نتایج یک گزارش میدانی درباره اعتیاد در ایران از تغییر الگوی اعتیاد در کشور و تبدیل شدن هروئین و شیشه به شایع‌ترین مواد مصرفی معتادان در کشور حکایت دارد. بر اساس این گزارش خسارت سالانه اعتیاد شهروندان به کشور رقمی معادل ۲۰۵ هزار میلیارد تومان است.
روزنامه «اعتماد» در شماره امروز پنجشنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۲ نتایج یک گزارش میدانی درباره وضعیت مصرف انواع مواد در ۳۱ استان کشور را منتشر کرده است.
نتایج این گزارش نشان می‌دهد در فاصله ۷ سال بعد از آخرین شیوع‌شناسی سراسری در زمینه اعتیاد، الگوی اعتیاد در کشور کاملا تغییر کرده و نه تنها در این مدت میزان مصرف تریاک به شدت کاهش یافته، بلکه هروئین و شیشه به شایع‌ترین مواد مصرفی معتادان در کشور تبدیل شده است.
این گزارش افزوده که درمانگران بیشتر استان‌ها گفتند که در کنار هروئین و شیشه، مصرف دائمی موادی از جمله شربت و قرص متادون هم شایع است در حالی که قرص و شربت متادون، داروی ترک اعتیاد محسوب می‌شود اما با سر در آوردن از بازار سیاه به یکی از مواد مصرفی روزمره معتادان تبدیل شده است.
به گفته این درمانگران افزایش قیمت هروئین و تریاک در ماه‌های اخیر عامل مهمی بوده که تعداد زیادی از معتادان، قرص و شربت متادون را به عنوان ماده مصرفی اصلی، جایگزین هروئین و تریاک کنند.
بخش دیگری از این گزارش به قیمت مواد مخدر پرمصرف در کشور پرداخته است. بر این اساس یک گرم هروئین در ۲۸ استان کشور در هفته اول بهمن سال جاری ۴۵۱ هزار و ۴۲۸ تومان، یک گرم شیشه در ۲۵ استان کشور در همین بازه زمانی ۲۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان و یک گرم تریاک در ۱۶ استان کشور در این مدت ۱۲۱ هزار و ۵۶۲ تومان بوده است.
گزارش «اعتماد» تأکید کرده که با این فرض که دو میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد در ایران، روزانه حداقل یک گرم از انواع مواد مصرف می‌کنند، روزانه حداقل ۲ هزار و ۸۰۸ کیلو معادل ۳ تن و سالانه، حداقل ۱۰۰۰ تن انواع مواد توسط معتادان کشور مصرف می‌شود.
بر اساس این گزارش خسارت سالانه معتادان به کشور رقمی معادل ۲۰۵ هزار میلیارد تومان است. تابستان امسال نیز روزنامه «ایران» در گزارشی خسارت سالانه هر معتاد به کشور حدود ۸۰ میلیون تومان برآورد کرده بود.
این در حالیست که رقم بودجه سلامت در سال ۱۴۰۲، با افزایش ۳۵ درصدی نسبت به سال پیشتر رقمی معادل ۴۰۰ هزار میلیارد تومان تصویب شد.
ابوالحسن صفرپور دبیر میز مقابله با اعتیاد شورای عالی انقلاب فرهنگی آبان امسال از کاهش میانگین سن اعتیاد در ایران به ۲۴ سال خبر داده و گفته بود: «هر ساله حدود ۴ هزار نفر براثر مصرف مواد مخدر جان خود را از دست می‌دهند و در ۶ ماهه نخست امسال، شاهد مرگ بیش از ۲ هزار نفر بر اثر مصرف مواد مخدر بوده‌ایم.»
به گفته ابوالحسن صفرپور ۱۵ میلیون نفر در ایران بطور مستمر و یا تفریحی از مواد مخدر استفاده می‌کنند که برابر با یک ششم جمعیت کشور است.
او همچنین از رواج مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان خبر داده و گفته بود شیوع مصرف مواد در بین جوانان در دهه ۸۰، یک درصد و در دهه ۹۰ به ۷/۴ درصد رسیده است که در این بخش شاهد رشد ۷/۳ درصدی هستیم.
علی هاشمی رئیس وقت کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز امرداد ۱۴۰۱ گفته بود: «آنچه مشخص است این است که بر اساس آمارهای رسمی، از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ تعداد مصرف‌کنندگان از سه میلیون و ۷۶۰ هزار نفر به چهار میلیون و ۴۰۰ هزار نفر رسیده که تعداد افراد جدیدی که به مصرف‌کنندگان اضافه شده است از قشر «جوان» هستند و این یعنی فاجعه سرمایه انسانی در کشور. با توجه به اینکه نرخ رشد جمعیت معکوس شده است، اکنون نرخ رشد اعتیاد حداقل سه برابر نرخ رشد جمعیت است. نرخ اعتیاد حدود ۵/۵ درصد است».
طبق نتایج آخرین تحقیق کشوری که در سال ۱۳۹۵ منتشر شد، تعداد مصرف‌کنندگان مستمر مواد مخدر، محرک یا روانگردان در کشور، ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر بود که با توجه به نرخ شیوع ۵/۴ درصدی اعتیاد در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله کشور، اگر در فاصله سال ۱۳۹۵ تا امروز، افزایش نیافته باشد، کاهش هم نداشته است.
طبق نتایج همین تحقیق رسمی ۶۶/۸ درصد معتادان مصرف‌کننده تریاک بودند، شیوع مصرف دایمی ماری‌جوانا و گُل و گراس، ۱۱/۹ درصد بود، ۱۰/۶ معتادان مصرف‌کننده هرویین و ۸/۱ درصد مصرف‌کننده شیشه بودند. نتایج این تحقیق کشوری نشان داد که از مجموع ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد، ۷۷/۴ درصد معادل ۲میلیون و ۱۷۳ هزار و ۳۹۲ نفر مصرف‌کننده تریاک، ۲۹۷ هزار و ۶۴۸ نفر مصرف‌کننده هروئین و ۲۲۷ هزار و ۴۴۸ نفر مصرف‌کننده شیشه بوده‌اند.
