روزنامه «وال استریت ژورنال» روز یکشنبه ۱۷ مارس (۲۷ اسفندماه) گزارش داد دولت نظامی نیجر قصد دارد به اتحاد ضد تروریسم با آمریکا پایان دهد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که مقامات ایالات متحده «خونتای» (حکومت نظامی) حاکم بر نیجر را متهم کرد که بطور مخفیانه در حال بررسی توافق با جمهوری اسلامی برای اجازه دسترسی تهران به ذخایر اورانیوم نیجر است.
تصمیم برای پایان دادن به همکاری نظامی با آمریکا شنبه شب توسط سخنگوی حکومت نظامی نیجر اعلام شد. این اقدام ضربه جدی به تلاشهای دولت بایدن برای مهار شورش گسترده اسلامگرایان در ساحل و منطقه نیمهخشک جنوب صحرا وارد میکند. همچنین این اقدام میتواند بر فعالیت پایگاه ۱۱۰ میلیون دلاری که توسط ایالات متحده در آن منطقه ساخته شد تأثیرگذار باشد. آمریکا از این پایگاه برای پرواز پهپادهای نظارتی بر فراز غرب آفریقا استفاده میکند. این احتمال وجود دارد که بیش از ۶۰۰ نظامی آمریکا مستقر در نیجر مجبور به خروج از آن کشور شوند.
مقامات آمریکایی در تلاشاند پس از کودتا در نیجر مناسبات خود را با حکومت نظامی مستقر در این کشور تنظیم کنند. والاستریت ژورنال مدعی شده نظامیهایی که در نیجر قدرت را به دست گرفتهاند روابط خود را به روسیه و دو همسایه این کشور، مالی و بورکینافاسو که تحت کنترل فرماندهان متحد مسکو قرار دارند محدود کردهاند. علی لمین زین که بعد از کودتای سال ۲۰۲۳ در نیجر و سرنگونی محمد بازوم رئیس جمهوری قانونی این کشور به نخست وزیری رسید از حمایت ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه برخوردار است.
امضاء تفاهم همکاری بین جمهوری اسلامی با کودتاچیان نیجر در کاخ سعدآباد؛
پیام از تهران برای اتحادیه اروپا؟-تنها یک روز پس از دیدار استفان سژورنه وزیر خارجه فرانسه با حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه جمهوری اسلامی در نیویورک در شرایطی که ابراهیم رئیسی برای دیدار با رجب طیب اردوغان… pic.twitter.com/hY8wW8lybA
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 24, 2024
در بخشی از گزارش «وال استریت ژورنال» آمده، مقامات آمریکایی و غربی در ماههای اخیر دریافتهاند که نظامیان نیجر به دنبال توافقی با جمهوری اسلامی هستند که به تهران امکان دسترسی به ذخایر اورانیوم نیجر را میدهد.
نخستوزیر منصوب خونتای نیجر در همین ارتباط با ابراهیم رئیسی و دیگر مقامات جمهوری اسلامی در تهران دیدار کرده است.
مقامات غربی میگویند که مذاکرات جمهوری اسلامی و نیجر در این زمینه پیشرفت قابل ملاحظهای داشته و توافق مقدماتی برای بهرهبرداری تهران از منابع اورانیوم نیجر امضا شده است.
مقامات آمریکا این نگرانی را به اطلاع مقامات نظامی نیجر رساندهاند اما در مقابل نیجر آمریکا را به تلاش برای بازداشتن نیجر از انتخاب شرکای دیپلماتیک و نظامی خود متهم کرده است. مقامات همچنین مدعی شدهاند که هیچ قراردادی در زمینه اورانیوم با جمهوری اسلامی نداشتهاند.
انجمن بینالمللی هستهای میگوید، نیجر در سال ۲۰۲۲ هفتمین تولیدکننده بزرگ اورانیوم در جهان بوده و حدود دو هزار و ۲۰ تن اورانیوم تولید کرده است. بخش عمدهای از این تولید به فرانسه که با نیجر در زمینه معادن مشارکت دارد، صادر شده است.
معادن اورانیوم ایران میتواند پاسخگوی نیاز داخلی باشد اما از آنجا که جمهوری اسلامی برنامههای هستهای را در سطحی بسیار گستردهتر دنبال میکند، به مقادیر قابل توجهی اورانیوم نیاز دارد که بیش از ظرفیت معادن داخلی است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر بر معادن اورانیوم ایران و تولید کیک زرد نظارت داشت اما تهران این دسترسی را متوقف کرده است.