رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با رادیو ملّی آمریکا (NPR) جملهای را تکرار میکند که چند سال است تکرار میشود. وی میگوید «میدانیم جمهوری اسلامی فقط چند هفته با ساخت سلاح اتمی فاصله دارد و اگر آنها تصمیم میگرفتند اورانیوم را تا حد تسلیحاتی غنی کنند، به اندازه کافی به ساختن یک بمب نزدیک بودند.»
وی در پاسخ به این پرسش ماری لوئیز کِلی (مجری برنامه) که «چقدر طول میکشد تا آنها یک بمب و موشک با قابلیت حمل کلاهک هستهای داشته باشند؟» گفت: «این اطلاعات طبقهبندی شدهای است که من نمیتوانم وارد آن شوم، اما بیشتر طول میکشد… ما به شدت روی جلوگیری از تصمیم ایران برای غنیسازی اورانیوم در سطوح تسلیحاتی متمرکز هستیم.»
رابرت مالی تأکید کرده اگر جمهوری اسلامی در نظر میداشت تا میزان کافی اورانیوم برای دستیابی به سلاح را فراهم کند، در مدت کوتاهی به آن میرسید.
مالی همچنین در پاسخ به این پرسش که «آیا ادعای مقامات جمهوری اسلامی را که میگویند دنبال ساخت بمب اتم نیستند باور دارید؟» توضیح داده «بر اساس بررسی اطلاعاتی ما معتقدیم در این مرحله، آنها تصمیمی برای دستیابی به بمب نگرفتهاند اما این برای ما کافی نیست و به همین دلیل است که برای ما بسیار مهم است و پرزیدنت بایدن به صراحت گفته است که اجازه نخواهیم داد ایران به سلاح هستهای دست یابد. اگر به این نتیجه برسیم که آنها اقداماتی را انجام میدهند که معادل تصمیم برای دستیابی به بمب است، از عوامل بازدارنده استفاده خواهیم کرد تا برای آنها روشن کنیم همه گزینهها روی میز است. اما همچنان دیپلماسی را دنبال خواهیم کرد زیرا فکر میکنیم این قابل تأییدترین و پایدارترین راه برای جلوگیری از دستیابی آنها به بمب است.»
مجری میپرسد: «وقتی میگویید همه اقدامات روی میز است، وقتی میگویید ایران اجازه دستیابی به بمب اتم را نخواهد داشت آمریکا واقعاً چه کارهایی میتواند انجام دهد؟» رابر مالی میگوید: «در دو سال و نیم گذشته گزینه ما دیپلماسی بود… فکر میکنم ثابت شده است که این مؤثرترین و پایدارترین راه برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به بمب است. یک مسیر دیپلماتیک معتبر داریم. اما ما یک مسیر بازدارندگی معتبر نیز داریم. به عبارت دیگر، رئیس جمهور گفته است که همه گزینهها روی میز است. شما میتوانید تصور کنید که چه معنایی دارد. او به صراحت گفته است که گزینه نظامی روی میز خواهد بود. از گزینه مطلوب دور است، اما او هر کاری که لازم است انجام خواهد داد تا مطمئن شود ایران به بمب دست پیدا نمیکند. ما امیدواریم که بتوانیم این موضوع را از طریق راههای دیپلماتیک حل کنیم و آماده هستیم تا در این مسیر حرکت کنیم.»
رابرت مالی «گفتگوی آمریکا با جمهوری اسلامی به صورت مستقیم را رد کرده» اما همزمان تأکید میکند ماه اوت گذشته (اواخر امرداد ۱۴۰۱ و اندکی پیش از جنبش آزادیخواهی ایرانیان) به توافق نزدیک شدیم. این مقام وزارت خارجه آمریکا که از حامیان سرسخت «احیای برجام» است توضیح داد: «همه کشورهایی که در حال مذاکره بودند اعم از ایالات متحده، شرکای اروپایی آن، روسیه، چین با پیشنهادی که اتحادیه اروپا روی میز گذاشته بود موافق بودند اما ایران به آن توافق پشت کرد. از آن زمان تا کنون، اتفاقات زیادی افتاده است. ایران دست به سرکوب وحشیانه معترضان زد و به روسیه پهپاد ارسال کرد و برنامههای اتمی خود را توسعه داد… بنابراین وضعیت تغییر پیدا کرده است.»
نه فقط جمهوریخواهان و برخی اعضای دموکرات کنگره آمریکا دولت بایدن را به دلیل ناتوانی در تصمیمگیری در مورد مسائل مرتبط با ایران مورد انتقاد قرار میدهند بلکه مخالفان جمهوری اسلامی نیز دائم به واشنگتن هشدار میدهند هرگونه توافق یا مماشات با رژیم ایران، علاوه بر تشدید سرکوب شهروندان و اعدام آنها توسط حکومت، صلح و امنیت منطقه را نیز مختل میکند.
بطور مشخص دولت بایدن با نادیده گرفتن تحریمهای رژیم ایران مستقیم و غیرمستقیم برای مقامات تهران فرصت به وجود آورده است. این در حالیست که بایدن صراحتاً اعتراف کرده بود «برجام مُرده» و حتی خود رابرت مالی اواسط تیرماه ۱۴۰۱ پس از شکست مذاکرات در دوحه تأکید کرده بود «مذاکره وقت تلف کردن بود.»
رابرت مالی: دولت جو بایدن در حال حاضر با توجه به سرکوب معترضان توسط رژیم ایران، حمایت از جنگ روسیه در اوکراین و فعالیتهای اتمی، وقتاش را برای «مذاکرات اتمی» و «احیای برجام» تلف نمیکند.#مهسا_امینی #MahsaAmini #IranRevolutionhttps://t.co/U9LQyiPOgw pic.twitter.com/mbl0nA0OT6
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) November 2, 2022
این مقام وزارت خارجه آمریکا در ادامهی گفتگوی خود با رادیو ملی آمریکا به بازداشت چند شهروند آمریکایی در ایران اشاره کرده و میگوید «برای آزادی گروگانها غیرمستقیم با تهران در حال مذاکره هستیم و از تهدیدات جمهوری اسلامی علیه شهروندانمان و همچنین نیروهای آمریکایی مستقر در منطقه آگاه هستیم.»
مجری رادیو NPR از مالی میپرسد «آیا برجام مُرده است؟» که وی با شوخی از پاسخ طفره میرود و میگوید: «من متخصص مغز و اعصاب نیستم که گواهی فوت صادر کنم! هدف ما رسیدن به یک نتیجه دیپلماتیک با ایران است که قابل راستآزمایی باشد و تضمین کند جمهوری اسلامی نمیتواند به سلاح اتمی دست پیدا کند که البته هنوز به چنین چیزی نرسیدهایم و ایران به یک توافق بسیار واقعبینانه پشت کرده است.»
ماری لوئیز کِلی در ادامه پرسیده «آمریکا نمیخواست کره شمالی به تسلیحات اتمی شود اما در نهایت شد؛ آیا روزی خواهد رسید که با ایران هستهای روبرو باشیم؟» مالی پاسخ داده «اصلاً این سناریویی نیست که ما به آن فکر کنیم. این به نفع آنها نخواهد بود و این چیزی نیست که رئیس جمهور بایدن اجازه دهد.»
مهمان دیگر این برنامه سید ولیرضا نصر مشاور ریچارد هولبروک در کابینه باراک اوباما از حامیان توافق دولت آمریکا با رژیم ایران بود که گفت «در حال حاضر به نظر نمیرسد که بتوانیم بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران به توافق برسیم زیرا هیچیک از طرفین به طرف مقابل اعتماد ندارند. ایالات متحده از ایران امتیازاتی میخواهد که ایران حاضر نیست مستقیماً به آمریکا و اروپاییها بدهد و آنها حتی دیگر قادر به گفتگو نیستند.»