جمهوریخواهان کنگره از عدم تمایل دولت جو بایدن برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد دلایل تعلیق مجوز امنیتی رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا ناامید شدهاند.
پایگاه خبری «پولیتیکو» روز ۱۲ ژوئیه (۲۱ تیرماه) گزارش داد یک فرد مطلع از تحقیقات درباره مالی نوشت، مقامات امنیتی آمریکا در حال بررسی این موضوع هستند که آیا اصلا وی میبایست اجازه مدیریت اطلاعات طبقهبندی شده را میداشت یا نه؟ به گفته یکی دیگر از افراد آشنا با این موضوع، در حال حاضر افبیای نیز در حال بررسی همین موضوع است.
درست زمانی که تیم بایدن به دنبال راهی جدید برای اعمال محدودیت بر برنامه هستهای ایران است، درگیری بین دولت و جمهوریخواهان در مورد وضعیت رابرت مالی روابط میان آنها را تیرهتر میکند.
با توجه به تعلیق مجوز امنیتی و آنچه تا کنون افبیآی در مورد رابرت مالی گفته، به نظر میرسد مسئله یک مورد جزئی نباشد.
به گفته مقامات سابق آمریکا که با مسائل امنیتی دیپلماتیک آشنا هستند، به ندرت اتفاق میافتد که مجوز امنیتی شخصی به دلیل یک اشتباه در رابطه با مطالب طبقهبندی شده به حالت تعلیق درآید. اگر تخلف جزئی میبود، معمولاً اولین بار، گاهی اوقات چندین بار، فرد مربوطه اخطار دریافت میکند.
مسئله اکنون تلاش دولت بایدن برای پنهان کردن واقعیت است تا جایی که حتا برخی وزارت خارجه آمریکا را متهم به فریبکاری میکنند.
سناتور جمهوریخواه مارکو روبیو عضو ارشد کمیته اطلاعات سنا، میگوید: «شما فکر کنید دولت بطور جدّی به کنگره اطلاع دهد مسئول یک واحد مجوز امنیتی لازم برای انجام کار خود را ندارد و هیچ چیز بیشتری هم نگوید… این خوب نیست!»
وزارت خارجه آمریکا هنوز اعلام نکرده است دسترسی رابرت مالی به اطلاعات طبقهبندی شده از چه زمانی قطع شده به ویژه آنکه برای او به عنوان همکار ارشد واشنگتن در ارتباط با تهران دسترسی به این اطلاعات ضروری بود.
اما به نظر میرسد مجوز امنیتی رابرت مالی در اواخر آوریل یا اوایل ماه مه (اردیبهشت ماه) به حالت تعلیق درآمده است.
یک مقام آمریکایی گفت که او در اواخر آوریل به مرخصی شخصی با حقوق جزئی رفت. اما تا اواخر ژوئیه وی به فعالیت در وزارت خارجه از جمله مصاحبه با رسانهها ادامه داد.
تغییر وضعیت رابرت مالی برای اولین بار وقتی توجهات زیادی را به خود جلب کرد که وی در جلسه توجیهی دولت با سناتورها که ۱۶ ماه مه (۲۶ اردیبهشت) درباره وضعیت «احیای برجام» برگزار شد حضور نداشت.
آن زمان ادعا شد وی در مرخصی استعلاجی بسر میبرد و برخی منابع نیز ادعا کردند مرخصی شخصی گرفته است.
جلسه محرمانه مقامات دولت بایدن با سناتورها درباره ایران؛ ادعای یک «منبع آگاه»: مذاکرات اتمی پیشرفت داشته است!
– منابع آگاه خبر دادند که مقامات ارشد دولت آمریکا روز سهشنبه ۱۶ ماه مه (۲۶ اردیبهشت) در اولین جلسه محرمانه دولت بایدن درباره مسائل مربوط به ایران سناتورها را توجیه می… pic.twitter.com/abZK4491DM
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 16, 2023
مایکل مککال رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، از وزارت خارجه آمریکا خواست که اقدامات خود درباره پرونده رابرت مالی را توضیح دهد اما هیچ اطلاعات قابل توجهی دریافت نکرده است. وی گفته پاسخهای دولت «بطور کلی غیرقابل قبول است» و اعلام کرد برای برگزاری یک جلسه توجیهی محرمانه تلاش میکند.
مککال توضیح داد: «کنگره میبایست دقیقاً بداند که چرا مجوز امنیتی فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران تعلیق شد، سپس خودش از مقامی که داشت تعلیق شد و اکنون طبق گزارشهای خبری، افبیای هم در حال تحقیق است… آنهم در مورد فردی که مأموریتش مذاکره با جمهوری اسلامی بوده است! هیچ موضوعی جدّیتر از این نمیتواند وجود داشته باشد.»
برخی دموکراتهای کنگره آمریکا از جمله سناتور کریس ون هولن عضو کمیته روابط خارجی سنا میگویند این مشکلات رابرت مالی حل میشود. وی توضیح داده «من هنوز واقعیت را نمیدانم اما مالی را خوب میشناسم و با شناختی که از وی دارم میدانم مراقب اطلاعات محرمانه است.»
اما سناتور روبیو میگوید: «مطمئناً فکر میکنم اگر دولت به دنبال همکاری با کنگره است اینطور سربسته عمل نمیکرد. این ماجرای بدیست و فکر میکنم احتمالاً بدتر هم خواهد شد.»
سوزان مالونی متخصص امور ایران در مؤسسه بروکینگز در همین ارتباط میگوید: «همه کمی گیج شدهاند.»
دفاع رابرت مالی از اصرار دولت بایدن به مذاکره با رژیم ایران: «من متخصص مغز و اعصاب نیستم که برای برجام گواهی فوت صادر کنم!»
-رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با رادیو ملّی آمریکا (NPR) جملهای را میگوید که چند سال است تکرار میشود: میدانیم جمهوری… pic.twitter.com/t4wRsPRF9v
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 31, 2023
افرادی که از رابرت مالی شناخت دارند میگویند او کاملاً آگاه است که تحت نظارت شدید قرار دارد. وی مدتهاست که مخالفان زیادی از جمله در میان ایرانیهای مخالف جمهوری اسلامی و طرفداران اسرائیل و حتا میان مقامات عرب خلیج فارس دارد.
برخی او را به مماشات با رژیم اسلامی تهران متهم میکنند. او در همان اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی هنگامی که پس از کارش در دولت کلینتون بعد از شکست مذاکرات صلح کمپ دیوید، نظرات خود را در دفاع از فلسطینیها ابراز کرد، با واکنشهای منفی مواجه شد.
بازنشر گزارش کامل پولیتیکو از ژوئن ۲۰۱۷: معاملهی پنهان اوباما با ایران
در سال ۲۰۰۸ رابرت مالی مشاور غیررسمی کمپین ریاست جمهوری باراک اوباما بود که بعدها مشخص شد بدون اجازه با اعضای حماس که در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا قرار دارند ملاقات کرده است و به همین دلیل اخراج شد. وی بعدها دوباره به تیم اوباما پیوست و در معامله اتمی با رژیم ایران در سال ۲۰۱۵ نقش داشت.
برخی که در دولت آمریکا، به ویژه در دوران ترامپ، خدمت کردهاند میگویند مالی بیش از حد مایل است که مقابل خواستههای رژیم ایران کمر خم کند. برخی دیگر میگویند که او در نقش بازیکن تیمی است که فقط از سیاست رئیس جمهوری که در حال خدمت به اوست پیروی میکند.
یکی از افراد نزدیک به تیم مذاکرهکننده هستهای ایالات متحده گفت مالی در مورد هرگونه ملاقات با مقامات ایرانی مراقب بوده است.
مذاکرات ایران و آمریکا درباره «احیای برجام» تقریباً در همه مراحل با واسطه اروپاییها انجام شد اما با اینهمه گفته شد وی با سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل چند نوبت ملاقات داشته است.
مشخص نیست کنار گذاشتن رابرت مالی چه تأثیری در ادامه مذاکرات اتمی و مذاکره برای آزادی زندانیان آمریکایی در ایران خواهد داشت.
شورای امنیت ملی کاخ سفید درخواست برای اظهار نظر به وزارت خارجه را به تعویق انداخت. وزارت خارجه هم از جلسات توجیهی روزانه خود برای دفاع از نحوه رسیدگی به این وضعیت استفاده کرده، اما بطور دائم به قوانین حفظ حریم خصوصی اشاره میکند.
رابرت مالی دوست دوران کودکی آنتونی بلینکن است. وی درباره دوستش گفته «من سالهای زیادیست که راب مالی را میشناسم؛ او کسی است که زندگی و حرفهاش را وقف خدمت به کشور ما کرده و این کار را به طرز تحسینبرانگیزی انجام داده است.» آنها در پاریس همکلاسی بودند.
آبرام پیلی افسر سابق خدمات خارجی که به عنوان معاون مالی خدمت میکرد، اکنون به عنوان نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا فعالیت میکند.