ایالات متحده روز چهارشنبه ششم مارس (۱۶ اسفندماه) در بیانیهای با محکوم کردن فعالیتهای غیرمجاز اتمی جمهوری اسلامی خواستار «رقیقسازی» تمامی ذخایر اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد و توقف کامل غنیسازی با این غلظت توسط ایران شد.
در این بیانیه که توسط لورا هولگیت نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی خوانده شد آمده، «همانطور که در گزارش مدیرکل [آژانس] به روشنی آمده، با وجود کاهش بسیار اندک ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در ایران، فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی به شدّت نگرانکننده است. ایران به توسعه برنامه هستهای خود، نصب آبشارهای سانتریفیوژ پیشرفته و تولید اورانیوم بسیار غنیشده که هیچ هدف صلحآمیز معتبری برای آن ندارد، ادامه میدهد. بگذارید واضح بگوییم: ما همچنان نگرانیهای جدی در رابطه با ذخایر اورانیوم غنیشده ایران با غلظت بالا داریم. امروز هیچ کشور دیگری اورانیوم ۶۰ درصدی را برای هدفی که ایران ادعا میکند تولید نمیکند و اقدامات جمهوری اسلامی در تضاد با رفتار سایر کشورهای غیرهستهای طرف قرارداد NPT است.»
در بخشی از این بیانیه تأکید شده، «ایران نه فقط بخشی از ذخایر ۶۰ درصدی خود بلکه باید تمام آن را رقیقسازی و تولید اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد را بطور کامل متوقف کند» با اینهمه نماینده آمریکا نگفته تصمیم واشنگتن برای مقابله با تهدیدات اتمی جمهوری اسلامی و بیاعتنایی به بیانیههایی از این دست چه خواهد بود.
آژانس در گزارش اخیر خود اعلام کرد که جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را از اوایل آبان حدود ۶/۸ کیلوگرم کاهش داده و به ۱۲۱/۵ کیلو رسانده است. این میزان اورانیوم غنیشده با این غلظت هیچ کاربرد غیرنظامی ندارد.
در بیانیه آمریکا همچنین آمده، «تصمیم ایران در ماه سپتامبر برای اخراج بازرسان مجرب آژانس بطور جدی بر فعالیتهای راستآزمایی آژانس تأثیر گذاشته است. چنین اقداماتی عمیقاً در تضاد با مأموریت آژانس قرار دارد… این اقدام به دنبال تغییرات اعلامنشده در آبشارهای سانتریفیوژهای پیشرفته در فردو انجام شد که نقض آشکار تعهدات پادمانی ایران است و متعاقباً آژانس ذرات اورانیوم غنیشده ۸۰ درصدی را در این تأسیسات شناسایی کرد. اقدامات ایران تنشها را تشدید کرده و مرزهای بیسابقهای را جابجا کرده است. ایران باید بجای تضعیف تضمینهای اساسی آژانس، گامهایی برای ایجاد اعتماد بینالمللی بردارد.»
بیانیه آمریکا در شورای حکام، یک روز پس از آن صادر شد که منابع دیپلماتیک گزارش دادند دولت جو بایدن از صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی جلوگیری کرده است.
دیپلماتها میگویند، ادامه حمله نظامی اسرائیل به غزه در پاسخ به حملات مرگبار «هفت اکتبر» حماس و همچنین نگرانی از تشدید تنشها در خاورمیانه، از دلایلی است که باعث شد آمریکا نخواهد با فشار آوردن برای صدور قطعنامه علیه رژیم ایران به خطر افزایش تنش با جمهوری اسلامی دامن بزند.
مخالفت دولت بایدن با صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی
-یک دیپلمات غربی به خبرگزاری رویترز گفت که صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در جلسه شورای حکام آژانس «بسیار خطرناک» خواهد بود.
– این دیپلمات توضیح داد، «منطقه در وضعیت به شدت… pic.twitter.com/7iYiSzI4FB
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 5, 2024
یک دیپلمات غربی در همین ارتباط گفته بود: «اگر شما در این شرایط به عنوان عضوی از شورای حکام قطعنامهای صادر کنید که یک پیام اشتباه باشد میتواند منجر به یک اشتباه محاسباتی شود، که بسیار خطرناک است.»
دیپلماتها میگویند، «منطقه در وضعیت به شدت هشداردهنده قرار دارد. شما آتشبس یا قطعنامهای در مورد غزه ندارید، ما چشمانداز هیچ نوع راه حل هستهای نداریم و… آمریکا هم به سوی انتخابات ریاست جمهوری میرود.»
برخی دیپلماتها قبل از نشست شورای حکام گفته بودند که سه قدرت اروپایی که آخرین قطعنامه را بطور مشترک با ایالات متحده پیشنهاد کرده بودند و عموماً با هماهنگی واشنگتن عمل میکنند پیشنویس یک قطعنامه را تدوین کردهاند.
رویترز نوشت که سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) پیشنویس قطعنامهای را تنظیم کردهاند اما واشنگتن ماههاست که با صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران مخالفت میکند.