محمدجواد ظریف وزیر خارجه سابق جمهوری اسلامی در دولت حسن روحانی، ۱۶ خرداد دو روز پس از آنکه علی خامنهای تأکید کرد «انتخابات آینده بسیار مهم است و دشمن از همین حالا توپخانه خود را روشن کرده» در یک نشست شش ساعته در کلابهاوس به دفاع از عملکرد خود در روابط خارجی به ویژه مذاکرات اتمی پرداخت و روسیه را مانع اصلی بینتیجه ماندن گفتگوها با غرب برای «احیای برجام» دانست.
ظریف در این نشست طولانی به دفاع از نایاک پرداخت و مدعی شد که این مؤسسه لابیگر رژیم ایران «یک ریال از ایران و سازمان ملل پول نگرفت.» او توضیح داد: «طائب [رئیس سابق اطلاعات سپاه] خیال میکرد من نایاک را تأسیس کردهام و هدفش از ساختن [سریال] گاندو زدن من بود. گروههایی بودند که به آنها کمک میشد، اما نایاک پولی دریافت نمیکرد. همکاری من با نایاک در حد ارائه اطلاعات بود.»
وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی خطاب به مخالفان برجام گفت: «اگر برجام خیانتی بدتر از ترکمنچای است، پاره کنید و دفنش کنید و بیندازید کنار، چرا اینقدر اشتیاق به احیای آن دارید؟»
وی همچنین توضیح داد: «مذاکرات هستهای را روسها سخت و طولانی کردند… آنان میخواستند پرونده ایران در شورای امنیت بماند، اما نتوانستند. روسها بسیار کارشکنی کردند.»
شمار زیادی از آنها که این نشست را در کلاب هاوس دنبال کردند معتقدند عمده صحبتهای مهم ظریف بیشتر فرافکنی و ادامه همان دروغهایی بود که در هشت سال دوران وزارت بهم میبافت و به قول معروف به «مالهکشی» سیاستهای رژیم میپرداخت.
یکی از تناقضگوییهای وی در سخنان اخیرش این است که ادعا کرد «قاسم سلیمانی هیچوقت به من نکتهای درباره برجام نگفت!» به نظر میرسد ظریف فراموش کرده که سال ۹۸ گفته بود «من و سلیمانی بیشترین هماهنگی را داریم و هر هفته ملاقات میکنیم.» عباس عراقچی دستیار ظریف نیز در مصاحبه با وبسایت «جماران» عنوان کرده بود «ظریف و سلیمانی هر هفته سهشنبهها شش صبح درباره مذاکرات جلسه داشتند.»
ظریف در اولین مصاحبه خود بعد از پایان دوران وزارت به سعید لیلاز (عضو حزب کارگزاران سازندگی) نیز گفته بود که در سیاست خارجی «میدان» (سپاه پاسداران) همهکاره است.
ظریف همچنین گفت محسن فخریزاده از متخصصان اتمی و موشکی جمهوری اسلامی «در موفقیت ما در پروندههای برجام مؤثر بود.»
گروهی فعال شدن ظریف را «انتخاباتی» و راهکار نظام برای «علاج» بحرانهای داخلی با میدان دادن به اصلاحطلبان میدانند. به ویژه آنکه افراد معروف مدافع جریان اصلاحات شروع به تعریف و تمجید از ظریف کردهاند. در همین ارتباط صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در توییتی نوشت «ظریف به آمریکاستیزی که ایدئولوژی نظام است باور ندارد.» وی مواضع ظریف را با منافع ملّی همسو دانست.
#محمدجواد_ظریف به" آمریکا ستیزی" که ایدئولوژی نظام است باورندارد.بجز شعار وشعار،تندروها یک مورد نتوانسته اند نشان دهند که ۴۴سال آمریکا ستیزی چه گلی بر سر منافع ملی ایران زده؟ در حالیکه براحتی میتوان نشان داد که آمریکا ستیزی و دشمنی با غرب چگونه تیشه به ریشه منافع ملی مان زده.
— sadeghZibakalam (@sadeghZibakalam) June 7, 2023
گرداننده این نشست مجازی مجید تفرشی پژوهشگر تاریخ و سیاست ساکن لندن بود که برخی کاربران میگویند در مورد ظریف اغراق شده حرف میزد و با عبارات غلوآمیز «چاپلوسی» میکرد. همایون خیری عضو تحریریه تلویزیون «ایران اینترنشنال» حافظه و روشمندی ظریف در پاسخ به جزئیات را ستوده و نوشته است «بسیار خیرهکننده است.»
هرگز در سالهای اخیر پای یک گفتگوی طولانی شنیداری ننشسته بودم. حافظه و روشمندی جواد ظریف در پاسخ دادن به جزئیات هر سوال بسیار خیرهکنندهست.
— Homayoun Kheyri (@homayounkheyri) June 6, 2023
مهدی مهدویآزاد روزنامهنگار ساکن بُن نیز عنوان کرد «حرفهای ظریف نه تنها محافظهکارانه نبود بلکه بجای انتقاد از سپاه پاسداران اینبار صریح علی خامنهای را مسئول اوضاع معرفی کرده است.» وی حتا ادعا کرد ظریف سیاستهای کلّی حکومت را زیر سؤال بُرد!
در مقابل اما امیر مقدم روزنامهنگار و فعال سیاسی ساکن فرانسه در یک رشته توییت نوشت «بهم زدن بازیهای کثیف حکومت و فریب مردم، حفظ دستاوردها مردم از دی۹۶ و تداوم تحریم انتخاباتهای نمایشی باید از مهمترین کارهای رسانههای اپوزیسیون در ماهای اینده باشد، نه انعکاس چرندیات در نقش روابط عمومی ظریف و شرکاء و ستاد بازیافت اصلاحطلبان!»
شیادها را رسوا کنیم
فعال شدن ظریف،انتخاب کلابهاوس،حرفها و حمایت روحانی، همه انتخاباتی و طراحی ستاد بود، همه این حرفها شیادانه هم پاسخ محکم رسواکننده دارد.
مثلا ظریف در ارتباط با ازمایشهای موشکی خودش قبلا گفته بود انچه اتفاق افتاد با اصرار خودش بوده، مقابله با این فضا برای بهم
۱/ pic.twitter.com/n2896MpzJe— Amir Moghadam (@amirmoghadam_ir) June 7, 2023
بهزاد مهرانی فعال سیاسی نیز در توییتی نوشت «میخواهند با دم مسیحایی ظریف بر جسد اصلاحطلبی بدمند تا در نهایت، نعش جمهوری اسلامی را سر پا نگهدارند.»
این اصلاحطلبها با شنیدن صدای جدید #جواد_ظریف بسیار مشعوف شدهاند و در صفحاتشان «امیرکبیر امیرکبیر» میکنند.
یکیشان نوشته بود «به راستی که #ظریف امیرکبیر ثانی است» و آن دیگر در پاسخ نوشته بود «نخیر! ثالث. رفسنجانی، امیرکبیر ثانی بود.»
البته او گفت هاشمی و من نوشتم…
— Behzad Mehrani (@behzadmehrani) June 7, 2023
ساعاتی پس از گفتگوی ظریف در کلابهاوس کانال تلگرامی حسن روحانی رئیس دو دولت سابق جمهوری اسلامی نقل او را بازنشر داد که گفته بود «شهادت میدهم ظریف، رسول امین نظام بوده و هست.»
جواد ظریف همچنین در کلاب هاوس گفت که دونالد ترامپ در زمان ریاستجمهوری خود از او برای دیدار در کاخ سفید دعوت کرده بود، اما مقامات ایرانی اجازه این دیدار را ندادند.
وی افزود: «یکی از سناتورهای نزدیک به ترامپ، در نیویورک نزد من آمد و گفت ترامپ برای حضور در کاخ سفید از من دعوت کرده است. این پیام را به تهران منتقل کردم و گفتم در صورت موفق نشدن، مجازات را میپذیرم. اما پیام به ردههای عالی نرسید و در سطوح پایین رد شد.»
ظریف در بخش دیگری ادعا کرد: «وقتی در پاریس با امانوئل ماکرون دیدار کردم، او به من گفت دونالد ترامپ آماده است به همراه او با من ملاقات کند، اما من اجازه ملاقات با ترامپ را نداشتم… برعکس ترامپ که میخواست با من ملاقات کند، مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین آمریکا، کسی بود که با ایدئولوژی خود همه چیز را در ارتباط با برجام بهم زد. مثلث بنیامین نتانیاهو، مایک پمپئو و جان بولتون خودشان را کشتند تا ترامپ مرا نبیند.»
او همچنین گفت: «از ولادیمیر پوتین خواستم برای اینکه پمپئو دخالت نکند، طرح ایران برای برجام را به اطلاع ترامپ برساند، اما پمپئو متوجه شد و از این کار جلوگیری کرد.»
🔴 محمدجواد ظریف در کلاب هاوس:
💢 ترامپ می خواست من را در فرانسه ببیند، اما من اجازه ملاقات نداشتم. pic.twitter.com/Jf3JLgMw4a
— AbdiMedia – Abdollah Abdi (@abdolah_abdi) June 6, 2023
در شرایطی که صجبت از «توافق موقت» بین جمهوری اسلامی و آمریکا به گوش میرسد اما ظریف توصیه کرد که «به نظرم امکان رسیدن توافق بهتر از برجام وجود ندارد.» او توضیح داد: «اگر برجام از بین برود، جانشین آن نمیتواند توافقی باشد که بعضی خواستههای دیگر غربیها را در بر نداشته باشد.» به عبارت دیگر، در صورت توافق جدید با غربیها آنها امتیازات بیشتری از جمهوری اسلامی طلب خواهند کرد.
صحبتهای ظریف بیشتر به رقابتهای جناحی درون رژیم و محافل روسوفیل نظام مربوط میشد و در مجموع تأکیدش بر سر این بود که فقط او بوده که توانسته تا این سطح از غربیها در برجام امتیاز بگیرد و سایرین نمیتوانند. با همین ادعا وی در طول این سخنانش بارها تأکید کرد «سایرین اگر میتوانند بروند و مذاکرات را از اول آغاز کنند و توافق جدید انجام دهند.»