آلودگی هوا در شهرهای مختلف ایران ادامه دارد و در برخی از شهرها میزان آلودگی هوا به حدی بالاست که مدارس تعطیل و بخشی از کارمندان دورکار شده‌اند. با وجود تأیید اعضای شورای اسلامی شهر و فعالان صنفی صنعت نفت درباره «مازوت‌سوزی» نیروگاه‌ها به عنوان عامل اصلی آلودگی هوای کلانشهرها، مقامات دولتی همچنان این موضوع را تکذیب می‌کنند.
آلودگی هوا در نیمه آذرماه سبب آلودگی شهرهای مختلف کشور شده و در برخی شهرها مدارس و ادارات تعطیل شده‌اند.
بر اساس خبرهای منتشر شده از روز گذشته همه مدارس ابتدایی استان البرز بجز طالقان به خاطر آلودگی هوا به صورت آنلاین درآمدند. امروز همچنین آلودگی هوای شهر سمنان سبب تعطیلی مراکز پیش‌دبستانی و مدارس مقطع ابتدایی شده است.
به دانش‌آموزان دارای بیماری زمینه‌ای نیز اعلام شده تا آخر هفته در مدارس استان مرکزی حاضر نشوند. فعالیت کارمندان دستگاه‌های اجرایی شهر اراک که دارای سابقه قبلی و تأیید شده بیمارهای زمینه‌ای قلبی، تنفسی، ریوی و… هستند، همچنین کلیه مادران باردار شاغل به صورت دورکاری اعلام شده است.
در پی تداوم آلودگی هوا، مدارس تبریز و شهرستان اسکو در تمام مقاطع تحصیلی در شیفت‌های صبح و بعد از ظهر امروز سه‌شنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۲ غیرحضوری اعلام شدند.
داوود میرشکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اهواز نیز صبح امروز سه‌شنبه اعلام کرد که با توجه به تداوم آلودگی هوا در شهرستان‌های خرمشهر و ماهشهر، مدارس نوبت عصر به صورت غیرحضوری برگزار خواهند شد.
او همچنین گفته فعالیت پیش دبستانی و مدارس ابتدایی در شهرستان‌های اهواز، باوی و کارون امروز در ۲ نوبت صبح و عصر به صورت غیرحضوری است.
شاخص آلودگی هوای کلانشهر اصفهان شامگاه دوشنبه با میانگین ۲۱۷ در وضعیت بنفش و بسیار ناسالم قرار گرفت.
کمیته اضطرار آلودگی هوای اصفهان شامگاه دوشنبه اعلام کرد که دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و تمامی مقاطع تحصیلی در نواحی شش‌گانه شهر اصفهان و مناطق آموزش و پرورش فلاورجان، پیربکران، نجف‌آباد، «خمینی‌شهر»، شاهین شهر، برخوار، مبارکه، زرین شهر و فولادشهر روزهای سه شنبه و چهارشنبه، چهاردهم و پانزدهم آذرماه، به صورت غیرحضوری خواهد بود.
همچنین در شهرهای کاشان و آران و بیدگل در استان اصفهان نیز تمامی مقاطع تحصیلی آموزش و پرورش در این دو روز غیرحضوری است. بر اساس مصوبه این کارگروه، مهدهای کودک و مراکز پیش‌دبستانی در این مناطق همچنان تعطیل است.
در ۲۴ ساعت گذشته، شاخص کیفیت هوای تهران بر روی عدد ۱۵۵ (آلوده برای همه افراد) قرار داشت. کیفیت هوای تهران امروز سه‌شنبه، چهاردم آذرماه، با قرار گرفتن شاخص روی عدد ۱۴۷ در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس است.
میرمحمد غراوی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران از غیرحضوری شدن آموزش در مدارس همه مقاطع تحصیلی مدارس این استان خبر داده و گفته «یک سوم کارکنان دستگاه‌های دولتی با اولویت کارمندان دارای بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های زمینه‌ای، تنفسی و خودایمنی و خانم‌های باردار با نظر دستگاه مربوطه در این بازه زمانی دورکار می‌شوند.»
سوده نجفی و مهدی پیرهادی از جمله اعضای شورای اسلامی شهر تهران هستند که طی روزهای گذشته علت آلودگی هوای پایتخت را مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها به دلیل کمبود گاز عنوان کردند؛ موضوعی که مقامات دولتی در وزارت نیرو و استانداری تهران آن را تکذیب می‌کنند اما فعالان صنفی حوزه نفت و گاز آن را تأیید می‌نمایند!
وزارت نیرو با انتقاد از «آدرس غلط به افکار عمومی درباره عوامل اصلی آلودگی هوای تهران» گفته که «از ۱۴۱ نیروگاه در کل کشور فقط ۱۶ نیروگاه بخاری وجود دارد و بقیه نیروگاه‌ها گازی و سیکل ترکیبی هستند که اساساً امکان مصرف مازوت را ندارند.»
وزارت نیرو افزوده که «از بین این ۱۶ نیروگاه نیز مخزن سوخت دو نیروگاه بعثت و اصفهان سال‌ها است پلمب شده و از دسترس استفاده خارج است. نیروگاه‌های موجود در استان تهران شامل نیروگاه‌های طرشت، بعثت و ری هر سه از سوخت گاز استفاده می‌کنند و نیروگاه‌های شهدای پاکدشت و پرند نیز به دلیل ماهیت سیکل ترکیبی امکان مصرف مازوت ندارند.»
در توضیحات وزارت نیرو آمده که «آنچه تهران در حوزه آلودگی هوای در حال حاضر با آن درگیر است، کاهش ضریب تخلیه آلودگی هوای تهران به دلیل سرد شدن هوا، افزایش تعداد خودرو و عدم بازنشستگی خودرو‌های فرسوده و در نتیجه افزایش مصرف بنزین است.»
همچنین علیرضا فخاری استاندار تهران نیز در اظهاراتی عجیب علت آلودگی هوای تهران را «موتورسیکلت» عنوان کرده است!
علیرضا فخاری با این ادعا که «تا کنون خبر موثقی مبنی بر استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها نداشته‌ایم» گفته که «به نظر می‌رسد در اینباره کمی فضاسازی شده است، همه مراکز تولید انرژی به‌ویژه نیروگاه‌ها سوخت دوگانه دارند، اما هنوز به شرایط حاد برای استفاده نکردن از سوخت گاز نرسیده‌ایم و به نظر می‌رسد کمی فضاسازی غیرواقعی در برخی رسانه‌ها شده است.»
استاندار تهران گفته از عوامل اصلی بروز آلودگی هوا در پایتخت تردد زیاد موتورسیکلت‌ها است.
این ادعاها در حالی مطرح شده که احمد معروفخانی رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی امروز سه‌شنبه ۱۴ آذرماه ۱۴۰۲ گفته «ما به دلیل کمبود گازوئیل، مازوت می‌سوزانیم و این موضوع باعث می‌شود وضعیت هوا به این شکل باشد؛ متأسفانه مسئولین مربوطه توجهی به استفاده از راه‌های جایگزین جهت پیشگیری ندارند و مدیریت آلودگی هوا در اولویت نیست.»
این فعال صنفی افزوده که «ما راهکارهایی به وزارت نفت ارائه دادیم و معاونت برنامه‌ریزی با آن موافقت کرد و تفاهمنامه‌هایی تنظیم شد که واحدهای خصوصی که محصول هوین را که تولید و به کشورهای مختلف صادر می‌کنند در نیروگاه‌ها به جای مازوت مصرف شود این برنامه برای وزارت نفت نفع داشت و آن اینکه مازوت مصرف نمی‌شد وضعیت هوا به این شکل نبود. دوم اینکه هزینه کمتر می‌شود چون مجبورند از پالایشگاه‌ها مسیر طولانی طی کرده و مازوت را به نیروگاه‌ها برسانند اما واحدهای مینی‌ریفاینری در سطح کشور پراکنده هستند و هزینه‌های حمل کمتر می‌شود و هم اینکه با صادرات مازوت می‌توانستند ارزآوری داشته باشند.»
از سوی دیگر علیرضا عباسی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز دیروز، ۱۳ آذرماه، با استناد به گزارش‌های وزارتخانه‌های نیرو، نفت، و محیط زیست اعلام کرد که میزان گوگرد موجود در گازوئیل مصرفی نیروگاه‌ها ده برابر حد استاندارد است.
علیرضا عباسی در واکنش به انکار «مازوت‌سوزی در تهران» گفت که بر فرض صحت ممنوعیت مازوت، گازوئیل یا سوختی که هم‌اکنون در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود استاندارد لازم را ندارد و تأثیر مخرب آن در افزایش آلودگی هوا معادل مازوت است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به «مصرف مازوت غیرقانونی» در نیروگاه «فردیس» گفت با وجود این که مخازن مازوت دو سال پیش پلمب شده بود اما دوباره و به تدریج در روزهایی که آلودگی هوا در جریان نبوده، مصرف شد.
علیرضا عباسی با استناد به گزارش‌هایی که درصد بالای اجزاء سوخت گازوئیلی را نشان می‌دهد، عدم پایبندی وزارت نفت، محیط زیست و وزارت نیرو به قانون هوای پاک را نگران کننده خواند.
آلودگی هوا همچنان جان شهروندان را می‌گیرد؛ از اتومبیل‌ها و نیروگاه‌های فرسوده تا ریزگردها
بعد از سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها، کیفیت سوخت اتومبیل‌ها نیز یکی دیگر از علل آلودگی هوا در شهرها از جمله تهران است. پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در اظهار نظری گفته: «بنا بر گزارش کمیسیون اصل ۹۰ سوخت‌های تولیدی کشور از جمله بنزین، نفت گاز و… سوخت‌های مطابق استاندارد ملی نیستند.»
اینهمه در حالیست که به گفته داریوش گل‌علیزاده رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت از محیط زیست «در بررسی‌های انجام شده توسط وزارت بهداشت در ۳۳ شهر( سال ۱۴۰۱)، بیش از ۲۶ هزار نفر به‌دلیل مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست دادند که خسارت معادل آن ۱۱/۳ میلیارد دلار برآورد شده است». طبق این گزارش «تهران بیش از ۶ هزار مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا داشته که خسارت معادل آن ۳ میلیارد دلار است.»
مهدی پیرهادی عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز با استناد به آمارهای وزارت بهداشت اعلام کرده که در سال ۱۴۰۰ تعداد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در تهران ۶ هزار و ۳۹۸ نفر بوده است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران تأکید کرده که «روند تغییرات غلظت آلاینده‌ها طی بازه ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۱ روند کاهشی داشته است اما همچنان می‌بینیم هوا آلوده است و وزارت نفت استانداردهای سوخت را رعایت نکرده است و سوخت‌ها با استاندارد ملی عرضه نشده است. وزارت نیرو هم در تهیه برق به دلیل برخی شرایط از مازوت استفاده کرده و در سال گذشته از ۱۶ نیروگاه ۱۴ نیروگاه مصرف مازوت داشته‌اند. این گزارش مجلس است اگر کسی اعتراض دارد به کمیسیون اصل ۹۰ برود.»
مهدی پیرهادی گفته که «من نمی‌دانم چرا می‌خواهند بگویند در اطراف تهران مازوت‌سوزی نداریم اینگونه بهتر است که بگویند در فصل زمستان گذشته مازوت نسوزانده‌ایم بیایند تکذیب کنند آیا می‌توانند تکذیب کنند؟»
