شوک ناشی از افزایش قیمت ارز و رسیدن دلار به مرز ۶۰ هزار تومان به دیگر بازارهای کشور نیز سرایت کرده است. برخی بازارها مانند لوازم خانگی و موبایل با توقف خرید و فروش روبرو شده و برخی دیگر مانند بازار اتومبیل با موج افزایش قیمت روبرو شدهاند.
روز سهشنبه دهم بهمنماه قیمت ارز در بازار آزاد ایران رکوردهای تازهای ثبت کرد و قیمت هر دلار آمریکا به بیش از ۵۹ هزار تومان رسید. پوند بریتانیا یک رکورد تاریخی در تاریخ اقتصاد ایران ثبت کرد و به بیش از ۷۳ هزار تومانی رسید. درهم امارات، کانال ۱۶ هزار تومانی را فتح کرده و یورو در آستانه ورود به کانال ۶۴ هزار تومانی قرار گرفت.
یک روز پس از رسیدن دلار به مرز ۶۰ هزار تومان و در حالی که دولت اقداماتی برای کاهش قیمت ارز را آغاز کرده، گزارشها از توقف معاملات در برخی بازارها و شروع افزایش قیمت در برخی بازارهای دیگر، متأثر از افزایش قیمت ارز، حکایت دارد.
وبسایت «خبرآنلاین» نیز در گزارشی از نوسانات بازار ارز نوشت که سهشنبه دهم بهمن روز مهمی در بازار ارز محسوب میشود چرا که پیشروی قیمتها به سمت سد مقاومتی سوم یعنی شصت هزار تومان، فضای بازارهای مختلف را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد.
بازار لوازم خانگی از جمله بازارهایی است که با توقف معاملات همراه شده است. خبرگزاری «تسنیم» نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح امروز، چهارشنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۲، در گزارشی به رکود شدید در این بازار اشاره کرده است.
این گزارش مدعی شده که کسبه معتقدند افزایش نرخ دلار عاملی شده است تا تولیدکنندگان بر طبل گرانی بکوبند و خواستار تغییرات قیمتی در انواع محصولات خود باشند البته هنوز تغییرات قیمتی در بازار لوازم خانگی توسط تولیدکنندگان اعمال نشده است اما فعلاً فروش متوقف شده است.
خبرگزاری «تسنیم» نوشته است: «مشخص نیست تولیدکنندگان چهزمانی میخواهند فروش کالا را مجدداً آغاز کنند اما نکته اینجاست بازار شب عید نیازمند کالاست و در این شرایط معلوم نیست تولیدکنندگان براساس کدام منطق بهدنبال افزایش قیمت هستند.»
این گزارش افزوده که «هماکنون بررسی بازار لوازم خانگی نشان از آن دارد که کمتر معاملهای در بازار صورت میگیرد و همه به قسطیفروشی گرایش پیدا کردهاند.»
گزارش «تسنیم» خواستار دخالت وزارت صمت در بازار لوازم خانگی شده و نوشته «وزارت صنعت باید به این موضوع ورود پیدا کند که در بازار راکد براساس کدام استدلال تولیدکننده میخواهد افزایش قیمت را اعمال نماید، مگر تولیدکننده منابع ارزی خود را از بازار آزاد تأمین میکند که با هر نوسان قیمتی خواستار تغییر قیمت در محصولات خود است؟!»
همچنین بازار موبایل که طی هفتههای گذشته متأثر از روند صعودی قیمتها در بازار ارز با افزایش قیمتها روبرو بود طی دو روز گذشته قفل شده و بر اساس گزارشها معامله خاصی در این بازار صورت نمیگیرد.
در برخی بازارهای دیگر از جمله بازار اتومبیل موج افزایش قیمت آغاز شده است. کارشناسان بازار اتومبیل رشد قیمتها در این بازار را ناشی از افزایش قیمت دلار میدانند؛ روندی که با نزدیک شدن به پایان سال چندان دور از انتظار نبود.
بر اساس گزارشها قیمت انواع اتومبیل داخلی طی دو روز تا ۱۰ میلیون افزایش داشته است. افزایش قیمتها در اتومبیلهای خارجی شیب بیشتری داشته بطوری که قیمت امویام X۲۲ دندهای اسپرت در عرض یک روز ۳۰ میلیون تومان گرانتر شده و روی کانال ۸۰۰ میلیون تومان معامله میشود. جک S۳ اتوماتیک از ابتدای روز توانست ۵۰ میلیون تومان افزایش قیمت داشته باشد و با نرخ یک میلیارد و ۲۳۰ میلیون تومان خرید و فروش شود.
مرتضی شجاعی کارشناس بازار اتومبیل در گفتگو با وبسایت «اقتصاد »۲۴ درباره افزایش قیمتها در بازار اتومبیل گفته «همانطور که ثبات ارز در ماههای گذشته بازار را به ثبات رسانده بود حالا با بالا رفتن تنشها در بازار دلار قیمت کارخانهای افزایش شدید پیدا کرده است. خودرو نیز درست یا غلط یک کالای سرمایهای قلمداد شده و دارد متناسب با نرخ دلار افزایش پیدا میکند. این کالای سرمایهای دیگر خیلی از فرمول عرضه و تقاضا تبعیت نمیکند که بگوییم با داغ شدن تنور بازار قیمتها رشد کرده است. خبر کاهش ارزش پول ملی بطور خاص بازار خودرو را دچار تنش و تشنج میکند.»
گزارشها از بازار مسکن نیز نشان از خیز این بازار برای افزایش قیمتها به دلیل افزایش قیمت ارز دارد. وبسایت «خبرآنلاین» گزارش داده که با افزایش نرخ دلار در این روزها، قیمت مسکن نیز افزایش یافته و به نظر میرسد پس از یک سال رکود، بازار مسکن در حال خروج از این وضعیت قرار دارد. در هفتههای اخیر، دلار رفتاری متفاوت نسبت به گذشته از خود نشان داده و این امر باعث شده است که بازار معاملات مسکن در تهران از حالت خواب زمستانی خارج شود.
این گزارش افزوده که از همان روزی که نرخ دلار در سال ۹۷ دچار نوسان شد، شاهد افزایش چشمگیر نرخ مسکن نیز بودیم و قیمتها دچار جهش ناگهانی شد. از همان روز معلوم شد که دلار، بازیگر مهمی در بازار مسکن است. در این چند ماه که نرخ دلار ثابت بود، شاهد ثبات بازار مسکن بودیم. اما با افزایش نرخ دلار در هفتههای اخیر، دوباره ثابت شد که نرخ این شاخص بر بازار ملک و املاک، اثر زیادی میگذارد. طی همین یک هفته گذشته، بازار مسکن تغییر وضعیت داده و بهنظر میآید که از رکود سنگینی که درگیرش بود، خارج شده است، همچنین برخی خریداران مردد، دوباره به بازار برگشتهاند و تقاضای خرید بیشتر شده است.
افزایش قیمت مسکن اگر چه سبب اندکی تحرک در بازار خرید و فروش شده اما یکی از عوارض آن، افزایش قیمت اجارهبها است. این در حالیست که پیشتر و در دیماه امسال نیز گزارشها از افزایش اجارهبها حکایت داشت؛ موضوعی که مستأجرانی که غالبا حقوقبگیر هستند را در سال جدید دچار بحرانهای جدیدی در زمینه اجاره خانه خواهد کرد.
در شرایطی که افزایش قیمت ارز به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر بازارهای مختلف اثرگذار است، روزنامه «اطلاعات» در مطلبی نوشته «گفتمان دولت درمواجهه با رشد اخیر قیمت ارز مانند گذشته زنگار زده ورنگ و رو رفته بوده ومورد پذیرش جامعه قرار نمیگیرد.»
در ادامه این مطلب آمده که «دوری گفتمان ارزی دولت از واقعیتهای کف اقتصاد و پیوند دادن آن با موضوعات ایدئولوژیک، شعاری و تریبونی فقط آب به آسیاب دشمن می ریزد و البته لبخند پرمعنی افکار عمومی را هم به دنبال دارد و باعث کاهش قیمت ارزهم نمی شود و می بینیم که نشده است.»
روزنامه «اطلاعات» افزوده که ️درنهایت هم، راه حل کنترل نرخ این روزهای بازار ارز که می دانیم ریشه ای روانی وذهنی دارد، از آرامش بخشی به جامعه از طریق بیان صادقانه واقعیت ها به مردم وپرداختن به آرام کردن اذهان، به جای تحریک وسخنگویی طلبکارانه می گذرد؛ البته راه حل کاهش پایدار قیمت ارز از تن دادن به مکانیسم بازار وتک نرخی شدن آن می گذرد وچه خوب که دولت سیزدهم فرمان را به این سو بچرخاند یا دست کم قصدش را اعلام کند.