کمیته روابط خارجی سنای آمریکا روز چهارشنبه ۲۸ فوریه (نهم اسفندماه) یک جلسه استماع با عنوان «ارتش سایه تهران: شبکههای نیابتی جمهوری اسلامی در خاورمیانه» برگزار کرد.
در این جلسه برایان هوک نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران در دولت دونالد ترامپ و سوزان ملونی معاون و مدیر بخش سیاست خارجی اندیشکده «بروکینگز» مستقر در واشنگتن به پرسشهای سناتورها پاسخ دادند.
به گزارش رویترز، برایان هوک به سناتورها گفت، جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا باید جمهوری اسلامی را مجبور کند تا هزینه مستقیم حملات به نیروهای آمریکایی توسط نیروهای نیابتی را پرداخت کند.
هوک توضیح داد، «سابقه نشان میدهد جمهوری اسلامی عملکرد خاکستری دارد، گروههای نیابتی را جلو میفرستد اما خودش عقب میایستد تا ضربه نخورد… تا زمانی که رژیم ایران مجازات نشود احساس مصونیت میکند و به کار خود ادامه میدهد.»
وی افزود: «دولت بایدن باید اعلام کند که هیچ تفاوتی بین [رژیم] ایران و گروههای نیابتی وابسته به آن قائل نیست و هر کاری را که یک نیابتی انجام دهد رژیم ایران را مسئول میداند و در آنها باید پاسخگو باشند گویی که یک حمله مستقیم بوده است.»
هوک همچنین گفت: «ایالات متحده علیه گروههایی مانند شبهنظامیان عراقی مثل کتائب حزبالله و سایر نیروهای نیابتی تحت حمایت ایران اقدام کرده است، اما فکر نمیکنم که [رژیم] ایران خودش هزینههای کافی بطور مستقیم متحمل شده باشد.»
ضرورت قطع پشتیبانی مالی جمهوری اسلامی از گروههای نیابتی
هوک در بخشی از سخنان خود به دفاع از «کارزار فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی که در دولت ترامپ به اجرا گذاشته شد پرداخت و تأکید کرد برای مقابله با تأمین مالی گروههای نیابتی «محدود کردن درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی» ضروری است.
به گزارش «صدای آمریکا» برایان هوک عنوان کرد، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تحریمهای نفتی شدیدی اعمال شد و صادرات نفتی ایران تا هشتاد درصد کاهش یافت.
وی به اظهارات حسن روحانی رئیس دولت پیشین جمهوری اسلامی نیز اشاره کرد که گفته بود تحریمها بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه برای حکومت داشته است.
هوک افزود که در آن دوران بودجه دفاعی جمهوری اسلامی که در دوران حیات برجام به بالاترین حد خود رسیده بود، ۲۸ درصد کاهش پیدا کرد و این موضوع بر گروههای نیابتی از جمله حزبالله تأثیر گذاشت.
این دیپلمات آمریکایی همچنین به کشتن قاسم سلیمانی به عنوان «خطرناکترین تروریستی» که طراح حمله به نیروهای آمریکایی بود، اشاره کرد.
او گفت دولت کنونی آمریکا نشان داد که اهرمهای دیپلماتیک خیلی زود میتوانند از بین بروند. وی از دولت بایدن به دلیل عدم اعمال درست تحریمها انتقاد کرد.
برایان هوک افزود، «بخش بزرگی از مردم آمریکا معتقدند که آقای بایدن به اندازه کافی در برابر جمهوری اسلامی ایران قاطع نبوده است.»
او با اشاره به اینکه نیروهای آمریکایی از مهرماه گذشته، بیش از ۱۶۵ بار مورد حمله قرار گرفتهاند ولی آمریکا تنها ۱۱ بار واکنش نشان داده است گفت: «این عدم توازن غیرقابل قبول است.»
در این جلسه سناتور دموکرات کریس مورفی که از حامیان معامله آمریکا با رژیم ایران است، به سیاستهای دولت ترامپ در قبال جمهوری اسلامی انتقاد کرد و گفت، اقدامات آن باعث ضربه خوردن برجام شد و نتوانست فعالیت گروههای نیابتی را متوقف کند.
برایان هوک در پاسخ گفت، دولت ترامپ هرگز ادعا نکرد که مشکل نیابتیها را حل کرده ولی شرایط به گونهای شده بود که حزبالله به دلیل تحریمهای شدید آمریکا، ضعیفتر و «کاسه به دست» شده بود.
وی اشاره کرد که «با تحریمهای فلجکننده بهتر میتوان جلوی رژیم جمهوری اسلامی را گرفت» و افزود: «مقامات جمهوری اسلامی تا جایی که بتوانند به بازی موش و گربه ادامه میدهند.»
برایان هوک همچنین به تلاشهای نافرجام دولت بایدن برای «احیای برجام» اشاره کرد و گفت، «مذاکرات مرده است» و باز گذاشتن درهای مذاکره، مانع اعمال شدید تحریمهای نفتی و عدم تأمین مالی گروههای نیابتی جمهوری اسلامی میشود.
هوک در بخش دیگری از سخنان خود به نظارت قاسم سلیمانی بر «شبکه گستردهای» از جنگجویان در سوریه اشاره کرد. او گفت که ارتش آمریکا میتواند نقش پررنگتری را در بیرون راندن نیابتیها در سوریه و عراق ایفا کند.
نماینده ویژه امور ایران در دولت ترامپ خواستار عدم نشان دادن ضعف و «امتیاز دادن بیدلیل» به کشورهای پیشگام در عرصه تروریسم شد و گفت که دولت بایدن باید کارزار فشار حداکثری را اجرا کند.
وی گفت که دردوران ترامپ شرکای سنی آمریکا و اسرائیلیها علیه تهدیدهای جمهوری ایران سازماندهی شده بودند و خواستار ادامه آن سیاست شد.
ضرورت ایجاد «بحران اقتصادی» برای رژیم ایران
هوک افزود که ۹۵ درصد پول حماس از ایران میآید و گفت که دولت آمریکا باید در اعمال تحریمهای نفتی، بانکی، پتروشیمی و فلزات «جدی» عمل کند و با فشار حداکثری اقتصادی و انزوای سیاسی، بازدارندگی علیه جمهوری اسلامی را برگرداند.
هوک بر اهمیت اهرم اقتصادی تأکید کرد و گفت باید برای رژیم ایران، «بحران اقتصادی» ایجاد کرد. او همچنین با اشاره به اینکه چین بزرگترین خریدار نفتی ایران است خواستار اعمال فشار بیشتر بر آن کشور شد.
در این جلسه سناتور جیمز ریش و تد کروز هر دو جمهوریخواه به انتقاد از سیاستهای بایدن در قابل رژیم ایران پرداختند و او را متهم به مماشات با جمهوری اسلامی کردند.
سوزان ملونی معاون و مدیر بخش سیاست خارجی اندیشکده بروکینگز در واشنگتن نیز به انتقاد از عملکرد دولت ترامپ به ویژه برای خروج از برجام پرداخت و گفت، هیچ جایگزینی برای برجام نداشت.