شبکه تلویزیونی «منوتو» در پیامی از طرف مدیران آن، کیوان و مرجان عباسی، روز دوشنبه ۲۲ آبانماه با اشاره به مشکلات مالی از احتمال توقف فعالیتهای این شبکه در پایان ژانویه ۲۰۲۴ (اوایل بهمنماه) خبر داد.
در این پیام، تعطیلی این شبکه بطور قطعی اعلام نشده ولی آمده است که اگر این شبکه «مجبور به پایان کار خود باشد» زودتر از آخرین روز ماه ژانویه سال آینده نخواهد بود.
در همین ارتباط، تینا قاضیمراد سردبیر «اتاق خبر» دوشنبه شب با حضور در این برنامه به ارائه توضیحات تکمیلی در مورد این پیام پرداخت و گفت: «منوتو از اکتبر ۲۰۱۰ که پخش ماهوارهای آن شروع شد به دلیل شکل متفاوتی از برنامهسازی و چهرههای مستعد و جوانی که در این شبکه در آن زمان بودند به سرعت جای خودش را در خانه مخاطبان باز کرد و اعتماد آنها را به دست آورد و برندهای مطرح بینالمللی توجهشان جلب شد و تبلیغات زیادی پخش شد… منوتو به صورت ایده یک تلویزیون تجاری کارش را آغاز کرد. درآمد ما از محل تبلیغات از انتظار ما فراتر رفت و به نظر میرسید این مدل میتواند موفق باشد اما متأسفانه در منطقهای هستیم که بیثباتی و سیاسی و نابسامانی اقتصادی وجود دارد که ثابت کرد ایده تلویزیون تجاری کار نمیکند.»
وی درباره آینده این شبکه نیز توضیح داد: «هیچ تصمیم قطعی گرفته نشده اما به دلیل ارزشی که برای بیینندگان و کارمندان منوتو قائل هستیم از امروز روند پایان کار را اعلام کردیم… اما نکته مهمی وجود دارد و این است پایبندی به اصول ملّی همیشه در اولویت کار منوتو و مدیران آن بوده؛ در طول این مسیر حتما گزینههایی سر راه ما قرار گرفته که لازمه آن تخطی و عبور از خط قرمزها بود که مدیر منوتو تصمیم گرفت از آن اصول عبور نکند.»
خبر تعطیلی احتمالی شبکه منوتو واکنشهای زیادی را در میان فعالان رسانهها و کنشگران سیاسی به همراه داشت.
الاهه بقراط سردبیر کیهان لندن در واکنش به احتمال توقف فعالیت شبکه منوتو نوشت: «تعطیلی هر رسانهای که در چارچوب قوانین جوامع آزاد و دموکراسیها فعالیت میکند، بسیار جای تأسف دارد.»
او توضیحاتی داد که نشان میدهد برای رسانههایی که با انواع و اقسام کمبودها به ویژه مسائل مالی روبرو هستند گزینههایی هم وجود دارد که لازمهی استفاده از آنها «عبور از خط قرمزهای ملّی» است! در همین ارتباط الاهه بقراط توضیح میدهد که ۱۰ سال پیش وقتی نسخه چاپی کیهان لندن در آستانهی تعطیلی قرار گرفت، پیشنهاداتی برای «کمک» دریافت کرد اما به شرط زیر پا گذاشتن خطوطی که سمت مردم و حقوق آنها را از رژیم جمهوری اسلامی جدا میکند.
بقراط در ادامه نوشت: شرطهایی که به ظاهر کوچک و بیاهمیت به نظر میرسند (مثلا اینکه «ننوشت رژیم»! و یا «به هر حال «آیتالله خامنهای» «رهبر ایران» است؛ باید نوشت «رهبر ایران»!» و…) اما مجموعهی همین شرطهای کوچک است که سمت «ما» و «اونا رو» همواره مشخص کرده!
به امید فعالیت رسانههای ایرانی در میهن خود
تعطیلی هر رسانهای که در چارچوب قوانین جوامع آزاد و دموکراسیها فعالیت میکند، بسیار جای تأسف دارد.
این خط قرمزهایی که در ارتباط با آزادی بیان و استقلال در پیام مدیران منوتو از آن صحبت شده، موضوعی آشناست!
نسخه چاپی کیهان لندن هم… https://t.co/o3vW81w9ZP— Elahe Boghrat الاهه بقراط (@ElaheBoghrat) November 13, 2023
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که «مدیران و همکاران منوتو بتوانند پرتوانتر از گذشته و بدون اینکه مجبور باشند خط قرمزهای آزادیخواهانه و مردمی را زیر پا بگذارند به کار خود ادامه دهند و دور نباشد روزی که همه رسانههای ایرانی در سرزمین خود به خبررسانی و تولید انواع برنامهها برای مخاطبان متنوع ۸۵ میلیونی میهن خویش بپردازند.»
کامران خوانسارینیا مدیر سیاستگذاری «اتحادیه ملی برای دموکراسی در ایران» (نوفدی) نیز در یک پست کوتاه در ارتباط با احتمال تعطیلی این شبکه یادآوری کرد که «منوتو فقط یک تلویزیون نیست. منوتو یک سرمایه ملی است.»
منوتو فقط یک تلویزیون نیست.
منوتو یک سرمایه ملی است. https://t.co/qtNmupIIzS
— Cameron Khansarinia (@khansarinia) November 13, 2023
شماری از فعالان سیاسی و تحلیلگران که سابقه همکاری با شبکه «منوتو» دارند نیز به تعطیلی احتمالی آن واکنش نشان دادهاند.
حجت کلاشی فعال سیاسی مشروطهخواه در توییتی نوشت «تلویزیون منوتو در خیزش ملّی ۱۴۰۱ مانند بازو و ارگان رسانهای این خیزش ایرانگرا رفتار کرد. کارکنان و خبرنگاراناش در برابر یورش بدخواهان، به پدافند از ایران و وحدت ملّی برخاستند.» وی تأکید کرد، «بسته شدن این تلویزیون دشمنان ایران و هواداران استبداد را شاد خواهد کرد.»
تلویزیون منوتو در خیزش ملی ۱۴۰۱ مانند بازو و ارگان رسانهای این خیزش ایرانگرا رفتار کرد. کارکنان و خبرنگاراناش در برابر یورش بدخواهان، به پدافند از ایران و وحدت ملی برخاستند.
در سالهای پیش، با مستندهایی که ساخت؛ فکر ایرانخواهی و پادشاهیخواهی را گستراند. انقلابیون ۵۷…
— حجت کلاشی (@hojjat_kalashi) November 13, 2023
منتقدان شبکه منوتو نیز معتقدند تعطیلی این رسانه بیش از همه به نفع رژیم ایران است. همایون نادریفر فعال سیاسی پادشاهیخواه مینویسد: «پایان تلویزیون منوتو در شرایط انقلابی موجود و روزهای حساسی که در پیش داریم، اتفاق ناگوار و رژیم شادکنی است.»
وی توضیح داده: «هرچند که سهم افراد مستقل میهنپرست و غیرعضو در باندها و رفیقبازیهای سیاسی از تریبون کارشناسان و مهمانان این شبکه اندک بود ولی در نبود رسانهای ملّی و با پرنسیپ برای پیشبرد اهداف انقلاب ملّی ایران و نجات ایران، در میان رسانههای فارسیزبان، منوتو بخصوص با ساخت و انتشار مستندهای تاریخی، نقش مهمی در آگاهی و روشنایی راه پیش روی یک ملّت تحت تأثیر سانسور و پروپاگاندا، ایفا کرده است.»
پایان تلویزیون #منوتو در شرایط انقلابی موجود و روزهای حساسی که در پیش داریم ؛ اتفاق ناگوار و رژیم شادکنی است.
هرچند که سهم افراد مستقل میهن پرست و غیر عضو در باندها و رفیق بازی های سیاسی از تریبون کارشناسان و مهمانان این شبکه اندک بود ولی در نبود رسانه ای ملّی و با پرنسیپ برای… pic.twitter.com/lKR2VdiKJl
— 𝐇𝐨𝐦𝐚𝐲𝐨𝐮𝐧 𝐍𝐚𝐝𝐞𝐫𝐢𝐟𝐚𝐫 (@naderifar) November 13, 2023
اغلب آنهایی که در شبکههای اجتماعی به تعطیلی احتمالی این شبکه واکنش نشان دادهاند کاربران عادی هستند. آنها با توییتها یا پیامهای صوتی و ویدیویی خواستار حمایت از «منوتو» توسط ایرانیانی شدهاند که به منابع مالی مستقل دسترسی دارند. برخی مطرح کردهاند که توقف فعالیت شبکه «منوتو» گذشته از اینکه به سود جمهوری اسلامی است، توازن در رسانهها را نیز به نفع جریانهای غیرملّی و همچنین وابسته بهم میزند.
اما آنسوتر، در داخل ایران منابع حکومتی در تیترهایی معنادار و پرآب و تاب از تعطیلی احتمالی «منوتو» به شدت استقبال کردهاند. در کنار داستانسراییهایی که سایبریهای رژیم و همچنین دیگر گروههای ضدملی تا حد مضحکه به انتشار آنها مشغولند، اغلب رسانههای جمهوری اسلامی در یک خط مشترک این شبکه را به اسرائیل نسبت دادهاند. «بیپولی تلآویو، تعطیلی منوتو» و «خون بچههای غزه خیلیها را حذف میکند» تیترهایی هستند که خبرگزاریها و رسانههای حکومتی برای این خبر انتخاب کردهاند.
روزنامه «فرهیختگان» در گزارشی طولانی نوشته «به نظر میرسد منطقیترین و حتی قطعیترین پاسخ درباره منابع مالی منوتو این باشد که از ابتدا حامی مالی منوتو رژیمصهیونیستی بوده است.» وبسایتهای امنیتی از جمله «مشرق نیوز» به نقل از مخاطبان و دستاندرکاران خود از «شکست پروژه شبکه منوتو» گفتند.
خبرگزاری دولتی «ایرنا» در گزارشی با عنوان «فرجام منوتو و مرام ما» به بازگشت کارمندان این شبکه به ایران چراغ سبز نشان داده است. در این گزارش آمده «نباید فراموش کنیم که با تعطیلی این شبکه تلویزیونی، به جز عده ای که عضو فرقههای معاند و خائن هستند و خط و مشی نادرست و کینه توزانه با ایران دارند، مابقی کسانی هستند که از مسیر تخصص و فن یا اجبار و فریب، با این شبکه وارد همکاری شدهاند. ضمن آنکه، ناامنی اقتصادی و شغلی برای اینان، میتواند مسیرهای پیشمان کنندهای را پیش روی این فریب خوردهها باز کند. مسئولان ارشد نظام، بارها گفتهاند که درهای ایران به روی همه ایرانیان باز است.»
تقریباً تمام رسانههای حکومتی در ایران اعم از اصلاحطلب و اصولگرا نتوانستند ذوقزدگی خود را از تعطیلی احتمالی شبکه «منوتو» پنهان کنند. چنین واکنشی نشان میدهد رسانههایی که به حقوق و اعتراضات و آزادی ملت و مملکت توجه دارند و خارج از چارچوبهای رسانههای فارسیزبان کشورهای دیگر و یا شرکتهای خارجی فعالیت میکنند تا چه اندازه جا را برای دستگاههای تبلیغاتی رژیم تنگ میکنند.