داو اس. زاخیم یکی از معاونان سابق پنتاگون در مقاله‌ای که در پایگاه خبری «هیل» وابسته به کنگره آمریکا منتشر شد با انتقاد از معامله دولت بایدن با جمهوری اسلامی برای آزادی گروگان‌ها هشدار داده باج دادن به ملاها نه تنها صرف تقویت شبه‌نظامیان منطقه می‌شود بلکه در آینده بهای حفظ ثبات در خاورمیانه را برای آمریکا افزایش خواهد کرد و این قیمتی نیست که ایالات متحده بتواند به راحتی آن را پرداخت کند.
در مقدمه این مقاله آمده، جای تعجب ندارد مبادله دولت بایدن با ایران برای آزادی گروگان‌ها در ازای پول جنجال زیادی ایجاد کرده است. منتقدان تأکید می‌کنند که این معامله صرفاً به سود ملاها بوده و آنها را تشویق می‌کند تا در آینده بیشتر گروگانگیری کنند. مخالفان توافق همچین نگران‌اند چنین معامله‌ای نشان‌دهنده ذوب شدن خصومت میان آمریکا و ایران باشد که از مشخصه‌های روابط میان آنهاست و این مسئله مقدمه‌ای برای یک توافق هسته‌ای معیوب میان آنها شود که واقعاً به برنامه تسلیحاتی جمهوری اسلامی خاتمه نمی‌دهد.
داو اس. زاخیم افزوده مخالفان معامله با رژیم ایران در نهایت استدلال می‌کنند که با وجود تضمین‌های دولت آمریکا، برعکس ایران شش میلیارد دلار را که از بانک‌های کره جنوبی به تهران آزاد می‌شود صرفاً برای اهداف شوم استفاده خواهد کرد که بطور بالقوه نگران‌کننده‌ترین مورد است.
وی با این توضیحات در ادامه می‌نویسد دولت بایدن به صراحت اعلام کرده که آمریکایی‌ها نباید به ایران سفر کنند و خطر به گروگان گرفته شدن آنها توسط رژیمی را در پی دارد که هیچ تردیدی در مورد دستگیری آنها ندارد. ابلهانه است اگر آمریکایی‌ها فکر کنند هنوز هم می‌توانند به ایران سفر کنند و با خیال راحت آن کشور را ترک کنند. آنها با نادیده گرفتن هشدارهای دولت، نمی‌توانند انتظار داشته باشند که واشنگتن به نجات آنها بیاید.
♦️دیپلمات پیشین آمریکا @Dr_Amir_Hamidi و کارشناس #تروریسم_بین‌المللی و از مأموران ویژه #پروژه_کاساندرا در گفتگو با #کیهان_لندن از سیاست #دولت_اوباما و #تروریسم و #مواد_مخدر و #پولشویی توسط #حزب‌الله و #حماس و #سپاه_پاسداران_انقلاب_اسلامی میگوید.@NazeninA https://t.co/yf2BQeVCLL pic.twitter.com/rM6OGgqgay
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 7, 2022
به همین ترتیب، در حالی که بسیاری در مورد اهداف دولت بایدن برای «احیای برجام» تردیدهای جدی دارند، به هیچ وجه مشخص نیست که به این زودی‌ها چنین اتفاقی بیفتد. همانطور که برت مک گورک هماهنگ کننده خاورمیانه شورای امنیت ملی در مورد احیای احتمالی برجام گفت اگر رژیم «ایران درگیری‌های منطقه را تشدید کند یا به ارسال پهپاد برای روسیه ادامه دهد، دورنمای دیپلماسی را سخت می‌کند.»
به اعتقاد داو اس. زاخیم این ادعا ممکن است درست باشد، زیرا شواهدی وجود ندارد که نشان دهد ایران مایل به توقف «تشدید درگیری‌ها» یا در این مورد، تأمین پهپاد برای روسیه نیست. سپاه پاسداران با هرگونه توافقی که طبق آن «شیطان بزرگ» بتواند توانایی ایران برای ایجاد یک بازدارندگی هسته‌ای را محدود کند مخالف است.
علاوه بر این، ابراهیم رئیسی بعید است برای دستیابی به توافق عجله کند. او می‌داند که اگر نام خود را به توافق با آمریکا گره بزند، احتمالاً تندروها در ایران از جمله سپاه پاسداران را از خود دور می‌کند و در نتیجه شانس خود را برای جانشینی علی خامنه‌ای به عنوان رهبر به خطر می‌اندازد.
از سوی دیگر، احتمال «تشدید تنش» ایران در درگیری‌هایی موجود که از قبل هم در منطقه وجود داشت بیشترین نگرانی‌ها را ایجاد می‌کند. وزارت خارجه آمرریکا در سال ۲۰۲۰ تخمین زد که ایران سالانه ۷۰۰میلیون دلار به حزب‌الله کمک مالی می‌کند. این رقم احتمالاً کم تخمین زده شده است. چند سال قبل از این برآورد، یک افسر برجسته اسرائیلی این رقم را سالانه یک میلیارد دلار اعلام کرده بود.
نویسنده در ادامه عنوان می‌کند علاوه بر این، ایران ۱۰۰ میلیون دلار به حماس و میلیون‌ها دلار دیگر به حوثی‌های یمن کمک می‌کند. همچنین به عناصر ضد دولتی در بحرین، به ویژه تیپ‌های «الاشتر» و «سرایا المختار»، کمک مالی و همچنین آموزش می‌دهد. رژیم ایران حتا آموزش و تسلیحات برای شبه نظامیان شیعه در عراق، به ویژه «کتائب حزب‌الله» فراهم می‌کند. ایران همچنین به تأمین مالی تحرکات زیرزمینی شیعیان در استان شرقی عربستان سعودی ادامه می‌دهد. بنابراین یک برآورد کلی از صورتحساب سالانه مخارج مشکل‌ساز منطقه‌ای جمهوری اسلامی نشان می‌دهد سالانه مجموعاً یک میلیارد دلار و شاید هم بیشتر در منطقه خرج می‌کند.
دولت بایدن استدلال کرده که ایالات متحده به دقت بر پول‌هایی که از کره جنوبی به حساب‌های ایران در قطر منتقل شد نظارت دارد و اطمینان پیدا می‌کند که برای حمایت از شبه‌نظامیان مصرف نمی‌شود. همانطور که مک گورک میگوید، این پول «با شرایطی قابل استفاده است که اطمینان ایجاد شود، فقط برای بخش محدودی از تجارت بشردوستانه از جمله غذا، دارو و محصولات کشاورزی هزینه می‌شود.»
🔴 مشاور وزارت خارجه آمریکا: قرار داشتن #سپاه_پاسداران_انقلاب_اسلامی در فهرست #سازمانهای_تروریستی آمریکا ربطی به #توافق_اتمی ندارد.
🔴وی گفت اگر لازم شود، کشورش مذاکرات وین را متوقف خواهد کرد. #بن‌بست_برجام#نظام_ناکارآمدhttps://t.co/UBDmHxg2xY pic.twitter.com/RfujNKuOIO
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 12, 2022
به اعتقاد داو اس. زاخیم از نظر فنی حرف او درست است اما مسئله این نیست که آیا این پول طبق پیش‌بینی هزینه می‌شود یا نه، بلکه بر سر این است که آیا ایران اکنون این آزادی عمل را خواهد داشت تا آن را صرف تأمین مالی گروه‌های وابسته به خود کند؟
با فرض اینکه ایران سالانه یک میلیارد دلار برای حمایت از همه نیروهای نیابتی خود هزینه می‌کند، می‌تواند تا شش میلیارد دلار را از پروژه‌های بشردوستانه برنامه‌ریزی شده قبلی خود برای شش سال سرازیر حمایت از فعالیت‌های تروریستی منطقه‌ای این گروه‌ها کند. تزریق هر چیزی که جمهوری اسلامی بتواند از آن برای تأمین مالی گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به خود استفاده کند احتمال تشدید بی‌ثبات کردن وضعیت منطقه را افزایش می‌دهد.
درواقع، در آنصورت واشنگتن مجبور به حفظ حضور نظامی خود در خاورمیانه- اگر نگوییم افزایش نیرو- خواهد بود. آنهم در زمانی که باید روی تهدیدات چین و روسیه در آسیا و اروپا تمرکز کند، ولی مجبور به انجام این کار خواهد شد.
نویسنده این مقاله، در پایان تأکید می‌کند اصلاً مشخص نیست که آیا دولت بایدن می‌توانست برای آزادی گروگان‌ها باج کمتری یا حتا بدون باج مذاکره کند یا نه. با این حال، اکنون که توافق انجام شده، آمریکا در نهایت ممکن است متوجه شود که برای حفظ ثبات نسبی خاورمیانه در مواجهه با افزایش تقریباً قطعی شبه‌نظامیان تحت حمایت رژیم ایران و فعالیت‌های تروریستی در سراسر این منطقه‌ی پر آشوب، باید بهای بالاتری بپردازد. این قیمتی نیست که آمریکا بتواند به راحتی از عهده آن برآید.
