دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه ۲۹ ژانویه (نهم بهمنماه) در یک کنفرانس خبری مشترک در واشنگتن درباره تحولات بینالمللی از جمله تشدید درگیریها در خاورمیانه و نقش جمهوری اسلامی در بحرانسازیهای منطقهای صحبت کردند و به پرسش خبرنگاران در مورد این مسائل پاسخ دادند.
آنتونی بلینکن در این کنفرانس گفت: «من میتوانم استدلال کنم که دستکم از سال ۱۹۷۳ و حتا پیش از آن وضعیتی به خطرناکی شرایطی که امروز در سراسر منطقه با آن روبرو هستیم ندیدهایم.»
ژنرال ینس استولتنبرگ نیز با اشاره به کشته شدن سه نظامی آمریکایی در اردن گفت: «ما میبینیم که [رژیم] ایران به بیثبات کردن منطقه ادامه میدهد و همچنین مسئولیت حمایت از تروریستهایی را که در دریای سرخ به کشتیها حمله میکنند بر عهده دارد. رفتار تهران به ما یادآوری میکند که جهان بدون قانون چگونه است، غیرقابل پیشبینی و خطرناک؛ دنیایی که در آن برقراری امنیت بیش از پیش ارزش پیدا میکند.»
پیروزی روسیه در جنگ اوکراین رژیمهای ایران و کره شمالی را گستاخ میکند
وی در ادامه رو به بلینکن گفت: «من از دیپلماسی خستگیناپذیر شما، برای جلوگیری از تشدید بیشتر جنگ در غزه، تلاشهای شما برای کاهش درد و رنج انسانی و تلاش سخت شما برای یک راه حل مسالمتآمیز استقبال میکنم… از جنگ وحشیانه روسیه علیه اوکراین دو سال گذشته است؛ پیروزی روسیه باعث گستاخی رژیم ایران، کره شمالی و چین خواهد شد. این برای امنیت اروپا و برای امنیت آمریکا مهم است، بنابراین حمایت از اوکراین در خدمت منافع ایالات متحده است. برای بخش کوچکی از هزینههای دفاعی سالانه، ایالات متحده به اوکراین کمک کرده است که بخش عمدهای از ظرفیت رزمی روسیه را بدون آسیب رساندن به یک سرباز آمریکایی از بین ببرد.»
آیا آمریکا در آستانه جنگ قرار دارد؟
بلینکن و ینس استولتنبرگ در بخش دیگری از این کنفرانس به پرسشهای خبرنگاران پاسخ دادند. خبرنگار بیبیسی پرسید: «آقای وزیر، شما در کنفرانس دیروز به واکنش چند مرحلهای اشاره کردید. آیا ایران را مستقیماً مسئول میدانید؟ آیا آمریکا را در حال جنگ یا در آستانه جنگ میدانید؟ و هر واکنشی چه تأثیری بر توافق آتشبس گروگانها خواهد داشت، که به ما گفته میشود در مرحله پیشرفته قرار دارد؟ و آقای دبیرکل، دیدگاه ناتو در مورد خطر درگیر شدن ایالات متحده در درگیری مستقیم با ایران چیست؟ این برای سایر اولویتهای ناتو، از جمله اوکراین، چه معنایی دارد؟ آیا ناتو و سایر متحدانش، از جمله اتحادیه اروپا، میتوانند در صورت نیاز حمایت از اوکراین را بدون ایالات متحده ادامه دهند؟»
بلینکن: ما به دنبال درگیری با ایران نیستیم
بلینکن در پاسخ گفت: «حملاتی که از ماه اکتبر علیه نیروهای ما در عراق و سوریه انجام شده توسط گروههایی بوده که با [رژیم] ایران همسو هستند و درواقع توسط [حکومت] ایران پشتیبانی و تأمین مالی و تجهیز میشوند… اشاره میکنم که حضور نیروهای ما در عراق و سوریه هیچ ربطی به غزه ندارد، هیچ ربطی به درگیری هفت اکتبر ندارد. آنها در منطقه مستقر شدند که داعش دوباره فعال نشود… همانطور که اشاره کردم، ما به دنبال درگیری با ایران نیستیم، ما به دنبال جنگ با ایران نیستیم، اما از پرسنل خود دفاع کرده و خواهیم کرد و هر اقدام لازم را برای این کار انجام خواهیم داد، از جمله پاسخ بسیار شدید به حمله اخیر؛ من از چیزهایی که رئیس جمهور گفت فراتر نمیروم… همانطور که اشاره کردم، این پاسخ مناسب میتواند چند سطحی باشد، میتواند در مراحل مختلف باشد و در طول زمان ادامه پیدا کند.»
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «در عین حال، بطور کاملاً جداگانه، ما تلاش کردهایم تا گروگانها را از غزه بازگردانیم و در عین حال یک وقفه طولانی در جنگ ایجاد کنیم، و این تلاش چیزیست که در حال حاضر بسیار بسیار فعالانه البته با کمک شرکای خود در قطر و مصر و همچنین اسرائیل دنبال میکنیم.»
در ادامه استولتنبرگ در پاسخ به بیبیسی درباره منطقه و ایران گفت: «[رژیم] ایران مسئول بیثبات کردن کل منطقه و تهدید ثبات و امنیت در خاورمیانه است. در داخل کشور سرکوبگر و در خارج تهاجمی است. ما این را در حملات گروههای نیابتی مختلف، گروههای تروریستی که ایران از آنها حمایت میکند، دیدهایم. این نشان میدهد خطر تشدید تنشها تا چه اندازه زیاد است و بنابراین من از تلاشهای ایالات متحده برای مقابله با این خطرات استقبال میکنم. این مهم است که بدانیم روسیه و [رژیم] ایران اکنون بیشتر در حال همسویی هستند. روسیه روز به روز بیشتر به پهپادهای ایران وابسته میشود- آنها درواقع کارخانه جدیدی در روسیه بر اساس فناوری پهپادی جمهوری اسلامی ساختهاند و در مقابل روسیه فناوری پیشرفته در اختیار ایران قرار میدهد و اینهمه نشان میدهد که چگونه رژیمهای استبدادی بهم نزدیک و نزدیکتر میشوند، و تنها پاسخ به آن این است که متحدان ناتو، همه کشورهایی که به دموکراسی اعتقاد دارند، باید مانند ما در ناتو کنار هم بایستند.»
اظهارات مقامات ارشد آمریکا و همچنین دبیرکل ناتو نشان میدهد غربیها فعلاً اصراری به نشان دادن واکنش سخت به اقدامات رژیم ایران علیه منافع خود ندارند با اینهمه برخی تحلیلگران معتقدند در صورتی که تهران به همین رویه ادامه دهد تغییر موضع غربیها و دخالت نظامی نیروهای ائتلاف محتمل است. چنانکه در سال ۲۰۱۱ در مورد لیبی اتفاق افتاد.