کمتر از دو هفته پس از آنکه یک سرباز ارتش در آمادگاه مهماتی کرمان پنج نفر از هم‌قطاران خود را با شلیک گلوله کُشت، روز جمعه ۱۳ بهمن‌ماه اعلام شد در اثر تیراندازی در کلانتری پاکدشت ورامین در جنوب تهران دو نفر کشته شدند.
اداره اطلاع‌رسانی فرماندهی انتظامی شرق استان تهران ادعا کرده این اتفاق ناشی از «اشتباه سهوی» و «تیراندازی بی‌هدف» یک سرباز وظیفه در «کلانتری ۱۴» پاکدشت بود.
طبق گزارشی که این اداره منتشر کرد، روز پنجشنبه یک سرباز وظیفه داخل کلانتری منطقه «حصار امیر» به اشتباه به یکی از کارکنان نیروی انتظامی شلیک کرد که باعث مجروح شدن یکی از کارکنان انتظامی شد اما سرباز وظیفه پس از این اقدام بلافاصله «در یک اقدام احساسی» به سمت خود شلیک کرد.
مجروحان فوری به مرکز درمانی منتقل شدند اما با وجود تلاش کادر درمان هر دو نفر جان خود را از دست دادند.
نیروی انتظامی گزارش داد «دلایل و مواردی که باعث این اتفاق ناگوار شد پس از بررسی‌های تکمیلی اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
رضا تمیزکار از پرسنل سابق نیروی انتظامی و از مخالفان جمهوری اسلامی در شرح این اتفاق می‌نویسد: «سرباز وظیفه بخاطر فشار سردار پاسدار القاصی و معضلات انتقالی قصد خودکشی داشته که استوار صادقی سعی در منصرف کردن وی داشت که وظیفه با تیراندازی به سمت صادقی قصد ترساندن او را داشت که گلوله با استوار صادقی برخورد کرده و او را به قتل می‌رساند سپس اقدام به تیراندازی به سمت خودروهای داخل یگان کرده و در نهایت به سمت خودش شلیک کرده و خودکشی می‌کند اما معاونت اجتماعی این خبر را تکذیب و ادعا می‌کند که تیراندازی سهوی بوده است.»
#خودکشی و #قتل در کلانتری حصار امیر پاکدشت
طبق اخباری موثقی که به دست من رسیده سرباز وظیفه بخاطر فشار سردار پاسدار القاصی و معضلات انتقالی قصد خودکشی داشته که استوار صادقی سعی در منصرف کردن وی داشت که وظیفه با تیراندازی به سمت صادقی قصد ترساندن او را داشت که گلوله با استوار… pic.twitter.com/YnAsHv0e2I
— Tamizkar | تمیزکار (@r_tamizkar) February 1, 2024
پادگان‌های جمهوری اسلامی جای امنی نیست. کیهان لندن بارها به این مسئله پرداخته که سربازان و حتا کارکنان نیروهای مسلح در مراکز خدمت با چه مسائلی روبرو هستند.
خدمت نظام وظیفه در ایران دو سال و اجباری است. گرچه شرایط خدمت سربازان با گذشته تا حدودی متفاوت شده و سختی‌هایی که سربازان در پادگان‌ها در چند دهه اخیر داشتند، تا حدی کمتر شده، اما سیستم آموزشی داخل پادگان‌ها تغییر زیادی نداشته است. دگرگونی‌های اجتماعی و تغییر فرهنگ نسل جدید نیاز به اصلاحات عمیق در پادگان‌ها را ضروری می‌کند اما نه درک و نه اراده و بودجه برای این کار موجود است.
تیراندازی در آمادگاه مهماتی ارتش در کرمان با پنج کشته؛
چرا پادگان‌های جمهوری اسلامی جای امنی برای سربازان نیست؟!– یک سرباز وظیفه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی یکشنبه اول بهمن‌ماه در آمادگاه مهماتی باغین کرمان با اسلحه به سمت دیگر سربازان شلیک کرد. در این تیراندازی پنج سرباز… pic.twitter.com/1janrN2rRc
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 22, 2024
از سوی دیگر گزارش‌های زیادی وجود دارد که در پادگان‌های نیروی انتظامی و سپاه پاسداران سربازان وظیفه را به اجبار برای سرکوب اعتراضات به خیابان‌ها اعزام می‌کنند. آمار سربازانی که در درگیری‌های خیابانی آسیب دیده‌اند کم نیست.
فشارهای روحی و روانی و یا مصرف مواد مخدر یا اختلافات شخصی با سایر سربازان یا فرمانده در داخل پادگان‌ها از عواملی است که تکرار موارد مشابه را محتمل می‌کند. مسئولیت کشته‌شدن سربازان در پادگان‌ها با سلسله مراتب فرماندهی از فرمانده گروهان تا فرمانده نیرو است.
یکی از ایرادات و ضعف‌های خدمت وظیفه عمومی نیز «پاسداری» طولانی سربازان وظیفه در ماه‌های اول خدمت وظیفه است. در این مدت که به آن «دوران آموزشی» می‌گویند سربازان بین ۸ تا ۱۰ هفته یک روز در میان اطراف پادگان یا روی برجک‌ها نگهبانی می‌دهند. این روال طولانی گاهی بعد از دوران آموزشی نیز ادامه پیدا می‌کند. در این مقطع فشار جسمی و روحی زیادی به سربازان وارد می‌شود. دوری از خانواده و تغذیه نامناسب و کار فیزیکی نیز از دیگر دلایل بهم خوردن تعادل روحی و رفتاری سربازان است. اما به نظر می‌رسد در بالاترین رده‌های نظامی در ایران درک زیادی از ضرورت تغییر سیستم آموزشی نظامی و روال خدمت اجباری وجود ندارد.
