چهارمین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان پنجشنبه ۲۴ فروردین در سمرقند دومین شهر بزرگ ازبکستان در حالی برگزار شد که امیرخان متقی به نمایندگی از گروه طالبان به عنوان «وزیر خارجه افغانستان» در این نشست حضور داشت.
در این نشست وزرای خارجه چین، روسیه، جمهوری اسلامی، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان درباره حل و فصل سیاسی بحران افغانستان، وضعیت انسانی و اقتصادی در این کشور و همچنین راهکارهای اجرای پروژه‌های حمل و نقل و انرژی با مشارکت طالبان گفتگو کردند.
وزرای حاضر در این نشست با اعلام نگرانی عمیق خود در مورد وضعیت امنیتی مرتبط با تروریسم در افغانستان تأکید کردند تمامی گروه‌های تروریستی شامل داعش، القاعده، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، تحریک طالبان پاکستان، ارتش آزادیبخش بلوچستان، جیش‌العدل و غیره، مستقر در افغانستان تهدید جدی برای امنیت منطقه و جهان به شمار می‌روند.
مقامات شرکت کننده در این نشست همچنین خاطرنشان کردند «آمریکا و متحدانش باید مسئولیت وضعیت دشوار کنونی در افغانستان را به عهده بگیرند، باید فوراً تحریم‌های یکجانبه علیه افغانستان را بردارند و دارایی‌های آن در خارج از کشور را به نفع مردم افغانستان مسترد کنند.»
در این بیانیه همچنین آمده است: «وزرای حاضر تلاش‌های دولت موقت افغانستان برای مقابله با داعش خراسان را مورد توجه قرار دادند و از آن خواستند اقدامات قابل مشاهده و راستی‌آزمایی را در اجرای تعهدات اعلام شده خود در زمینه مبارزه با تروریسم، انهدام و از بین بردن انواع گروه‌های تروریستی به منظور جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان توسط هر گروه تروریستی اتخاذ کند.»
وزرای شرکت کننده در این نشست همچنین تأکید کردند مقامات افغانستان باید اقدامات موثری را برای حفظ ایمنی، امنیت و حقوق مشروع نهادها و شهروندان خارجی اتخاذ کنند.
وزیر خارجه ازبکستان در آغاز این نشست گفت: «امروز بار اصلی احیای اقتصاد افغانستان و ارائه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان بر دوش ما افتاده است.» بختیار سعیداف هشدار داد: «وضعیت افغانستان همچنان وخیم است و می‌تواند بر امنیت منطقه تاثیر بگذارد.»
امیرعبداللهیان نیز در سخنانی تأکید کرد: «افزایش تنش‌های مرزی، استمرار قاچاق مواد مخدر و عدم تسهیل حقابه منابع آبی مشترک، تصویر مناسبی از تعامل متقابل در برابر حسن نیت و رویکرد همکارانه جمهوری اسلامی ایران به نمایش نمی‌گذارد.»
رسانه‌های جمهوری اسلامی همچنین اعلام کردند که در حاشیه این نشست امیرعبداللهیان با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان نیز جداگانه گفتگو کرد. خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران ادعا کرده امیرعبداللهیان از طالبان به خاطر ممنوع شدن تحصیل دختران در افغانستان و عدم اهتمام آنها به ایجاد حکومت فراگیر، رعایت نشدن حقوق شهروندی و اقوام و مسائل دیگر انتقاد کرده اما خود امیرعبداللهیان سخنان خود را «نصیحت» و «توصیههای دلسوزانه برای کمک به حکمرانی خوب» توسط طالبان نامیده است.
امیرعبداللهیان همچنین با حنا ربانی وزیر خارجه پاکستان نیز به صورت جداگانه دیدار و گفتگو کرد.
نخستین نشست کشورهای همسایه افغانستان در شهریور ۱۴۰۰ به صورت مجازی با حضور وزرای خارجه شش کشور همسایه افغانستان و به میزبانی چین برگزار شد. دومین نشست نیز آبان ۱۴۰۰ در تهران و سپس نشست سوم دوباره به میزبانی چین برگزار شد.
شماری از رهبران سیاسی مخالف طالبان که پس از بازگشت گروه طالبان «شورای مقاومت ملّی برای نجات افغانستان» را ایجاد کرده‌اند، در بیانیه‌ای از مقامات شش کشور در این نشست خواسته‌اند تا طالبان را به عنوان «تهدید علیه امنیت همسایه‌ها و جهان» زیر فشار قرار دهند. در این بیانیه آمده است: «شورای مقاومت ملّی از سران نشست سمرقند می‌خواهد که طالبان را به عنوان تهدید علیه امنیت همسایه‌ها و جهان زیر فشار قرار دهند و در خلع آنها از تسلط نامشروع کنونی و جایگزینی نظام مردم‌سالار، مردم افغانستان را یاری رسانده و حمایت نمایند.»
