خبرگزاری «سیبیسی» در گزارشی که سوم دسامبر (۱۲ آذرماه) منتشر شد گزارش داد اداره خدمات مرزی کانادا ورود ده‌ها نفر از مقامات ارشد حکومت ایران را ممنوع کرده و در حال تحقیق از حدود ۱۰۰ نفر از دارندگان اقامت کانادا برای ارتباط احتمالی آنان با جمهوری اسلامی است.
اداره خدمات مرزی کانادا همچنین پرونده ۹ نفر از افرادی را که کارت اقامت کانادا دارند به هیئت مهاجرت و پناهندگی ارجاع داده تا وضعیت آنها مشخص شود.
ممنوعیت ورود و تحقیق درباره وضعیت افراد مرتبط با اقداماتی است که دولت کانادا پس از اعتراضات گسترده سال ۱۴۰۱ در ایران اتخاذ کرده است.
در بهمن ۱۴۰۱ چند هفته پس از سرکوب گسترده اعتراضات ویدیوهایی از سردار پاسدار مرتضی طلایی رئیس پلیس سابق تهران بزرگ منتشر شد که نشان می‌داد وی در یک سالن ورزشی در تورنتو مشغول ورزش است. بسیاری از ایرانیان معتقدند کانادا پناهگاه مقامات عالی رتبه و فاسد رژیم ایران است.
🔴اختصاصی – یک منبع مطلع در وزارت خارجه کانادا در گفتگو با عبدی مدیا تایید کرد ویزای #مرتضی_طلایی رییس پلیس پیشین تهران که از اعتبار آن مانده بود، لغو و باطل شده است و #سردار_طلایی دیگر اجازه بازگشت به خاک کانادا را نخواهد داشت.
📌همچنین تلاشها در خصوص لغو مجوز اقامت دختر و
۱/۲ pic.twitter.com/Nfsnd3PbZF— AbdiMedia – Abdollah Abdi (@abdolah_abdi) October 17, 2022
با فشار جامعه ایرانی مقیم کانادا و با فشارهای سیاسی حزب محافظه‌کار (حزب رقیب دولت لیبرال جاستین ترودو) برای اعلام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک سازمان تروریستی، دولت لیبرال در عوض تصمیم گرفت از طریق قوانین مهاجرت اقداماتی انجام دهد.
مارکو مندیچینو وزیر وقت امنیت عمومی در آبان ۱۴۰۱ با استناد به قانون مهاجرت و حفاظت از پناهندگان، جمهوری اسلامی را به عنوان «رژیمی که به تروریسم و نقض سیستماتیک و فاحش حقوق بشر دست زده است» معرفی کرد.
قانون مهاجرت و حفاظت از پناهندگان «آی‌آر پی‌ای رژیم ایران» (IRPA) باعث شد ورود چندهزار نفر از مقامات حکومتی جمهوری اسلامی، از جمله بسیاری از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، برای کانادا غیرقابل پذیرش باشد.
در بیانیه‌ای که به خبرگزاری سیبیسی ارائه شده آمده است که اداره خدمات مرزی کانادا اعلام کرد تا ۲۹ آبان ۱۴۰۲ این نهاد تقریباً ۱۷۸۰۰ درخواست ویزا را برای عدم پذیرش احتمالی تحت عنوان «آی‌آر پی‌ای رژیم ایران» بررسی کرده است. در نتیجه ۷۸ نفر از ورود به کانادا محروم شدند. همزمان تحقیقات روی پرونده مهاجرتی، پناهندگی و شهروندی ۱۴۱ نفر آغاز شده است. اداره خدمات مرزی کانادا ۳۸ مورد از این ۱۴۱ پرونده را بسته است به این دلیل که یا افراد خارج از کشور بودند یا اداره مرزی تشخیص داده که مجاز به حضور در کانادا هستند.
این اداره بر اساس قانون «آی‌آر پی‌ای رژیم ایران» دست‌کم ۱۰ نفر را غیرقابل پذیرش تشخیص داده است. از این تعداد ۹ نفر در حال حاضر در کانادا بسر می‌برند و در حال دادرسی در برابر هیئت مهاجرت پناهندگان هستند. دادگاه مشخص خواهد کرد که آیا اقامت آنها در کانادا باید لغو شود یا نه.
اداره خدمات مرزی کانادا با استناد به قانون حفظ حریم خصوصی، نام هیچیک از افراد تحت تحقیق یا افرادی را که از دسترسی به کانادا محروم شده‌اند اعلام نمی‌کند.
کاوه شهروز فعال حقوق بشر و وکیل مؤسسه مک‌دونالد- لوریر ضمن ابراز خشنودی از اقدام عملی دولت کانادا می‌گوید: «خوشحالم که برخی افراد غیرقابل پذیرش تشخیص داده شده‌اند، زیرا برای من روشن نبود که دولت اقدامی در این راه انجام بدهد. فکر می‌کنم هر عضوی از سپاه که با میل خدمت کرده، و نه سربازان وظیفه، باید از کشور کانادا اخراج شود.»
بیانیه ۸ نهاد حقوق بشری: کانادا نباید پناهگاه امنی برای ناقضان حقوق بشر باشد
دولت کانادا سال‌ها با فشار مواجه است تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. این فشارها پس از سرنگون ساختن پرواز «پی‌اس۷۵۲» توسط موشک‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۸ تشدید شد. همه ۱۷۶ سرنشین هواپیما، از جمله ۵۵ شهروند کانادایی و ۳۰ دارنده اقامت دائم کانادا، کشته شدند.
پس از حمله «هفت اکتبر» حماس به اسرائیل که حدود ۱۲۰۰ کشته برجای گذاشت، پیر پویلیور رهبر محافظه‌کاران کانادا بار دیگر درخواست‌های خود را از جاستین ترودو نخست‌وزیر تکرار کرد تا سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهد. حماس از قبل در فهرست سازمان‌های تروریستی کانادا قرار دارد.
با اینهمه ترودو در برابر درخواست‌ها برای تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران مقاومت می‌کند و همچنان تأکید دارد که کانادا «نیروهای قدس سپاه پاسداران» را در سال ۱۳۹۶ به عنوان یک نهاد تروریستی اعلام کرده است.
استدلال دولت ترودو این است که اگر سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار بگیرد افراد سطح پایین این نهاد که مجبور به خدمت در آن شده‌اند نیز هدف این تصمیم قرار می‌گیرند.
با وجود این اندیشکده «شورای روابط خارجی» مستقر در آمریکا می‌گوید نیروی قدس نقطه اصلی اتصال جمهوری اسلامی به «محور مقاومت» است و به آنها آموزش، تسلیحات و بودجه برای پیشبرد اهداف منطقه‌ای رژیم ایران ارائه می‌دهد.
لیا وست دانشیار دانشگاه «کارلتون» که حقوق امنیت ملّی تدریس می‌کند گفته است قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی یک «ژست تا حد زیادی نمادین» است که ممکن است برخلاف قوانین کانادا باشد.
او به سیبیسی گفت: «قانون جنایی اساساً برای تعریف فعالیت تروریستی که واحدهای نظامی یا طرف‌های درگیری مسلحانه را مستثنا می‌کند، مشخص شده است.»
این حقوقدان استدلال کرده «فهرست نهادهای تروریستی وابسته به تعریف فعالیت تروریستی است و فهرست کردن کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان نیروی نظامی حداقل به صورت قانونی دشوار است… ما نباید تعهدمان را به قوانین داخلی خود قربانی کنیم تا آنچه را که در حقیقت یک بیانیه سیاسی است اعلام کنیم، چرا که این تأثیر واقعی بسیار کمی از نظر نتایج‌اش خواهد داشت.»
دولت کانادا در ماه‌های اخیر در پاسخ به اقدامات رژیم ایران با تحریم ۳۱ نهاد و ۱۲۹ فرد وابسته به حکومت به دلیل نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر و تهدید جدی صلح و امنیت بین‌المللی واکنش نشان داده است.
