کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در مسکو می‌گوید «ایران در صدد تقویت همکاری‌ها با روسیه است.» این ادعا در حالیست که روس‌ها از تحویل هواپیماهای جنگنده سوخو-۳۵ به ایران خودداری کرده‌اند و حتا تأمین قطعات جنگنده‌های کهنه روسی مورد استفاده در ارتش و سپاه پاسداران نیز به سختی انجام می‌شود.
کاظم جلالی اما ادعا کرده روسیه و ایران در حال توسعه همکاری‌های دوجانبه در بخش هوانوردی از جمله تأمین قطعات یدکی و ایجاد خطوط هوایی مشترک هستند.
هرچند دولت جمهوری اسلامی به دنبال معامله با آمریکا و اروپا برای دستیابی به یک توافق اتمی است تا تحریم‌ها و بحران اقتصادی را کاهش دهد اما باندهای نظامی و امنیتی پرقدرت داخل نظام به ویژه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گسترش همکاری با چین و روسیه را اولویت خود می‌دانند.
لی شانگفو وزیر دفاع چین روز سه‌شنبه ۱۶ اوت (۲۴ امرداد) در کنفرانس امنیت بین‌الملل که در مسکو برگزار شد گفت که پکن مایل است روابط نظامی با جمهوری اسلامی و دیگر اعضای سازمان همکاری شانگهای و کشورهای ناظر را تقویت کند.
به گفته این مقام چینی «ما به تقویت مکانیسم همکاری امنیتی در سازمان همکاری شانگهای ادامه خواهیم داد و همکاری دفاعی را با ایران، جدیدترین عضو این سازمان و همچنین بلاروس که به زودی به عضویت سازمان همکاری شانگهای در خواهد آمد، عمیق‌تر می‌کنیم.»
وی همچنین با تأکید بر آمادگی چین برای برگزاری رزمایش مشترک با سایر کشورها و تقویت همکاری‌های بین‌المللی در زمینه عدم گسترش تسلیحات اتمی گفت: «پکن آماده برگزاری رزمایش‌های مشترک نظامی با همه کشورها و همچنین یافتن فضای گسترده‌تر برای برگزاری این رزمایش است.»
هرچند چین برای افزایش همکاری نظامی با رژیم ایران ابراز تمایل کرده اما در عمل محدوده این همکاری در ارسال تجهیزات جاسوسی و فناوری‌هایی خلاصه شده که مرتبط با سرکوب شهروندان یا عملیات سایبری، هک، جمینگ، ارسال پارازیت و فیلترینگ است که توان نظام در مقابل مخالفان داخلی خود را تقویت می‌کند.
در مورد همکاری‌های نظامی جمهوری اسلامی با روسیه وضعیت تا حدودی متفاوت است و بر اساس گزارش منابع غربی بعد از حمله روسیه به اوکراین بخش قابل توجهی از پهپادهای انتحاری ارتش روسیه از طریق جمهوری اسلامی تأمین شد.
همزمان با کنفرانس امنیتی مسکو یک نمایشگاه تسلیحات نظامی (آرمیا ۲۰۲۳) برپا شد که در آن ماکت چند نمونه پهپاد و راکت ساخت جمهوری اسلامی نیز به نمایش گذاشته شد.
استقبال شرکت‌کنندگان نمایشگاه نظامی روسیه از پهپادهای ایرانی
انواع پهپادهای ساخت کشورمان از جمله شاهد ۱۲۹، شاهد ۱۳۳، آرش، مهاجر ۶ و ابابیل ۵ در پاویون جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه ARMY2023 روسیه مورد استقبال شرکت‌کنندگان خارجی این نمایشگاه قرار گرفته است pic.twitter.com/WCO1UMrPhO
— خبرگزاری ایرنا (@IRNA_1313) August 16, 2023
در غرفه جمهوری اسلامی در نمایشگاه نظامی مسکو، پهپادهای «آرش»، «ابابیل-۵»، «کرار» و نیز سامانه جنگ الکترونیک «هانتر-۲» به نمایش گذاشته شد.
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که در این نمایشگاه قراردادهای تسلیحاتی به ارزش بیش از ۴۰۰ میلیارد روبل (۴/۱۵ میلیارد دلار) امضا کرده است.
آناتولی گولیایف رئیس بخش اصلی تسلیحات نیروهای مسلح روسیه گفته با این قراردادها، نیروهای مسلح روسیه بیش از ۲۵۰۰ فقره تسلیحات جدید، ماشین‌های نظامی و ویژه و بیش از یک میلیون و ۸۰۰هزار سلاح انهدامی (منفجره) دریافت خواهند کرد.
با وجود ادعای فرماندهان نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی در مورد «اقتدار» و «خودکفایی»، یگان‌های عملیاتی و پشتیبانی ارتش، سپاه پاسداران و نیروی انتظامی با کمبودهای گسترده روبرو هستند.
