سرکوب شهروندان توسط نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی به خانوادههای دادخواه رسیده و طی روزهای گذشته چند عضو این خانوادهها بازداشت شده و آنها برای برگزار نکردن مراسم سالگرد عزیزانشان زیر فشار قرار گرفتهاند.
موج سرکوب شهروندان توسط جمهوری اسلامی در آستانه سالگرد اعتراضات ۱۴۰۱ افزایش یافته است. بازداشت، احضار، تهدید، تشکیل پرونده قضایی و محکومیت به زندان و دیگر مجازاتها از جمله ابزارهای سرکوب فعالان مدنی و سیاسی و دادخواهان است. نهادهای امنیتی حکومت تلاش دارند با چنین اقداماتی از تشکیل اعتراضات خیابانی در سالگرد اعتراضات سال گذشته جلوگیری کنند.
کوروش (محمد) وزیری همسر دادخواه شیرین علیزاده از جانباختگان اعتراضات سال گذشته روز پنجشنبه ۲۶ امرداد توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شد.
بنابر گزارش منابع حقوق بشری، وی پس از برگزاری مراسم زادروز همسرش بر مزار او در آرامستان باغ رضوان اصفهان، مقابل چشم فرزند خردسالش بازداشت شده است.
شیرین علیزاده مادر ۳۶سالهی اهل اصفهان ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ در جریان خیزش ملّی ایران در حالی که در کنار همسر و فرزندش در اتومبیل، در حال فیلمبرداری از اعتراضات بود با شلیک مستقیم مأموران جمهوری اسلامی در نزدیکی متل قو در استان مازندران جان باخت.
وبسایت «هرانا» ارگان مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران نیز گزارش داده که روز پنجشنبه ۲۶ امرداد مهسا بصیر توانا خواهر دادخواه مهران بصر توانا از جانباختگان اعتراضات سال گذشته در فومن بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است.
مهران بصیر توانا جوان اهل شهر فومن روز ۲۵ آبان ۱۴۰۱ همزمان با سالگرد کشتهشدگان اعتراضات آبان ۹۸، در اعتراضات شهر صومعهسرا با اصابت گلوله جنگی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی زخمی و سه روز بعد در بیمارستان درگذشت.
همچنین روز چهارشنبه ۲۵ امرداد ۱۴۰۲ نیز حسن درافتاده و هاجر برزنجی، پدر و مادر کومار درافتاده از نوجوانان جانباخته در اعتراضات سال گذشته بازداشت شده و مورد بازجویی قرار گرفتند. همزمان دیگر فرزندان خانواده، ماردین، ژکاف، میدیا و افسانه درافتاده نیز برای ساعاتی توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده و مورد بازجویی قرار گرفتند. ژکاف کوچکترین عضو این خانواده تنها شش سال دارد!
نهادهای امنیتی همچنین در آستانه سالگرد اعتراضات خانوادههای دادخواه را برای عدم فعالیت در شبکههای اجتماعی و برگزاری مراسم سالگرد جانباختگان زیر فشار قرار دادهاند.
روز شنبه ۲۱ امرداد متنی در صفحه اینستاگرام شیرین نجفی خواهر دادخواه حدیث نجفی از جانباختگان اعتراضات سال گذشته منتشر شد که آن تأکید شده بود «این آخرین استوریش تا بعد از سالگرد حدیث» است.
در این متن از قول شیرین نجفی آمده بود «با سلام و عرض ادب خدمت تمام کسانی که در این چند ماه در کنار ما بودند، با ما همدردی کردند و ما را تنها نگذاشتند و یاد و نام حدیث را زنده نگه داشتند از تک تک تان ممنونم. این آخرین استوری من تا بعد از سالگرد حدیث است و از شما تقاضا دارم که برای سالگرد حدیث کسی سر خاک حدیث نیاید چون مراسم نمیگیریم.»
همزمان متن مشابهی نیز در صفحه اینستاگرام علی روحی پدر حمیدرضا روحی از جانباختگان جنبش ملّی نیز منتشر شد که در آن نوشته شده بود: «این آخرین استوری بنده تا سالگرد حمیدرضاست.»
در ادامه متن منتشر شده در صفحه اینستاگرام علی روحی آمده بود که «بابت تمامی زحماتی که برای زنده نگهداشتن نام و یاد پسرمان میکشید از همه شما ممنونم و دست بوستان هستم. نام و یاد تمامی شهدای وطن جاوید و ماندگار.»
پوریا روحی برادر حمیدرضا روحی نیز در متن مشابهی نوشته که از قطع فعالیتها در صفحه اینستاگرامش خبر داده و از کسانی که طی ۹ ماه گذشته «به هر نحوی سعی در زنده نگهداشتن یاد و خاطره حمیدرضا روحی» داشتهاند تشکر شده بود.
پوریا روحی در این متن با هشتگ «علیه فراموشی» تأکید کرده بود که «به اطلاع میرسانم که تا سالگرد برادرم از ادامه فعالیت در این صفحه معذورم.»
نهادهای امنیتی پروندهسازی علیه خانوادههای دادخواه را از چند ماه پیش آغاز و تلاش کردهاند که با زیر فشار قرار دادن خانوادهها حتی مانع برگزاری مراسم سالگرد عزیزانشان شوند. سالگرد جانباختگان اعتراضات سال گذشته از ۲۵ شهریورماه و با سالگرد قتل حکومتی مهسا امینی آغاز و در روزهای بعد و به مدت چند ماه ادامه خواهد یافت.
موج گسترده بازداشتها در آستانه سالگرد اعتراضات ملّی؛ از فعالان حقوق زنان تا فعالان سیاسی و دانشجویی
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی نیز صدور احکام قضایی علیه فعالان صنفی و سیاسی و مدنی، و معترضان سال گذشته را سرعت بخشیده است. برای نمونه صادق محمودنژاد از آسیبدیدگان چشمی اعتراضات ۱۴۰۱ در پیرانشهر از سوی دادگاه کیفری این شهر با اتهام «تحریک مردم از طریق فضای مجازی و حضور در اعتراضات»، به سه ماه حبس تعزیری و ٣٠ ضربه شلاق محکوم شد.
این شهروند شامگاه ٣٠ شهریورماه ۱۴۰۱، در جریان اعتراضات پیرانشهر با گلولههای ساچمهای از ناحیه چشم مجروح شد. گزارش شده که پس از ماهها درمان در شهرهای مختلف، میزان بینایی چشم چپ او حدود ۲۰ درصد است.
صادق محمودنژاد که ۲۳ ساله و پدر یک فرزند است، پیشتر در ۱۲ تیر بازداشت و در اوایل مرداد با وثیقه از زندان آزاد شده بود.
مریم عباسی نیکو مادر نوجوان معترض به مسمومیت دانشآموزان نیز با اتهام «سبالنبی» روبرو شده است. حساب کاربری «دادبان» که خبرهای مربوط به بازداشتشدگان اعتراضات در ایران را گزارش میدهد به نقل از یک منبع آگاه خبر داده است که مریم عباسی نیکو اهل شاهینشهر اصفهان با اتهام «سب النبی» به دلیل «فعالیتهایش در فضای مجازی» روبرو شده است.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی هر کسی به مقدسات اسلام، پیامبر اسلامی، امامان شیعه یا دختر پیامبر اسلام توهین کند متهم به «سبالنبی» شده و حداقل به یک تا پنج تا سال زندان و یا به اشّد مجازات که «اعدام» است محکوم خواهد شد.
مریم عباسی نیکو شامگاه پنجم تیر ۱۴۰۲ با حمله نیروهای رژیم به خانه آنها بجای دخترش بازداشت و پس از آن به زندان دولتآباد اصفهان منتقل شد. به گزارش «دادبان» این شهروند تا کنون از دسترسی به وکیل انتخابی محروم بوده و دادسرا برای او وکیل تسخیری تعیین کرده است.
مریم عباسی نیکو متولد سال ۱۳۶۰ مادر بیتا شفیعی نوجوانی است که انگشت او پیشتر در اعتراض به مسمومیت دانشآموزان توسط مأموران حکومتی شکسته شد.
اینهمه در حالیست که جریانهای سیاسی و شهروندان ساکن ایران با انتشار ویدئو، نصب بنر و کاغذنوشته و دیوارنویسی در حال یادآوری سالگرد اعتراضات هستند و برای آغاز اعتراضاتی در ۲۵ شهریور فراخوان میدهند.
هراس از قدرت دانشجویان؛ طرح «مجازی شدن دانشگاهها تا دهم مهرماه» به بهانه ترافیک!
مقامات مختلف در جمهوری اسلامی در هفتههای گذشته نگرانی خود از آغاز اعتراضاتی جدید در سالگرد اعتراضات سال گذشته را مطرح کردهاند.
حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران جمهوری اسلامی دهم امرداد درباره احتمال آغاز موج جدیدی از اعتراضات در سالگرد اعتراضات سال گذشته هشدار داد و گفت: «دشمن قصد دارد در سالگرد حوادث پاییز ۱۴۰۱ بار دیگر فتنه انگیزی کند و با آمادگی و هوشیاری ما دشمن نمیتواند کاری انجام دهد و راهکار مقابله با آن، پیشگیری است.
او ادعای دست داشتن دیگر کشورها در اعتراضات مردمی سال گذشته را تکرار کرد و آمریکا و غرب را عامل اعتراضات ضدحکومتی در ایران دانست و گفت که اعتراضات سال گذشته، «قویترین، خطرناکترین، جدیترین، نابرابرترین و وسیعترین» بود.
مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی خامنهای در دانشگاهها روز جمعه ۳۰ تیرماه در جمع معاونین بسیج اساتید کشور هشدار داده بود که آغاز مجدد اعتراضات مردمی میتواند از دانشگاهها باشد.
مصطفی رستمی گفته بود که «دشمن منصرف نشده و پیشبینیها نشان میدهد اگر نتوانند در سالگرد اغتشاشات گذشته کاری کنند بطور کامل شکست می خورند، آنها اعلام کردهاند دانشگاه اولین جایی است که باید اغتشاشات جدید راهاندازی شود.»
او افزوده بود که «طراحیهای زیادی برای حوادث سال گذشته اتفاق افتاده بود و این حجم از هماهنگی بین دشمنان خارجی و داخلی بیسابقه بود، ولی آنچه را که روی آن حساب نمیکردند باطلالسحر نقشههایشان شد.»