روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» روز چهارشنبه هفتم ژوئیه (۱۷ خرداد) گزارش داد تماس‌ها بین ایالات متحده و مقامات جمهوری اسلامی برای دستیابی به توافق هسته‌ای در چند روز گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است.
مقامات دفاعی اسرائیل می‌گویند که مذاکرات با سرعتی بیش از حد انتظار پیش می‌رود و این احتمال وجود دارد که دو طرف طی چند هفته به توافق برسند.
این توافق ظاهراً شامل امتیازی از تهران برای توقف غنی‌سازی اورانیوم در سطوح بالا است. در مقابل، رژیم ایران انتظار کاهش تحریم‌های بین‌المللی را دارد. مرحله اول این توافق احتمالی شامل آزاد ساختن حدود ۲۰ میلیارد دلار پول‌های بلوکه شده ایران در در کره جنوبی، عراق و صندوق بین‌المللی پول است.
بخشی از این توافق مربوط به آزاد ساختن سه شهروند خارجی گروگان در ایران در ازای آزادی اسدالله اسدی دیپلمات- بمب‌گذار جمهوری اسلامی در بلژیک بود.
مقامات اسرائیل رسماً با «احیای برجام» مخالفت کرده‌اند و هشدار می‌دهند که چنین توافق موقت و محدودی با این باور که جمهوری اسلامی فعالیت‌های اتمی خود را متوقف کند، برای جلوگیری از دستیابی رژیم به سلاح اتمی کافی نخواهد بود.
آنها می‌گویند چنین توافقی نه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی متوقف می‌کند و نه خطر ناشی از تهدیدات رژیم را کاهش می‌دهد. با این حال برخی مقامات دفاعی اسرائیلی معتقدند چنین توافقی بهترین سناریو خواهد بود.
دیدارهای پنهانی رابرت مالی با سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل؛ «فایننشال تایمز»: تبادل زندانیان فضای مذاکره را بهبود می‌بخشد
-روزنامه «فایننشال تایمز» روز جمعه دوم ژوئیه (۱۲ خرداد) در گزارشی نوشت رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اخیراً چند بار با سعید ایروانی سفیر و… pic.twitter.com/OoseGX7RrW
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 3, 2023
بر اساس ارزیابی‌های سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، از لحظه‌ای که جمهوری اسلامی تصمیم به آغاز فرآیند ساخت بمب هسته‌ای بگیرد، حدود ۱۲ روز طول می‌کشد تا غنی‌سازی اورانیوم به سطح نظامی بالا و ۹۰ درصد- مقدار کافی برای ساخت یک سلاح هسته‌ای- برساند.
سازمان اطلاعات اسرائیل تخمین می‌زند که حتا پس از چنین اقدامی- که تهران هنوز آن را انجام نداده است- ایران تقریباً به دو سال دیگر نیاز دارد تا ساخت کلاهک هسته‌ای را کامل کند، که قابلیت نصب روی یک موشک بالستیک را داشته باشد.
در دو هفته گذشته جمهوری اسلامی از دو موشک «خرمشهر» و «فاتح» رونمایی کرد. یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل در جریان بازدید از رزمایش نظامی ارتش در مناطق شمالی اسرائیل گفت، «می‌شنوم که دشمنان ما به پیشرفت‌های تسلیحاتی مختلف افتخار می‌کنند. ما برای هر چیزی پاسخ بهتری داریم.»
محمد مرندی مشاور تیم مذاکره کننده اتمی جمهوری اسلامی و پسر پزشک مخصوص علیه خامنه‌‌ای می‌گوید «تا زمانی که پرونده‌های آژانس حل و فصل نشود، ایران هیچ توافقی را امضا نمی‌کند.» وی با این حال تأکید کرده «اگر ایالات متحده پرونده‌های ادعایی علیه ایران را در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ببندد و متن توافق هسته‌ای را بپذیرد، ایران مایل به امضای آن خواهد بود.»
دفاع رابرت مالی از اصرار دولت بایدن به مذاکره با رژیم ایران: «من متخصص مغز و اعصاب نیستم که برای برجام گواهی فوت صادر کنم!»
-رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با رادیو ملّی آمریکا (NPR) جمله‌ای را می‌گوید که چند سال است تکرار می‌شود: می‌دانیم جمهوری… pic.twitter.com/t4wRsPRF9v
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 31, 2023
رحمان قهرمان‌پور تحلیلگر مسائل بین‌المللی ساکن تهران با اشاره به همکاری‌های جمهوری اسلامی با آژانس به ایسنا می‌گوید: «هر دو طرف ایران و آژانس یک حرکت تاکتیکی انجام دادند؛ ایران نمی‌خواهد پرونده‌اش به شورای امنیت برود و مکانیسم ماشه فعال شود چراکه گزارش آژانس در فعال شدن مکانیسم ماشه بسیار مهم است و تلاش دارد شرایط از کنترل خارج نشود. در مقابل غرب دنبال این است که ارزیابی خود را ولو غیرکامل درباره ابعاد فنی برنامه هسته‌ای ایران ارتقا دهد تا ببیند آیا شرایط فنی برای توافق جدید آماده هست یا نه؟ این هدف مشترک، دو طرف را به سمت همکاری محدود سوق داده است.»
وی توضیح داد: «توافق موقت به معنای بازگشت به برجام نیست، بلکه حرکتی رو به جلو برای یک توافق وسیع‌تر با ایران است.»
اخیراً گزارش شد که رابرت مالی مسئول امور ایران وزارت خارجه آمریکا در چند نوبت با سفیر رژیم ایران در سازمان ملل مستقر در نیویورک دیدار کرده است. با اینهمه مقامات آمریکایی مدام ادعا می‌کنند «احیای برجام» برای آنها در اولویت قرار ندارد و بر روی اعتراضات مردم ایران تمرکز کرده‌اند.
