خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی مذاکره با جمهوری اسلامی در باره یک توافق موقت جایگزین برجام را رد کرده است. وی تأکید کرده «مذاکراتی درباره توافق موقت در کار نیست.»
این مقام آمریکایی با خودداری از ارائه جزئیات بیشتر، گفت که «ما با صراحت به آنها [جمهوری اسلامی] گفتیم که باید از چه اقدامات تنش‌زایی برای جلوگیری از ایجاد یک بحران دوری کنند و برای ایجاد فضایی مثبت‌تر و سازنده‌تر چه اقدامات تنش‌زدایی می‌توانند انجام دهند». او همچنین افزود «واشنگتن مایل است شاهد همکاری بیشتر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد.»
مقامات جمهوری اسلامی و آمریکا هر دو مذاکرات برای «احیای برجام» را تأیید می‌کنند اما همزمان «توافق موقت هسته‌ای» را رد کرده‌اند. دولت‌های غربی گفته‌اند توافق با جمهوری اسلامی بدون آنکه اختلافات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تهران حل شود ممکن نیست.
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ۲۱ خرداد در یک سخنرانی تأکید کرد، «توافق عیبی ندارد اما به زیرساخت‌های هسته‌ای دست نزنید» اما بسیاری ناظران می‌گویند برنامه‌های هسته‌ای ایران آنقدر توسعه پیدا کرده که توافق اتمی سال ۲۰۱۵ فقط روی کاغذ باقی مانده و در عمل بی‌اعتبار شده است تا جایی که حتا جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا صراحتاً گفت «برجام مُرده!»
یک روز پس از سخنرانی علی خامنه‌ای یک خبرنگار در نشست مطبوعاتی وزارت خارجه از ناصر کنعانی سخنگوی این وزارتخانه پرسید، «بعضی‌ها از این صحبت‌ها تفسیر کردند که ایران دیگر دنبال احیای برجام ۲۰۱۵ نیست و دنبال یک توافق دیگرست؛ آیا این تفاسیر صحت دارد؟»
کنعانی در پاسخ توضیح داد، «مبنای مذاکرات رفع تحریم همان توافق امضاشده‌ی برجام است و در این زمینه ما چارچوب جدیدی نداریم و در این ارتباط اخیراً خبرهایی مطرح شده، توافق موقت و یا نمی‌دانم مثلاً موضوعاتی از این دست، اما اینها بیشتر گمانه‌زنی رسانه‌ای است یا احیاناً اخباری که برخی طرف‌ها با انگیزه‌های خاص سیاسی خودشان یا در جهت برهم زدن روند جاری در واقع مذاکرات ترویج می‌دهند و ما چیزی را تحت عنوان مذاکره برای توافق موقت یا ترتیبات جدیدی که جایگزین توافقنامه برجام باشد تأیید نمی‌کنیم.»
«نرمش قهرمانانه»ی جدید علی خامنه‌ای: عیبی نداره، توافق کنید! ولی دست به زیرساخت‌ها نزنید!
یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲
در شرایطی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داده که جمهوری اسلامی در سایت‌های اعلام نشده اقدام به «آزمایش انفجاری مواد هسته‌ای» کرده است، علی خامنه‌ای به مجریانِ… pic.twitter.com/VD8pEbAXIe
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 11, 2023
حتا در داخل حکومت در مورد اینکه سرنوشت برجام چه خواهد شد اختلاف نظر زیاد است. محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی در دو دولت حسن روحانی، اخیراً در یک نشست مجازی در کلاب‌هاوس گفت «به نظرم امکان رسیدن توافق بهتر از برجام وجود ندارد.» او توضیح داد که «اگر برجام از بین برود، جانشین آن نمی‌تواند توافقی باشد که بعضی خواسته‌های دیگر غربی‌ها را در بر نداشته باشد.»
در همین ارتباط امیررضا واعظ آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا (عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه و مدیرعامل سابق باشگاه «استقلال») ۲۳ خرداد در گفتگو با خبرگزاری «مهر» ادعا کرده است که «اروپا هسته‌ای بودن ایران را با همه زیرساخت‌هایش پذیرفته است.» وی با همین پیش‌فرض توضیح می‌دهد «اگر قرار است توافقی صورت بگیرد معنا و مفهوم آن این نیست که ما بخواهیم زیرساخت‌های هسته‌ای خود را از بین برده و یا اینکه از حقوقمان عقب‌نشینی کنیم؛ بلکه با حفظ حقوق هسته‌ای‌مان توافق خواهیم داشت، زیرا ایران بر سر اصولش معامله نمی‌کند.» وی درواقع بر همان سخنان علی خامنه‌ای که دو روز پیشتر مطرح شده بود، اتکا کرده است.
