ایران مورد تاکید قرار دادند» اما در بیانیه و صحبت‌های آنها هیچ اشاره مستقیمی به ضرورت رفع تحریم‌های ایران نشده است!
